Wójt gminy określił podatnikom w drodze decyzji zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości, której następnie nadał rygor natychmiastowej wykonalności. Organ uznał, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że należność wynikająca z decyzji nie zostanie uregulowana przez podatnika, gdyż postępowanie pełnomocników podatnika z lat poprzednich wskazywało w sposób jednoznaczny, że podejmowali oni świadome działania nakierowane na przedawnienie zobowiązania. Ponadto organ wskazał, że termin przedawnienia zobowiązania podatkowego jest krótszy niż trzy miesiące.
Spółka złożyła zażalenie, w którym podniosła, że nie została zawiadomiona o toczącym się postępowaniu w sprawie nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, co jest sprzeczne z zasadą zaufania do organów podatkowych. Ponadto, organ I instancji nie uprawdopodobnił, że podatnik nie wykona zobowiązania.
Natychmiastowa wykonalność nieostatecznej decyzji
Jednak samorządowe kolegium odwoławcze utrzymało w mocy decyzję. Organ II instancji motywował swoje rozstrzygnięcie treścią art. 239a i art. 239b Ordynacji podatkowej, z których wynika, że decyzji nieostatecznej może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy okres do upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest krótszy niż trzy miesiące i jeżeli organ uprawdopodobni, że zobowiązanie wynikające z decyzji nie zostanie wykonane.
Spółka wniosła skargę do wojewódzkiego sądu. Jej zdaniem przesłanki z art. 239b O.p. muszą być spełnione kumulatywnie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny (I SA/Gd 1266/15, I SA/Gd 1174/15) poparł stanowisko organu. WSA stwierdził, że rzeczywiście muszą być spełnione przesłanki łącznie z art. 239b O.p. i zdaniem sądu obie przesłanki zaistniały: był krótszy okres niż trzy miesiące a organy uprawdopodobniły obawę o wywiązanie się podatnika z zobowiązania.
Jedna przesłanka zupełnie wystarczy
15 marca br. Naczelny Sąd Administracyjny (II FSK 511/16, II FSK 544/16) utrzymał w mocy wyrok WSA. Sąd przyznał, że w art. 239b O.p. jest mowa o dwóch przesłankach: okresie krótszym niż trzy miesiące i uprawdopodobnieniu sytuacji majątkowej podatnika. Nie ma wątpliwości, że zaistniała pierwsza przesłanka o krótszym okresie i w tej sytuacji sytuacja majątkowa pozostaje bez znaczenia – podkreślił NSA. Istotny jest ten krótszy okres niż trzy miesiące i to jest okoliczność najważniejsza.