1. Cel wprowadzenia instytucji zawieszania prowadzenia działalności gospodarczej
Celem wprowadzenia instytucji zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej było przede wszystkim dalsze poszerzenie zakresu swobody podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorców. Dodatkowo celem wprowadzonych udogodnień miała być liberalizacja wymagań nakładanych na przedsiębiorców w związku z prowadzoną działalnością oraz dostosowanie wymagań do realiów życia gospodarczego. Powyższe założenia powinny być osiągnięte przez deregulację, czyli oczyszczenie ustaw z przepisów ograniczających swobodę działalności oraz przez stworzenie poprawnej regulacji odzwierciedlającej rzeczywiste potrzeby obrotu gospodarczego.
2. Kto i na jaki okres może zawiesić działalność gospodarczą
Zgodnie z postanowieniami art. 14a znowelizowanej ustawy z dnia 12 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.) - nowelizacja - zawieszenie działalności następuje na czas określony, od jednego do 24 miesięcy. Zgodnie z art. 27a ust. 2 nowelizacji (wejdzie w życie 31 marca 2009 r.) okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej. Do zawieszenia działalności ma prawo przedsiębiorca. Oznacza to, że z zawieszenia mogą skorzystać zarówno osoby fizyczne, jak i inni przedsiębiorcy – spółki, fundacje, spółdzielnie itp. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników.
Wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej złożony organowi ewidencyjnemu powinien zawierać następujące dane: nazwę oraz ewentualnie numer PESEL przedsiębiorcy, miejsce zamieszkania/adres przedsiębiorcy oraz okres zawieszania. Takie same dane powinna zawierać informacja o wznowieniu działalności. Oprócz tego zainteresowany przedsiębiorca musi złożyć oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników. Zgodnie z art. 27a ust. 3 nowelizacji w stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca złożył wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, do ostatniego dnia miesiąca, w którym przedsiębiorca złożył wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Jeżeli po upływanie wskazanego okresu zwieszenia działalności przedsiębiorca nie złoży wniosku i wznowienie działalności gospodarczej wówczas gmina (organ prowadzący ewidencję działalności gospodarczej) bądź też Krajowy Rejestr Sądowy - KRS - wezwie przedsiębiorcę na piśmie do wznowienia działalności w terminie 30 dni. Jeśli tego terminu przedsiębiorca nie dotrzyma to zostanie wykreślony z ewidencji gospodarczej bądź z KRS. Z zawieszenia działalności gospodarczej może skorzystać przedsiębiorca niezatrudniający pracowników
3. Formalne warunki oraz obowiązki związane z zawieszeniem działalności
Aby zawiesić działalność gospodarczą zainteresowany przedsiębiorca musi złożyć wniosek o wpisanie informacji o zawieszeniu do ewidencji albo rejestru, w którym figuruje. Osoby fizyczne będą więc wnioskować o dokonanie wpis w ewidencji działalności gospodarczej. W przypadku pozostałych przedsiębiorców wpisanie informacji o zawieszeniu nastąpi na wniosek złożony do KRS. Należy przy tym zauważyć, że wszelkie wpisy o zawieszaniu i ponownym podejmowaniu działalności, zarówno w gminie, jak i w KRS, będą bezpłatne.
Jak przewiduje art. 31a ust. 1 nowelizacji wpis do ewidencji informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w informacji we wniosku. Sam wpis uznaje się za dokonany z chwilą zamieszczenia danych w ewidencji. Wpis do ewidencji informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej następuje przez wykreślenie z systemu informatycznego informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej. Wpis jest dokonany z chwilą wykreślenia danych z ewidencji.
Przedsiębiorca, który zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej powinien o tym fakcie zawiadomić właściwy organ ZUS. Zgodnie bowiem z art. 36 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) każdy, komu wygasł tytuł do ubezpieczeń, podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń. Również urząd skarbowy powinien zostać zawiadomiony przez przedsiębiorcę o fakcie zawieszenia działalności gospodarczej na określony czas.
Celem wprowadzenia instytucji zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej było przede wszystkim dalsze poszerzenie zakresu swobody podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorców. Dodatkowo celem wprowadzonych udogodnień miała być liberalizacja wymagań nakładanych na przedsiębiorców w związku z prowadzoną działalnością oraz dostosowanie wymagań do realiów życia gospodarczego. Powyższe założenia powinny być osiągnięte przez deregulację, czyli oczyszczenie ustaw z przepisów ograniczających swobodę działalności oraz przez stworzenie poprawnej regulacji odzwierciedlającej rzeczywiste potrzeby obrotu gospodarczego.
2. Kto i na jaki okres może zawiesić działalność gospodarczą
Zgodnie z postanowieniami art. 14a znowelizowanej ustawy z dnia 12 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.) - nowelizacja - zawieszenie działalności następuje na czas określony, od jednego do 24 miesięcy. Zgodnie z art. 27a ust. 2 nowelizacji (wejdzie w życie 31 marca 2009 r.) okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej. Do zawieszenia działalności ma prawo przedsiębiorca. Oznacza to, że z zawieszenia mogą skorzystać zarówno osoby fizyczne, jak i inni przedsiębiorcy – spółki, fundacje, spółdzielnie itp. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników.
Wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej złożony organowi ewidencyjnemu powinien zawierać następujące dane: nazwę oraz ewentualnie numer PESEL przedsiębiorcy, miejsce zamieszkania/adres przedsiębiorcy oraz okres zawieszania. Takie same dane powinna zawierać informacja o wznowieniu działalności. Oprócz tego zainteresowany przedsiębiorca musi złożyć oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników. Zgodnie z art. 27a ust. 3 nowelizacji w stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca złożył wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, do ostatniego dnia miesiąca, w którym przedsiębiorca złożył wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Jeżeli po upływanie wskazanego okresu zwieszenia działalności przedsiębiorca nie złoży wniosku i wznowienie działalności gospodarczej wówczas gmina (organ prowadzący ewidencję działalności gospodarczej) bądź też Krajowy Rejestr Sądowy - KRS - wezwie przedsiębiorcę na piśmie do wznowienia działalności w terminie 30 dni. Jeśli tego terminu przedsiębiorca nie dotrzyma to zostanie wykreślony z ewidencji gospodarczej bądź z KRS. Z zawieszenia działalności gospodarczej może skorzystać przedsiębiorca niezatrudniający pracowników
3. Formalne warunki oraz obowiązki związane z zawieszeniem działalności
Aby zawiesić działalność gospodarczą zainteresowany przedsiębiorca musi złożyć wniosek o wpisanie informacji o zawieszeniu do ewidencji albo rejestru, w którym figuruje. Osoby fizyczne będą więc wnioskować o dokonanie wpis w ewidencji działalności gospodarczej. W przypadku pozostałych przedsiębiorców wpisanie informacji o zawieszeniu nastąpi na wniosek złożony do KRS. Należy przy tym zauważyć, że wszelkie wpisy o zawieszaniu i ponownym podejmowaniu działalności, zarówno w gminie, jak i w KRS, będą bezpłatne.
Jak przewiduje art. 31a ust. 1 nowelizacji wpis do ewidencji informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w informacji we wniosku. Sam wpis uznaje się za dokonany z chwilą zamieszczenia danych w ewidencji. Wpis do ewidencji informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej następuje przez wykreślenie z systemu informatycznego informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej. Wpis jest dokonany z chwilą wykreślenia danych z ewidencji.
Przedsiębiorca, który zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej powinien o tym fakcie zawiadomić właściwy organ ZUS. Zgodnie bowiem z art. 36 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) każdy, komu wygasł tytuł do ubezpieczeń, podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń. Również urząd skarbowy powinien zostać zawiadomiony przez przedsiębiorcę o fakcie zawieszenia działalności gospodarczej na określony czas.