Czy nota uznaniowa, dotycząca premii pieniężnej od określonego poziomu zakupu towarów wystawiona nabywcy, stanowi koszt podatkowy w miesiącu, w którym została wykonana, czy koszt okresu, którego dotyczy (np. kwartału)?

Premie pieniężne zwykle związane są z uzyskaniem przez nabywcę towarów podatnika określonych efektów (zwykle osiągnięciem określonej wartości, czy też ilości nabycia). Są one w każdym razie związane z działaniami kontrahentów, które generują przychody dla podatnika wypłacającego premię. Tym samym są to koszty bezpośrednio związane z przychodami danego okresu (roku podatkowego).
Jest to więc koszt tego okresu, którego dotyczy wypłacana premia.


Dla odpowiedzi na to pytanie decydujące znaczenie ma określenie momentu poniesienia kosztu (z tytułu premii pieniężnej) oraz ustalenie, czy koszt ten jest bezpośrednio, czy też pośrednio związany z przychodami podatkowymi.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 4e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Można zatem przyjąć, że dniem poniesienia kosztu w tym przypadku jest dzień wystawienia noty uznaniowej.

Premie pieniężne zwykle związane są z uzyskaniem przez nabywcę towarów podatnika określonych efektów (zwykle osiągnięciem określonej wartości, czy też ilości nabycia). Są one w każdym razie związane z działaniami kontrahentów, które generują przychody dla podatnika wypłacającego premię. Tym samym są to koszty bezpośrednio związane z przychodami danego okresu (roku podatkowego).

Jest to więc koszt tego okresu, którego dotyczy wypłacana premia.

Jeśli chodzi o przyporządkowanie tych kosztów do poszczególnych lat podatkowych, to zwrócić należy uwagę, że niekiedy koszty te - chociaż dotyczą danego roku podatkowego - to są ponoszone po zakończeniu tego roku podatkowego. W tym przypadku zastosować należy regulacje zawarte w art. 15 ust. 4b i 4c u.p.d.o.p. Zgodnie z powołanymi przepisami koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:
1) sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2) złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego
- są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa wyżej, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.

Jeśli zatem koszt z tytułu premii należnej za okres w poprzednim roku podatkowym, zostanie poniesiony w następnym roku podatkowym, lecz jeszcze przed sporządzeniem sprawozdania finansowego (odpowiednio: przed złożeniem zeznania podatkowego), to wówczas koszt ten będzie potrącalny w roku podatkowym, którego dotyczy premia. W przeciwnym wypadku będzie on potrącony w roku bieżącym.