O korekcie zeznania podatkowego w PIT pisze Sławomir Liżewski w komentarzu praktycznym opublikowanym w Vademecum Głównego Księgowego
Zgodnie z Ordynacją podatkową, podatnicy zasadniczo mają prawo skorygować uprzednio złożoną deklarację. Przez deklaracje rozumie się w tym przypadku m.in. zeznania podatkowe PIT. Korektę zeznania można złożyć w każdym czasie, pod warunkiem że nie został przekroczony termin przedawnienia zobowiązania podatkowego (5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku).
Uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej – w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą (korekta złożona w tym przypadku nie wywołuje skutków prawnych, a organ podatkowy zawiadamia pisemnie składającego korektę o jej bezskuteczności). Uprawnienie to przysługuje nadal po zakończeniu kontroli podatkowej, a także postępowania podatkowego w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.
Od 1 stycznia 2016 r. korekta złożona wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty nie wywołuje skutków prawnych w razie odmowy stwierdzenia nadpłaty w całości lub w części oraz w razie umorzenia postępowania w związku z wycofaniem wniosku. W uzasadnieniu wydanej decyzji organ podatkowy wskazuje bezskuteczność takiej korekty.
Czego może dotyczyć korekta
Korekta zeznania ma na celu poprawienie błędu popełnionego przy jego sporządzaniu. Może ona dotyczyć każdej pozycji zeznania, np. kwot przychodu, dochodu, odliczeń, określenia wysokości nadpłaty. Co ważne, korektę zeznania należy składać wyłącznie na odpowiednich formularzach, tj. obowiązujących przy rozliczaniu podatku za dany rok.
Zeznanie PIT składa się do 30 kwietnia następnego roku (zeznanie za 2016 rok można było składać do 2 maja 2017 r.). Złożenie korekty przed lub po tej dacie może mieć odmienne konsekwencje. Dotyczy to przede wszystkim wniosków o preferencyjne rozliczenie podatku jako osoba samotnie wychowująca dzieci lub o opodatkowanie dochodów łącznie z małżonkiem.
Skutki korekty
Korekta powoduje konieczność zapłaty dodatkowej kwoty podatku wynikającej np. z zaniżonego przychodu, zawyżonych kosztów podatkowych albo z niezasadnej albo zawyżonej ulgi podatkowej. Na równi z zaległością podatkową traktuje się także m.in. nadpłatę podatku wykazaną nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, gdy organ podatkowy zwrócił ją lub zaliczył na poczet zaległości podatkowych bądź bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych.
Niedopłacony podatek jest zaległością podatkową, od której trzeba naliczyć odsetki za zwłokę. Odsetki za zwłokę nalicza się od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku, do dnia (włącznie z tym dniem) zapłaty podatku, wpłacenia przez podatnika równowartości nienależnie otrzymanej kwoty nadpłaty oraz otrzymanego oprocentowania, zaliczenia nadpłaty wraz z jej oprocentowaniem na poczet zaległości podatkowej.
W zależności od wagi przewinienia podatnik może podlegać odpowiedzialności wynikającej z przepisów Kodeksu karnego skarbowego, jednak karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe nie podlega ten, kto złożył prawnie skuteczną korektę deklaracji podatkowej wraz z uzasadnieniem przyczyny korekty i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie.
Korekta powoduje powstanie lub zwiększenie nadpłaty. W takim przypadku podatnik, jeżeli kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie jego nadpłaty. Wniosek można też złożyć, jeżeli podatnik wykazał zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacił zadeklarowany podatek albo wykazał nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej. W takim przypadku równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatnik powinien złożyć skorygowane zeznanie. Jeżeli prawidłowość skorygowanego zeznania nie budzi wątpliwości, organ podatkowy zwraca nadpłatę bez wydawania decyzji.
Korekta zeznań związanych z działalnością gospodarczą
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą muszą uwzględniać dodatkowo przepisy dotyczące przychodów z działalności gospodarczej, kosztów uzyskania przychodów, a zwłaszcza wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, zwolnień od podatku dotyczących prowadzonej działalności gospodarczej i rozliczania udziałów w spółce.
Jeżeli korekta przychodu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. Jeśli w tym okresie podatnik nie osiągnął przychodów lub osiągnięte przychody są niższe od kwoty zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć koszty uzyskania przychodów o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone przychody. Przepisów tych nie stosuje się, jeżeli korekta dotyczy przychodu związanego z zobowiązaniem podatkowym, które uległo przedawnieniu.
W przypadku, gdy wspomniana korekta następuje po likwidacji działalności gospodarczej albo zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną lub· zmianie zasad ustalania dochodu w odniesieniu do działów specjalnych produkcji rolnej – zmniejszenia lub zwiększenia przychodów dokonuje się w ostatnim okresie rozliczeniowym przed likwidacją lub zmianą.
Analogiczne przepisy dotyczą także kosztów uzyskania przychodów. Jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. W przypadku gdy korekta jest spowodowana błędem lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się wstecz.
Korekta zeznania a 1 proc. podatku na rzecz OPP
Podatnicy chcący skutecznie zadysponować środkami z 1 proc. podatku dochodowego mają miesiąc, licząc od końca kwietnia, na korektę swego zeznania. Poza tym warunkiem przekazania kwoty 1 proc. podatku jest zapłata w pełnej wysokości podatku należnego nie później niż w terminie dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego. Za zapłacony podatek uważa się również zaległość podatkową, której wysokość nie przekracza trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu prawa pocztowego za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej.
Czynności sprawdzające
Często podatnicy nie pamiętają, że w niektórych przypadkach organ podatkowy sam powinien skorygować złożoną deklarację, w tym zeznanie PIT. W razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki (lub że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami), organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu tych uchybień koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku albo kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 5000 zł (organ podatkowy uwierzytelnia kopię skorygowanej deklaracji) albo zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.
Organ podatkowy doręcza podatnikowi uwierzytelnioną kopię skorygowanej deklaracji wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku albo kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty, albo informacją o braku takich zmian, oraz pouczeniem o prawie wniesienia sprzeciwu. Na tak dokonaną korektę podatnik może wnieść sprzeciw do organu, który jej dokonuje, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę. Natomiast jeśli podatnik nie wniesie sprzeciwu w tym terminie, korekta deklaracji wywołuje skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.