W przypadku roszczeń stwierdzonych tytułem wykonawczym nie obowiązują ograniczenia takie, jak przy innych roszczeniach, takie jak:
- obowiązek, by łączna kwota wymagalnych wierzytelności wynosiła co najmniej 500zł (200zł, gdy dłużnik jest konsumentem)
- upływ co najmniej 60 dni od dnia terminu płatności (wierzytelności jest wymagalna od co najmniej 60 dni)
- upływ co najmniej miesiąca od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
Według Kosmędy warto zwrócić uwagę na dość nieoczekiwane ryzyko, jakie może wiązać się z tego typu aktywnością. W praktyce wiele osób, udzielając często i regularnie prywatnych pożyczek nie zgłasza tego faktu ani w Urzędzie Skarbowym, ani też, nie rejestruje tego typu działalności gospodarczej. Trzeba natomiast odnotować, że zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 5 i 7 ustawy, do otrzymywania informacji gospodarczych są uprawnieni:
- Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej - w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań określonych w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 65, z póżń. zm.);
- naczelnicy urzędów skarbowych i dyrektorzy izb skarbowych - w związku z toczącym się przeciwko osobie fizycznej postępowaniem karnym lub karnym skarbowym albo w związku z toczącym się postępowaniem karnym lub karnym skarbowym o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w związku z działaniem osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej oraz w zakresie niezbędnym do prowadzenia postępowań i kontroli na podstawie przepisów prawa celnego i podatkowego;
W tej sytuacji, w przypadku przekazania przez wierzyciela do BIG kilku lub kilkunastu dłużników. organ skarbowy mógłby uzyskać wiarygodną informację o skali przedsięwzięcia polegającego na udzielaniu pożyczek. Ewentualna kwalifikacja czynności polegających na udzielaniu pożyczek jako działalności gospodarczej może mieć kilka następstw:
1. Może powstać wątpliwość jakie przepisy ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych należy stosować, w szczególności, jakie wymogi musi spełnić wierzyciel by zgłosić dane do BIG - rygor dla przedsiębiorców (w tym osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) jest inny niż dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej.
2. Może powstać ryzyko uznania, że pożyczkobiorca prowadzi działalność gospodarczą. Organy skarbowe stoją bowiem na stanowisku, że udzielanie pożyczek „prywatnych” (np. w internecie za pomocą portali społecznościowych) ma charakter działalności gospodarczej, a zatem odsetki powinny być opodatkowane jak dochód z tejże działalności (tak: Izba Skarbowa w Warszawie (nr IPPB1/415-1310/08-3/EC) oraz Izba Skarbowa w Bydgoszczy (nr ITPB1/415-167/08/AK).Stanowisko organów skarbowych zakwestionował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 29 października 2009 (sygn. akt III SA/Wa 1013/09), który stwierdził, że odsetki od pożyczki udzielonej za pośrednictwem internetu to przychody z kapitałów pieniężnych.
Skutkiem powyższego jest opodatkowane ich 19% ryczałtem oraz niełączenie z innymi przychodami. Wydaje się jednak, że w niektórych przypadkach zaprezentowana interpretacja Izb Skarbowych może mieć uzasadnienie. Będzie tak, gdy działalność polegająca na udzielaniu pożyczek będzie odpowiadać przesłankom przewidzianym w art. 2 ustawy dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, więc przede wszystkim, gdy będzie wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. - Trzeba też zwrócić uwagę na ryzyko dla dłużnika, którego dane zostaną zgłoszone do BIG. Warto przypomnieć, że od początku 2009 roku urzędy skarbowe nie mogą co do zasady prowadzić egzekucji nieprawomocnych decyzji podatkowych. W doktrynie dostrzegano jednak liczne wyjątki od tej zasady, zauważając, że mogą one osłabiać regułę. W przypadku gdy organ skarbowy uprawdopodobni, że zobowiązanie wynikające z decyzji nie zostanie wykonane, tj. np., gdy urząd wie, że wobec podatnika „toczy się postępowanie egzekucyjne w zakresie innych należności pieniężnych”, postępowanie egzekucyjne może być wszczęte również w odniesieniu do decyzji nieprawomocnej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (sygn. I SA/Łd 1000/09) stwierdził, że przedsiębiorca, który nie zapłacił kary za wykroczenie drogowe, nie gwarantuje też spłaty podatku. Wydaje się zatem, że można rozważać, czy organ skarbowy mógłby np. użyć argumentu, że toczące się postępowanie egzekucyjne dotyczące spłaty prywatnej pożyczki jest postawą prowadzenia egzekucji nieprawomocnej decyzji podatkowej - uważa Piotr Kosmęda.
Zgłoszenie dłużnika do biura informacji gospodarczej czy donos na siebie do organu skarbowego?
W czerwcu 2010 weszła w życie ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. oudostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.Jedną z istotnych zmian, jakie wprowadza ta regulacja, jest możliwość przekazania do biura informacji gospodarczej danych dłużnika, np.pożyczkobiorcy prywatnej pożyczki. Jakie warunki musi spełnić osoba fizyczna, aby wpisać dane dłużnika-pożyczkobiorcy do BIG?
- Musi istnieć umowa pożyczki i wynikające z niej zobowiązanie a roszczenie musi zostać stwierdzone tytułem wykonawczym, np. prawomocnym orzeczeniem sądu opatrzonym klauzulą wykonalności lub ugodą zawartą przed sądem lub oświadczeniem dłużnika w formie aktu notarialnego zaopatrzonym w klauzulę wykonalności - mówi Piotr Kosmęda z kancelarii LEXdirekt Widziewicz Szepietowski Kancelaria Radców Prawnych sp. p. Co więcej upłynęło co najmniej 14 dni od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika, a jeżeli dłużnik nie wskazał takiego adresu - na adres miejsca zamieszkania, siedziby lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, pisma, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura; Wierzyciel przekazał do biura informację określającą dane organu orzekającego, datę wydania i sygnaturę tytułu wykonawczego stwierdzającego to zobowiązanie - dodaje Piotr Kosmęda.