Pytanie
Jesteśmy spółką z o.o., podatnikiem podatku VAT. Zawarliśmy z kontrahentem umowę na wykonanie usługi za kwotę 10.000 EURO brutto. Otrzymaliśmy od kontrahenta zaliczkę na wykonanie usługi w kwocie 3000 EURO i wystawiliśmy fakturę zaliczkową przeliczając otrzymane EURO na PLN według średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego otrzymanie zaliczki tj. ok. 4,10 PLN/EURO. Wartość brutto faktury zaliczkowej wyniosła więc 12.300 PLN. Po miesiącu czasu zakończyliśmy usługę i wystawiliśmy fakturę końcową również w EURO na pozostałą do zapłaty część należności, tj. na 7000 EURO. Średni kurs NBP na dzień poprzedzający wykonanie usługi wynosił ok. 4,50 PLN/EURO.
Jak mamy dokonać przeliczenia tej końcowej faktury z EURO na PLN?
Czy po prostu należy przeliczyć 7000 EURO po kursie 4,50? (wówczas wartość całej usługi wyniesie 43800 PLN).
Czy całą wartość usługi, tj. 10000 EURO należy przeliczyć po kursie 4,50 PLN/EURO (tj. z dnia wykonania usługi), co da kwotę 45000 PLN, a następnie odjąć kwotę zaliczki w PLN, tj. 12300 PLN? (wówczas wartość całej usługi wyniesie 45000 PLN).
W każdym z tych przypadków otrzymujemy inną kwotę przychodu do opodatkowania zarówno podatkiem VAT, jak i dochodowym.
Która metoda jest poprawna?
Odpowiedź
odpowiedzi udzielono: 31 stycznia 2012 r.
Przychód wyrażony w walucie należy przeliczyć po średnim kursie NBP z dnia poprzedzającego jego powstanie - a zatem cała kwota powinna być przeliczona po kursie przyjętym w fakturze końcowej.
Dla celów VAT każda z faktur jest przeliczana odrębnie (kwota brutto 43.800 zł, podstawa VAT 35.901,64 zł).
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p. - przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1) wystawienia faktury albo
2) uregulowania należności.
Jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.
Powyższe regulacje oznaczają, że otrzymanie zaliczki nie wpływa na wysokość przychodu podlegającego opodatkowaniu; dopiero po wykonaniu usługi należy wyliczyć przychód podatkowy. Przyjmując, iż faktura "końcowa" została wystawiona w dacie wykonania usługi, kurs przyjęty do jej księgowania będzie kursem dla ustalenia podstawy opodatkowania.
Dla celów podatku od towarów i usług każdą z wystawionych faktur - zarówno zaliczkową, jak końcową - przelicza się po średnim kursie z dnia poprzedzającego ich wystawienie (zakładając, że zostały wystawione w terminie). Art. 31a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) stanowi bowiem, że w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Przykład
Przykład rozliczenia:
1. Otrzymanie zaliczki 3.000 euro x 4,10 zł = 12.060 zł (średni kurs NBP z dnia poprzedzającego wpływ):
Wn konto 13... rachunek bankowy,
Ma konto 20... rozrachunki z tytułu dostaw i usług 12.300 zł
2. Wystawienie faktury VAT zaliczkowej:
3.000 euro x 4,1 = 12.300 zł:
Wn konto 20... rozrachunki z tytułu dostaw i usług 12.300 zł,
Ma konto 84... rozliczenia międzyokresowe przychodów 10.081,97 zł,
Ma konto 22... VAT należny 2.218,03 zł
3. F-ra VAT końcowa: 7.000 euro x 4,5 = 31.500 zł (kwoty wykazywane w rejestrze VAT)
Wn konto 20... rozrachunki z tytułu dostaw i usług 31.500 zł
Ma konto 22... VAT należny 5.680,33 zł
Ma konto 70... przychody ze sprzedaży usług 25.819,67
4. Rozliczenie przychodu z kontraktu:
Wn konto 84... rozliczenia międzyokresowe przychodów,
Ma konto 70... przychody ze sprzedaży usług 10.081,97 zł
5. Zapłata za fakturę końcową: 7.000 euro x 4,65 = 32.550 zł
Wn konto 13... "rachunek bankowy",
Ma konto 20... "rozrachunki z tytułu dostaw i usług" 32.550 zł
Wyliczając różnice kursowe, należy wziąć pod uwagę dwie rzeczy:
1) przychód w części zafakturowanej po otrzymaniu zaliczki został zaniżony ze względu na to, że kurs w dacie wystawienia faktury zaliczkowej był niższy niż w dacie uzyskania przychodu - i należy to wyrównać;
2) dla podatku dochodowego nie można rozliczać różnic kursowych przypadających na tę część należności, którą stanowi VAT, a zatem każdą wpłatę należy podzielić na część przypadającą na przychód i na VAT
6. Rozliczenie różnic kursowych od przychodu objętego fakturą zaliczkową: (3.000/122*100 x 4,5 - 4,1) = 983,61 zł
Wn konto 75... różnice kursowe podatkowe,
Ma konto 70... przychody ze sprzedaży usług
7. Rozliczenie różnic kursowych od kwoty objętej fakturą końcową:
Wn konto 20... rozrachunki z tytułu dostaw i usług 1.050 zł (32.550-31.500),
Ma konto 75... różnice kursowe podatkowe podatkowe (od kwoty netto) 860,66 zł,
Ma konto 75... różnice kursowe podatkowe niepodatkowe (od kwoty VAT)189,34 zł.
Małgorzata Niedźwiedzka