WSA: spadkobierca też może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty

Wszczęcie postępowania w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty podatku powstałej za życia spadkodawcy może nastąpić po jego śmierci na wniosek spadkobiercy. Tak wskazał WSA w Poznaniu w wyroku z 27 listopada 2014 r.

W przedmiotowej sprawie spadkobierca podatnika złożył w urzędzie skarbowym wniosek o stwierdzenie nadpłaty w PIT-36 i dokonanie zwrotu podatku wraz z należnymi odsetkami. Fiskus odmówił wszczęcia postępowania wskazując, że to podatnik, a nie jego spadkobierca, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty, jeżeli zakwestionuje zasadność wpłaconego podatku. W konsekwencji, w ocenie fiskusa, żądanie zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną.

Sprawa trafiła do WSA w Poznaniu. Zdaniem sądu stanowisko fiskusa, że spadkobierca nie mógł zainicjować postępowania w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty po zmarłym podatniku nie znajduje uzasadnienia. Artykuł 97 § 1 o.p. inkorporuje bowiem zasadę, w myśl której na spadkobierców podatnika przechodzą wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. W tym kontekście nie ma podstaw do wyłączania ich z zakresu ochrony konstytucyjnego prawa do dziedziczenia. Skoro prawo do stwierdzenia i zwrotu nadpłaty, jako prawo o charakterze publicznoprawnym otoczone jest ochroną wynikającą z art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 Konstytucji, to przepis art. 97 § 1 o.p., winien być interpretowany w sposób, umożliwiający nabycie tego prawa przez spadkobiercę.

Zobacz książkę "Nadpłata i zwrot podatku. Zagadnienie wspólne dotyczące realizacji uprawnień podatkowych", dostępną w księgarni internetowej Profinfo >>

Według sądu nie można zaakceptować sytuacji, w której wierzyciel podatkowy potencjalnie uzyskuje świadczenie nienależne i nie istnieje procesowa droga realizacji konstytucyjnie chronionego prawa do stwierdzenia i zwrotu nadpłaty podatku. Przeszkodą w realizacji tego prawa nie może być nieistnienie podmiotu uprawnionego do złożenia korekty deklaracji z uwagi na śmieć podatnika, która winna być załączona do wniosku o stwierdzenie nadpłaty.

W opinii sądu skoro prawo do stwierdzenia i zwrotu nadpłaty jest podatkowym prawem majątkowym, które przechodzi na spadkobierców na podstawie art. 97 § 1 o.p., to po śmierci podatnika, podmiotem uprawnionym do wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia i zwrotu nadpłaty powstałej są jego spadkobiercy. W przedmiotowej sprawie fiskus winien więc rozpoznać wniosek spadkobiercy podatnika w przedmiocie stwierdzenia i zwrotu nadpłaty.

Wyrok WSA w Poznaniu z 27 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Po 633/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego