Spór w niniejszej sprawie odnosił się do stawki podatku VAT dla usług związanych ze wstępem do parku rozrywki, która podatnika stanowi 8 proc., a zdaniem organu wynosi 23 proc.
Chodziło o podatnika, który zamierza rozpocząć działalność w zakresie prowadzenia parku rozrywki będącego parkiem linowym. Bilety wstępu będą uprawniały do skorzystania z atrakcji w postaci odpowiedniej trasy linowej. Kupując bilet klient dokona wyboru, z której trasy chce skorzystać. Wybierając trasę adventure, przy zakupie biletu kupujący zostanie wyposażony w sprzęt asekuracyjny, przejdzie szkolenie na trasie treningowej, po czym skorzysta z danej trasy (różne ceny na poszczególne trasy). Z kolei przy wyborze trasy mini, przeznaczonej dla dzieci w wieku od 3 do 12 lat, uczestnicy poruszają się bez dodatkowego sprzętu asekuracyjnego. Zakup biletu upoważnia do korzystania z atrakcji w danym dniu bez limitu czasu oraz liczby przejść trasy linowej. Dodatkowe usługi gastronomiczne, świadczone przez bar na terenie parku, nie są uwzględnione w cenie biletu, lecz rozliczane oddzielnie.
Według fiskusa usługi związane z rozrywką i rekreacją objęte są 8 proc. stawką podatkową wyłącznie w zakresie wstępu do parków rozrywki. Ustawodawca nie określił form ani kategorii "wstępu", które objął tą obniżoną stawką. Według fiskusa językowe rozumienie "wstępu" (tj. możliwość wejścia gdzieś) nie jest równoznaczne z możliwością korzystania z dostępnych w danym miejscu urządzeń. Pojęcia usług w zakresie wstępu, o którym mowa w poz. 183 załącznika nr 3 do ustawy) nie można utożsamiać z pojęciem "biletu wstępu" uprawniającego do korzystania z dostępnych urządzeń (atrakcji). Według organu usługa polegająca na odpłatnym udostępnianiu znajdujących się na terenie parku linowego (parku rozrywki) atrakcji, podlega zatem opodatkowaniu według 23 proc. stawki podatku VAT.
Według sądu pierwszej instancji fiskus niewłaściwie uznał, że pojęcie wstępu należy utożsamiać wyłącznie z możliwością wejścia do danego obiektu (w rozpoznanej sprawie: parku linowego), bez możliwości korzystania z typowych urządzeń znajdujących się w takim właśnie miejscu, stanowiących o jego istocie (przeznaczeniu).
Sprawą ostatecznie zajął się NSA. Także sąd kasacyjny uznał, że fiskus nie ma racji. Pojęcia "wstęp", o którym mowa w poz. 183 i poz. 186 załącznika nr 3 ustawy o VAT nie można ograniczać wyłącznie do wejścia do obiektu, bez możliwości korzystania ze znajdujących się tam urządzeń i atrakcji typowych dla danego obiektu. Stanowiłoby to bowiem zbytnie zawężenie tego pojęcia, które w przypadku niektórych usług oznaczałoby sprzeczność z zasadą, że w odniesieniu do ulg, zwolnień, czy też stosowania obniżonych stawek podatku, nie powinno się stosować ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, lecz należy prawidłowo zinterpretować przepisy z uwzględnieniem zasad dokonywania wykładni prawa. Pojęcie "wyłącznie w zakresie wstępu" oznacza zatem, że jedynie wszystkie pozostałe usługi, niezwiązane i wykraczające poza normalne i typowe dla tego rodzaju obiektów ich użytkowanie, nie są objęte stawką preferencyjną.
Według NSA akceptacja poglądu organu podatkowego co do wąskiego rozumienia pojęcia "w zakresie wstępu" musiałaby wiązać się z założeniem nieracjonalności ustawodawcy tworzącego normę prawną nieobejmującą żadnego stanu faktycznego. Nie sposób wskazać bowiem usługi związanej z rozrywką, czy rekreacją, które polegałaby wyłącznie na samym wstępie i biernym uczestnictwie, bez aktywnego korzystania z urządzeń znajdujących się wewnątrz obiektu mającego tego rodzaju funkcję zrealizować. Samo pojęcie rozrywki oraz rekreacji zwykle zakłada bowiem aktywne spędzanie czasu. Zachodzi zatem sprzeczność między pojęciem rozrywka i rekreacja a bierne uczestnictwo i brak aktywności.
Wykładnia pojęcia "wstęp" w taki sposób, że obejmuje ono wyłącznie wejście do obiektu, bez możliwości korzystania z urządzeń tam się znajdujących, stanowi nieuzasadnione zawężenie tego pojęcia. Natomiast sformułowaniu "wyłącznie w zakresie wstępu" należy nadawać takie znaczenie, że nie mieszczą się w nim usługi świadczone w parku linowym, które nie są związane bądź niezbędne dla normalnego, czyli typowego dla niego użytkowania, jak np. usługi gastronomiczne na terenie parku, sprzedaż odżywek, napojów, które z uwagi na brak wskazanych cech nie są objęte analizowaną podstawą prawną, podlegając opodatkowanie stawkom właściwym dla tych odrębnych usług (niestanowiących o istocie usługi związanej z rozrywką i rekreacją w zakresie wstępu).
Wyrok NSA z 3 lutego 2017 r., I FSK 567/15, LEX nr 2236958
