Adwokaci podkreślają, że kobiety w Polsce są dziś największą dyskryminowaną grupą.
Dyskryminacja kobiet w Polsce jest faktem. Do niedawna nie łączono jej nawet z łamaniem praw człowieka. To właśnie na prawne aspekty dyskryminacji wskazywali uczestnicy konferencji pt. „Skuteczna ochrona prawna przeciwko dyskryminacji kobiet”. – To właśnie od nas – prawników w dużej mierze zależy, czy dyskryminacja płci będzie skutecznie zwalczana – podkreślał prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Andrzej Zwara. Jego zdaniem bardzo ważna jest rola sądów i to, czy sędziowie rozpoznający sprawy dyskryminacyjne, będą zwracać uwagę na konstytucyjny i konwencyjny zakaz dyskryminacji. Jednocześnie podkreślał, że to od skuteczności adwokatów, zależy wiara w to, że z dyskryminacją można realnie walczyć.
Zdaniem uczestników konferencji, zjawisko szklanego sufitu, nierówność płac, pytania o planowaną ciążę, to najczęstsze przejawy dyskryminacji. Prelegenci zwracali uwagę jakie instrumenty prawne służą ochronie przed takimi zachowaniami. Uczestnicy konferencji podkreślali, że instrumenty prawne służące zwalczaniu dyskryminacji oraz zapewnianiu równego traktowania albo źle funkcjonują lub za rzadko są wykorzystywane. Nieskuteczność w walce z dyskryminacją bierze się głównie z:
- braku znajomości konkretnych zapisów prawnych gwarantujących równość;
- słabej jakości legislacji;
- problemów praktycznych w dochodzeniu praw;
- obaw ofiar dyskryminacji przed reperkusjami np. utratą pracy.
Prelegenci przedstawili nie tylko obowiązujące przepisy i standardy ochrony przed dyskryminacją kobiet, ale także wady w funkcjonującym systemie prawnym. Dzięki obecności ekspertów, na co dzień zajmujących się tematyką dyskryminacji kobiet uczestnicy konferencji mogli poznać problem z praktycznego punktu widzenia. Dr Kinga Wysieńska z Instytutu Spraw Publicznych przedstawiła metodę realizacji testów na dyskryminację, które pozwalają na rzetelne sprawdzenie czy złamanie prawa miało miejsce. Testy mają tę przewagę, że są obiektywne i nie opierają się na odczuciach osób potencjalnie dyskryminowanych, a na analizie porównawczej. To one dają najrzetelniejszą odpowiedź, czy ktoś był dyskryminowany, czy nie.
Pomocny w odpowiedzi na to pytanie ma być Katalog Praw Kobiet. Ma uświadomić Polkom jakie przepisy Konstytucji RP, Konwencji ONZ oraz Orzecznictwo Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości UE chronią ich prawa. Z wielu powodów są one rzadko wykorzystywane w praktyce. Dlatego jak podkreślał w swoim wystąpieniu Andrzej Zwara – adwokaci muszą się sprawnie posługiwać tymi przepisami, tak aby swoim klientom w sprawach dyskryminacji nie kojarzyć się z walką z wiatrakami.
Adwokaci bronią praw kobiet
Bez równego traktowania kobiet i mężczyzn nie ma prawdziwej demokracji takie wnioski płyną z konferencji zorganizowanej w Warszawie w sobotę 10 grudnia przez Komisję Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej. Według jej uczestników, mimo wielu działań podejmowanych nie tylko przez kobiety, problem dyskryminacji nie przestaje doskwierać.