Spółka cywilna została wniesiona aportem do nowopowstałej spółki z o.o. Dane zapisane w akcie założycielskim były następujące: Środki trwałe brutto 150, umorzenie 70; wyposażenie 80; wyroby gotowe 200; zobowiązania 60. Kapitał założycielski spółki wynosi 400.
Jaka jest wartość firmy: dodatnia 30 czy 100?
Czy amortyzacja podatkowa liczona będzie od 150 czy od 150-70?
1) W Państwa przypadku w świetle powyższych wyjaśnień, jeżeli nowo zawiązana spółka przejmuje długi spółki cywilnej to o wartość tych długów (60) może pomniejszyć cenę nabycia (400). Nie będzie natomiast można przy ustalaniu wartości firmy pomniejszyć ceny nabycia o wartość odpisów amortyzacyjnych odliczonych przed przekształceniem przez spółkę cywilną.
2) Nowa spółka będzie mogła uwzględnić odpisy amortyzacyjne tylko od tej części wartości początkowej, która nie była wcześniej rozliczona w formie odpisów amortyzacyjnych.

W przypadku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych, dochodzi niekiedy do powstania tzw. wartości firmy, która będzie podlegała amortyzacji.
Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., wartość początkową firmy stanowi dodatnia różnica między ceną nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, ustaloną zgodnie z ust. 3 i 5, albo nominalną wartością wydanych akcji lub udziałów w zamian za wkład niepieniężny a wartością rynkową składników majątkowych wchodzących w skład kupionego, przyjętego do odpłatnego korzystania albo wniesionego do spółki przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, odpowiednio z dnia kupna, przyjęcia do odpłatnego korzystania albo wniesienia do spółki.

W myśl art. 16g ust. 3 u.p.d.o.p. za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.
Ustawa definiuje także w art. 4a pkt 2 u.p.d.o.p pojęcie składników majątków jako aktywa w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.), pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia, o której mowa w art. 16g ust. 3 u.p.d.o.p.
Mając na uwadze powyższe Izba Skarbowa w Opolu w interpretacji z dnia 25 stycznia 2006 r., PDI-42181/I/24/MC/05 stwierdza, iż przy ustalaniu wartości firmy, spółka miała podstawy do uwzględnienia długu, któremu odpowiada nabyta wcześniej wierzytelność. Za wartość tego zobowiązania można uznać sumę kwoty jaką Spółka zapłaciła za wierzytelność oraz wydatków poniesionych w związku z nabyciem tej wierzytelności (tj. opłat notarialnych itp.). Dopiero tak ustaloną wartość rynkową składników majątkowych, tj. różnicę między wartością rynkową aktywów i przejętych długów związanych funkcjonalnie z działalnością zbywcy, odejmuje się od ceny nabycia (w rozumieniu art. 16g ust. 3 u.p.d.o.p.) tego przedsiębiorstwa, co w efekcie stanowi wartość początkową firmy.
Potwierdzają to również aktualne interpretacje np.: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11 sierpnia 2010 r., ILPB3/423-361/10-6/EK.
Należy ponadto zaznaczyć, iż jak wyjaśnia Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 15 kwietnia 2010 r., I SA/Po 108/10. Dodatnia wartość firmy może powstać również wówczas, gdy przedsiębiorstwo zostanie wniesione do spółki w formie wkładu niepieniężnego. Nie podlega ona jednak wówczas amortyzacji. Może mieć jednak wpływ na wartość początkową wniesionych jako aport środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, ale tylko wtedy gdy składniki majątku wchodzące w skład wkładu niepieniężnego nie były wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podmiot wnoszący wkład niepieniężny.

W zakresie dotychczasowej amortyzacji zwrócić należy uwagę, iż zgodnie z art. 16g ust. 9 u.p.d.o.p. w razie przekształcenia formy prawnej, albo połączenia podmiotów, z zastrzeżeniem ust. 19, dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów - wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o której mowa w art. 9 ust. 1, podmiotu przekształcanego, połączonego albo podzielonego. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami prawnymi.
Zgodnie z art. 16h ust. 3 u.p.d.o.p. podmioty, o których mowa w art. 16g ust. 9, powstałe z przekształcenia, podziału, z zastrzeżeniem ust. 5, albo połączenia podmiotów oraz podmioty, które przejęły całość lub część innego podmiotu na skutek tych zdarzeń, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot przekształcony, podzielony, połączony, z uwzględnieniem art. 16i ust. 2-7 u.p.d.o.p.