Przechowywanie krwi pępowinowej może być zwolnione z VAT

W sytuacji gdy przechowywanie krwi pępowinowej konkretnej osoby służy już rozpoczętej bądź planowanej w określonej w przyszłości terapii, to czynność ta będzie ściśle związana z opieką medyczną i może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze. Zwolnienie to nie ma zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej lub ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu.

Odpowiadając na interpelację poselską nr 22981 minister finansów podkreślił, że wszelkie zwolnienia z opodatkowania mogą miejć miejsce jedynie w odniesieniu do towarów i usług, które są wymienione w tytule IX dyrektywy w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Kwestia zakresu zwolnienia od podatku usług świadczonych przez prywatne banki krwi pępowinowej była przedmiotem dwóch wyroków TSUE - z 10 czerwca 2010 r. w sprawie C-262/08 CopyGene A/S oraz z 10 czerwca 2010 r. w sprawie C-86/09 Future Health Technologies Ltd. Trybunał uznał, że takie usługi nie mogą być uznane za działalność ściśle związaną z opieką medyczną, ponieważ celem tych usług jest jedynie zapewnienie, że szczególne środki (czyli krew pępowinowa) będą dostępne w celu leczenia, gdyby zaistniała taka konieczność (a więc w hipotetycznej sytuacji), natomiast opieka medyczna, z którą działalność ta jest powiązana tylko potencjalnie, nie jest przeprowadzona, rozpoczęta bądź też planowana.

W sytuacji gdy przechowywanie krwi pępowinowej konkretnej osoby służy już rozpoczętej bądź planowanej w określonej w przyszłości terapii, a nie jest to sytuacja hipotetyczna, o której mowa powyżej, to czynność ta będzie ściśle związana z opieką medyczną i może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Również samo pobranie krwi pępowinowej w celu wykonania badań profilaktycznych służących wykluczeniu pewnych chorób u matki i dziecka mieści się w pojęciu opieki medycznej i podlega zwolnieniu z podatku VAT.

Minister wskazał również na orzecznictwo NSA w powyższym zakresie (por. wyrok NSA z 23 stycznia 2013 r., sygn. I FSK 309/12, wyrok NSA z 10 maja 2013 r., sygn. I FSK 896/12).