Chodzi o projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Można się z nim zapoznać na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Nowe przepisy zakładają m.in. rezygnację z konieczności składania oświadczenia, że nie jest się w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.

- Funkcjonujące dotychczas rozwiązanie nie stanowi efektywnego narzędzia weryfikującego, czy o pomoc rzeczywiście ubiega się osoba, której nie stać na uzyskanie komercyjnej pomocy prawnej. Z kolei konieczność składania takiego oświadczenia stanowi często trudną do przezwyciężenia barierę psychiczną dla osób, których sytuacja finansowa nie pozwala na korzystanie z odpłatnej pomocy prawnej, a mimo to odczuwają dyskomfort przy składaniu przedmiotowych oświadczeń - czytamy w uzasadnieniu projektu.

Zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości odformalizowanie procedury ubiegania się o nieodpłatną pomoc powinno jednocześnie przełożyć się na większą liczbę udzielanych porad.

 

Krystian Markiewicz, Marta Szczocarz-Krysiak

Sprawdź  

Projekt zakłada m.in., że beneficjent pomocy będzie sam osobiście dokonywać wyboru, czy chce skorzystać z pomocy w punkcie bezpłatnej pomocy prawnej, a więc w bezpośrednim kontakcie z osobą udzielającą pomocy (np. gdy występuje potrzeba okazania dokumentów, przygotowania projektu pisma) czy też preferuje pomoc zdalną (np. telefoniczną, za pomocą komunikatorów lub internetu). W ocenie MS, rozwiązanie to dostosuje system do potrzeb beneficjentów, a także wyrówna obciążenia między punktami na terenie kraju.

Inne korzyści to m.in. skrócenie terminów oczekiwania na poradę (z kilku dni do pomocy niezwłocznej) czy niesienie pomocy osobom przebywającym poza granicami kraju.

Proponowane zmiany dotyczą także niesienia tej formy pomocy przez telefon lub internet także poza okresem obowiązywania np. stanu epidemii. Projekt doprecyzowuje także m.in. zasady dyżuru, podczas którego udzielana jest bezpłatna pomoc prawna. - W zaproponowanym rozwiązaniu podkreślono, że dyżur nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego odbywa się w punkcie w przeciętnym wymiarze pięciu dni w tygodniu i trwa co najmniej cztery godziny dziennie - wskazano w uzasadnieniu.

Za projekt ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości odpowiada wiceszefowa MS Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.

Zobacz również: Nieodpłatna pomoc prawna niekoniecznie dla ubogich

Bezpłatna pomoc prawna

Bezpłatna pomoc prawna skierowana jest do wszystkich obywateli, którzy nie mają możliwości opłacenia kosztów usługi prawnika. Wsparcie przysługuje również przedsiębiorcom, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. W ubiegłym roku MS podało, że porady udzielane są w ok. 1500 punktach w całej Polsce.

Resort zaznaczył też, że z roku na rok rośnie popularność systemu nieodpłatnej pomocy prawnej. - W 2020 r. z nieodpłatnej pomocy prawnej skorzystało ponad 315 tys. obywateli. W kolejnym roku liczba udzielonych porad wzrosła do prawie 390 tys., a w minionym roku było to już niemal 460 tys. porad i konsultacji. Natomiast tylko w ciągu pierwszego półrocza 2023 r. ze świadczeń skorzystało ok. 290 tys. potrzebujących - podało ministerstwo, wskazując na potrzebę zwiększenia środków w tym obszarze w 2024 r. (kk/PAP)