Jako podstawę ww. odpowiedzialności SN wskazał art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, który stanowi, że organizator turystyki (biuro podróży) co do zasady odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych.
Uchwała SN była odpowiedzią na zagadnienie prawne, które powstało w następującym stanie faktycznym: pewna para wykupiła w jednym z renomowanych biur podróży wakacje
w Egipcie, za cenę 1890 zł od osoby. Cena obejmowała m.in. zakwaterowanie w dwuosobowym pokoju z pełnym wyżywieniem w określonym czterogwiazdkowy (wg kategoryzacji egipskiej) hotelu, a także opiekę polskojęzycznego rezydenta. Po przylocie do Egiptu okazało się, że miejsce we wskazanym hotelu nie zostało przez biuro podróży zarezerwowane, a próby kontaktu z rezydentem zarówno w Polsce, jak i w Egipcie były nieskuteczne. Po wielogodzinnym oczekiwaniu turyści zostali przewiezieni do innego hotelu, gdzie zakwaterowano ich w pokoju przeznaczonym dla pracowników hotelu. Następnie, zostali oni przeniesieni do pokoju, który odpowiadał standardowi określonemu w umowie, lecz musieli go dzielić z parą innych, nieznanych im wcześniej turystów, na dodatek odbywających podróż poślubną. Właściwy - dwuosobowy pokój turyści otrzymali dopiero na trzy dni przed zakończeniem wyjazdu, nie mniej i w tym wypadku nie przeniesiono ich do określonego w umowie hotelu.
W związku z powyższymi okolicznościami oraz brakiem odpowiedzi biura podróży na złożoną reklamację, po powrocie do Polski para złożyła pozew o zapłatę odszkodowania (zwrot części kosztów wycieczki) oraz zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną naruszeniem dobra osobistego w postaci „prawa do czerpania satysfakcji z zakupionej imprezy turystycznej” oraz „udanego urlopu”. Sąd I instancji rozpoznając powyższe powództwo stwierdził, że prawo do udanego urlopu nie jest dobrem osobistym i powództwo w zakresie zadośćuczynienia oddalił. W związku z czym, turyści złożyli apelację, opierając swoje roszczenie na przepisach Kodeksu cywilnego o ochronie dóbr osobistych, a także przepisach ustawy o usługach turystycznych. W związku z istotnymi wątpliwościami przy rozpoznawaniu apelacji obu stron Sąd Okręgowy przedstawił SN do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne w tym zakresie.
W odpowiedzi na powyższe zagadnienie prawne, SN wskazał, że upowszechnienie turystyki oraz zawieranie tzw. umów o podróż doprowadziło w istocie do powstania nowych problemów prawnych, które wiążą się z dochodzeniem roszczeń o odszkodowanie z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania tych umów. SN podkreślił również, że szczególną trudność sprawiają roszczenia o naprawienie szkody w postaci utraty przyjemności z wakacji oraz zmarnowanego urlopu. Chodzi bowiem o ponoszone przez podróżnych szkody niematerialne, które polegają na utracie oczekiwanych w związku z zawarciem umowy przyjemnych przeżyć, związanych z relaksem oraz wypoczynkiem.
W następstwie powyższego i w celu ochrony interesów podróżnych SN podjął uchwałę, w której stwierdził, że przepisy ustawy dotyczące niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych (w szczególności art. 11a), mogą stanowić podstawę odpowiedzialności organizatora turystyki za poniesione przez klienta szkody niemajątkowe w postaci zmarnowanego urlopu.
Podsumowując, z omawianej uchwały SN wynika, że w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez biuro podróży, klient może domagać się zarówno odszkodowania, co do tej pory nie budziło kontrowersji, jak również zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową w postaci zmarnowanego urlopu (czy też utraty przyjemności
z wakacji), co do którego nie było wypracowanej praktyki sądów. Przy czym warto raz jeszcze wskazać, że podstawę prawną odpowiedzialności biur podróży za zmarnowany urlop może stanowić art. 11a ustawy o usługach turystycznych.
Biuro podróży zapłaci za zmarnowany urlop
Otrzymałeś za mały pokój? Hotel zamiast 4-gwiazdkowego okazał się 2- gwiazdkowym? możesz liczyć na odszkodowanie. 19 listopada 2010 r. Sąd Najwyższy podjął istotną uchwałę, dotyczącą zabezpieczenia interesów turystów wobec biur podróży. SN stwierdził bowiem, że biuro podróży może ponosić także odpowiedzialność za szkodę niemajątkową klienta, która wyraża się w postaci tzw. zmarnowanego urlopu - pisze Aneta Wrona - Kłoczko, aplikant radcowski w Kancelarii M. Szulikowski i Partnerzy.