W okresie składania zeznań podatkowych zainteresowaniem cieszą się ulgi i odliczenia. Ustawodawca przewidział m.in. ulgę. która ma realizować zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. I tak art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Warunkiem jest to aby nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.
Zobacz procedurę w LEX: Zwolnienie od podatku dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i niektórych praw majątkowych przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe >
Lokal incydentalnie wynajmowany
Wątpliwości podatniczki sprowadzały się do ustalenia czy wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na zakup lokalu mieszkalnego – który będzie przez jakiś czas incydentalnie wynajmowany – z myślą o zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych uprawnia do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia.
Sprawdź również książkę:
Ordynacja podatkowa. Przepisy
>>
Podatniczka, pozostając w związku małżeńskim objętym ustawową wspólnością majątkową, nabyła w 2016 r. wspólnie z małżonkiem niezabudowaną działkę. Nieruchomość została nabyta do majątku prywatnego. Na działce tej małżonkowie wybudowali dom. W październiku 2019 r. małżonkowie zbyli tę nieruchomość. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży planują przeznaczyć na zakup lokalu mieszkalnego w apartamentowcu. W lokalu tym zamierzają spędzać weekendy i urlopy, w przyszłości natomiast, po zakończeniu aktywności zawodowej, będzie to miejsce ich stałego pobytu. Do tego czasu mieszkanie będzie incydentalnie wynajmowane znajomym i osobom postronnym. Podatniczka przeznaczy środki uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości na zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych we wskazanym w ustawie okresie, tj. trzech lat od daty zbycia.
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Najem mieszkania a ulga mieszkaniowa w PIT >
Podatniczka posiada we współwłasności małżeńskiej dom mieszkalny, w którym aktualnie zamieszkuje i nie jest on w tej chwili przeznaczony na sprzedaż.
Podatniczka zapytała fiskusa czy w opisanym stanie faktycznym będzie mogła skorzystać z ulgi opisanej w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT? Zdaniem podatniczki przysługuje jej ulga unormowana tym przepisem.
Sprawdź w LEX: Czy ulga mieszkaniowa przysługuje podatnikowi, który część wybudowanych nieruchomości sprzedał? >
Enumeratywny katalog wydatków
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jej stanowisko za prawidłowe. Stwierdził, że zawarte w ustawie o PIT wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja uprawnia do zastosowania zwolnienia ma charakter enumeratywny (wyczerpujący). Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że chodzi tylko o takie wydatki, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych.
Czytaj w LEX: Sprzedaż nieruchomości przez przedsiębiorcę - sposoby optymalnego rozliczenia PIT >
Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.
Nie zaspokaja swoich własnych potrzeb mieszkaniowych osoba, która posiadając własne miejsce zamieszkania nabywa kolejne nieruchomości w celach lokaty kapitału, prowadzenia inwestycji w postaci najmu, remontu w celu późniejszej ich odsprzedaży z zyskiem lub dla realizacji potrzeb mieszkaniowych innych osób, np. dzieci czy innych członków rodziny.
Można mieszkać tylko przez pewien czas
Ponadto, wskazując jako cel mieszkaniowy wydatki poniesione na nabycie lokalu mieszkalnego, ustawa o PIT nie określa, kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego. Tym samym brak jest podstaw do uznania, że podatnik nie realizuje celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabył lokal mieszkalny w celu zamieszkania w nim, ale w lokalu tym – z różnych powodów – zamieszka po upływie określonego czasu, np. kilku miesięcy lub w lokalu tym po nabyciu będzie mieszkał tylko przez pewien czas. Prawa do zwolnienia nie pozbawia podatnika okoliczność, że np. przez kilka miesięcy lokal będzie wynajmowany. Prawa do zwolnienia nie traci również podatnik, który nabył lokal na cele mieszkaniowe, mieszkał w nim np. przez kilka miesięcy, a następnie przedmiotowy lokal zbył w drodze darowizny lub sprzedaży. Co istotne, nie jest przeszkodą dla zastosowania omawianego zwolnienia wynajęcie nieruchomości innemu podmiotowi – i to zarówno przed realizacją własnego celu mieszkaniowego, jak i już po tym fakcie. Zdaniem fiskusa, nie ma znaczenia kolejność wykonywanych działań. Ważne jest jedynie to, że nieruchomość została nabyta w celu realizacji własnego celu mieszkaniowego – czy to od razu po jej nabyciu, czy też w czasie późniejszym.
Podatniczka wskazała, że z zakupionego lokalu mieszkalnego zamierza korzystać w weekendy i urlopy, a także incydentalnie wynajmować. Ponadto zamierza w nim zamieszkać na stałe po zakończeniu aktywności zawodowej.
Dyrektor KIS stwierdził, że lokal zostanie nabyty przez podatniczkę na własne cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT a wydatek uprawnia ją do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego określonego w tym przepisie, przy jednoczesnym posiadaniu domu mieszkalnego oraz przy czasowym wynajęciu zakupionego mieszkania.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.