Pytanie

14 grudnia nasi pracownicy zostali przejęci w trybie określonym w art. 231 kodeksu pracy. Nowy pracodawca przejął naszych 5 pracowników, którzy byli u nas zatrudnieni na dzień 14 grudnia. W naszej firmie w ciągu roku zostało zwolnionych trzech pracowników. W miedzy czasie były również zawarte 4 umowy cywilno-prawne, które zostały zakończone w listopadzie 2015 r.

Czy zwolnionym pracownikom oraz byłym zleceniobiorcom powinniśmy wystawić PIT-11, a w deklaracji PIT-4R uwzględnić kwoty zaliczek na podatek dochodowy, które zostały w ciągu roku pobrane i odprowadzone?

Co z pracownikami przejętymi?

Po czyjej stronie leży obowiązek wystawienia PIT-11 oraz przekazania deklaracji PIT-4R do urzędu skarbowego?

Dodam, iż nasza firma będzie likwidować się z dniem 31 grudnia 2015 r.

Czy my mamy wysłać do urzędu skarbowego PIT-11 oraz PIT-4R z uwzględnieniem zaliczek na podatek dochodowy tylko od pracowników zwolnionych oraz zleceniobiorców?

Z dniem 31 lipca został przejęty nasz jeden pracownik na podstawie art. 231 kodeksu pracy. Nasza firma została zawieszona w dniu 1 sierpnia 2015 r. W naszej firmie w ciągu roku zostało zwolnionych siedmiu pracowników. W miedzy czasie były również zawarte 4 umowy cywilno-prawne, które zostały zakończone w czerwcu 2015 r.

Czy zwolnionymi pracownikami oraz byłym zleceniobiorcom powinniśmy wystawić PIT-11, a w deklaracji PIT-4R uwzględnić kwoty zaliczek na podatek dochodowy, które zostały w ciągu roku pobrane i odprowadzone?

Co z przejętym pracownikiem?

Po czyjej stronie leży obowiązek wystawienie PIT-11 oraz przekazania deklaracji PIT-4R do urzędu skarbowego.

Czy naszym obowiązkiem było w dniu 1 sierpnia 2015 r. wysłanie do urzędu skarbowego PIT-11 oraz PIT-4R z uwzględnieniem zaliczek na podatek dochodowy tylko od pracowników zwolnionych oraz zleceniobiorców?

Jesteśmy podatnikiem PIT.

Odpowiedź

W przypadku przejęcia pracowników w trybie kodeksowym przyjęło się, że nowy pracodawca powinien wystawić PIT-4R za cały rok i wystawić informacje PIT-11. Skoro dotychczasowy pracodawca nie przestaje istnieć w momencie przejęcia pracowników, powinien on wypełnić obowiązki płatnika wobec pozostałych podatników. Nie zmienia to faktu, że zdecydowanie prostsze i logiczniejsze byłoby, gdyby każdy z płatników rozliczył przejętych pracowników za swoją część roku.

Uzasadnienie

W myśl art. 231 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – dalej k.p., w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Tym samym wstępuje on w prawa i obowiązki dotychczasowego pracodawcy. Najmniejszych wątpliwości nie budzą kwestie prawno-pracownicze. Powyższy przepis stanowi bowiem regulację prawa pracy, wobec czego oczywistym jest, że nowy pracodawca staje się po prostu stroną istniejącego stosunku pracy. Tym samym powinien chociażby udzielić urlopu niewykorzystanego przez pracownika u poprzedniego pracodawcy.

Sukcesja na gruncie podatkowym budzi jednak uzasadnione wątpliwości. Powinna być ona bowiem uregulowana w przepisach ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa – dalej o.p. W rozdziale 14 działu III Ordynacji (Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów przekształconych) brak jest jednak wyraźnego nawiązania do sytuacji określonej w art. 231 k.p. Jeżeli jednak doszłoby np. do połączenia spółek sięgnąć można do art. 93 o.p. Zgodnie z jego brzmieniem osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się: osób prawnych, osobowych spółek handlowych, osobowych i kapitałowych spółek handlowych wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.

Z pytania wynika jednak, że nie doszło do połączenia spółek – po przejęciu pracowników dotychczasowy pracodawca wciąż istniał. Tym samym logika nakazywałaby, żeby dotychczasowy pracodawca rozliczył okres sprzed przejęcia pracowników, a nowy pracodawca rozliczył okres późniejszy. Organy podatkowe powszechnie jednak uważają inaczej. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 3 listopada 2014 r., ILPB1/415-814/14-2/AMN uznał, że pracodawca przejmujący część zakładu pracy przejmuje także obowiązki płatnika, w tym także obowiązek rozliczenia dochodów w PIT-4R i PIT-11.

Ad. 1. W pierwszej sytuacji zatem nowy pracodawca powinien rozliczyć w całości przejętych pracowników (także za okres od początku roku do momentu przejęcia) i wystawić PIT-4R i PIT-11. Dotychczasowy pracodawca powinie natomiast rozliczyć pozostałych podatników (w tym pracowników zwolnionych w trakcie roku i osoby wykonujące umowy cywilnoprawne) na ogólnych zasadach. Zarówno nowy, jak i dotychczasowy pracodawca powinni w PIT-4R wyjaśnić różnice między kwotami wpłaconymi do US i wykazanymi na PIT-4R.

Ad. 2. Zawieszenie działalności gospodarczej nie oznacza jej końca. Tym samym firma nie miała obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej przed końcem roku (o ile firma pozostaje w zawieszeniu). Tym samym po zakończeniu roku płatnik powinien sporządzić deklarację PIT-4R i informacje PIT-11. Nie dotyczy to przejętego pracownika – organy podatkowe twierdzą w takim przypadku, że PIT-11 powinien być wystawiony przez nowego pracodawcę, a pracownik powinien być wykazany w PIT-4R sporządzanym przez nowego pracodawcę także za okres sprzed przejęcia.

Przykład

We wrześniu 2016 r. nastąpiło przejęcie pracowników na podstawie art. 231 k.p. Powodem była śmierć dotychczasowego pracodawcy. W firmie, której właściciel zmarł były wcześniej zatrudnione osoby, których stosunek pracy wygasł przed dniem przejęcia (np. zatrudnienie ustało w kwietniu 2016 r.). Wszystkie informacje PIT-11 za poprzedni rok musi zatem złożyć spadkobierca (osoba, która przejęła firmę). Skoro przejęła obowiązki płatnika zobowiązana jest także do wystawienia PIT-4R i uwzględnienia w nim dochodów pracowniczych także za czas sprzed przejęcia firmy. Do PIT-4R trzeba załączyć informację o przejęciu zakładu pracy, żeby w US mogli połączyć zaliczki z rozliczeniem.