Podatnik nie może pytać o właściwość urzędu skarbowego

Interpretacja przepisów postępowania podatkowego w zakresie właściwości urzędów skarbowych nie stanowi interpretacji prawa podatkowego, ponieważ zastosowanie się do niej nie mogłoby uzasadniać realizacji środków ochronnych przewidzianych w ordynacji podatkowej.

Tak wynika z wyroku NSA z 1 kwietnia 2014 r. W przedmiotowej sprawie spór dotyczył dopuszczalności wystąpienia z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów proceduralnych zawartych w ustawie o urzędach i izbach skarbowych, a konkretnie dotyczących właściwości organów podatkowych. Spółka we wniosku o wydanie interpretacji, domagała się bowiem udzielenia odpowiedzi co do właściwości organu podatkowego w sprawach jej zobowiązań podatkowych, a mianowicie czy będzie to naczelnik urzędu skarbowego czy też naczelnik tzw. dużego urzędu skarbowego. Źródłem wątpliwości była możliwość zaistnienia powiązań kapitałowych i osobowych.

Minister Finansów wskazał, że ocena stanowiska wnioskodawcy, a w konsekwencji wydanie interpretacji, możliwa jest wyłącznie w odniesieniu do sytuacji faktycznych, które mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego lub zobowiązania podatkowego po stronie wnioskodawcy oraz które dotyczą sfery odpowiedzialności podatkowej tego podmiotu. W związku z tym, że w ocenie organu podatkowego, poruszone we wniosku zagadnienie w zakresie określenia właściwości urzędu skarbowego, nie ma związku z powstaniem lub wysokością zobowiązań podatkowych Spółki, odmówiono wszczęcia postępowania.

Spółka uznała jednak, że Minister Finansów błędnie zawęził zakres przedmiotowy interpretacji podatkowych do sytuacji faktycznych mogących wpływać na kwestie odpowiedzialności spółki.

Sprawa trafiła ostatecznie do NSA. Sąd podkreślił, że w przepisach ordynacji podatkowej stanowiących wyjaśnienie i wykonanie zasady "nieszkodzenia" w związku z zastosowaniem się do interpretacji, określone zostały skutki ochronne w zakresie materialnego prawa podatkowego. Zakres, sposób i realizacja tej ochrony pozwalają wnioskować o związaniu ich z zastosowaniem się do interpretacji materialnego, a nie procesowego prawa podatkowego.

Zdaniem sądu gdyby przedmiotem interpretacji urzędowych mogły być także przepisy procesowe ustawodawca przewidziałby odpowiadającą im sferę ochrony prawnej. Zakładając jednak teoretycznie, że dopuszczalne byłoby wydanie urzędowej interpretacji przepisów procesowych, czy nawet o charakterze ustrojowym, gdyż przede wszystkim taki charakter mają zapisy ustawy o urzędach i izbach skarbowych, to według sądu, zastosowanie się do takiej interpretacji, nie spowodowałoby samoistnie skutku ochronnego w postaci odmowy stwierdzenia nieważności decyzji, która została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości. Takich skutków ochronnych przepisy rozdziału 1a działu II Ordynacji podatkowej nie przewidują.

Jako dodatkowy argument sąd wskazał na użycie w art. 14b o.p. zwrotów: "zaistniały stan faktyczny", czy "zdarzenie przyszłe". Zwroty te dotyczą procesu stosowania prawa będącego podstawą i przedmiotem subsumcji pod adekwatne przepisy prawa materialnego. Stan faktyczny nie jest natomiast opisem sytuacji procesowej, w której sporne może być zastosowanie określonych przepisów normujących postępowanie podatkowe.

W konsekwencji sąd uznał podniesione przez spółkę zarzuty błędnej wykładni art. 14b § 1 w zw. z art. 3 pkt 1 i 2 o.p. za nieuzasadnione.

Wyrok NSA z 1 kwietnia 2014 r., II FSK 892/12

Omówienie pochodzi z programu Lex Administracja Skarbowa