Wobec konkubenta podatniczki zostało wszczęte postępowanie w sprawie opodatkowania dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2010 r. W toku tego postępowania podatniczka została przesłuchana w charakterze świadka i zeznała, że w maju 2004 r. otrzymała o dziadka darowiznę w postaci środków pieniężnych o wartości 100 tys. zł. Pieniądze te następnie przekazała konkubentowi na zakup mieszkania.


W związku z treścią zeznania podatniczki naczelnik urzędu skarbowego wszczął wobec niej postępowanie podatkowe w sprawie ustalenia podatku od spadków i darowizn. Organ ustalił, że podatniczka otrzymała darowiznę w kwocie 100 tys. zł od swojego dziadka, co potwierdziły zeznania pozostałych członków jej rodziny. Ponadto organ stwierdził, że oświadczenie podatniczki złożone w toku przesłuchania jako świadka miało charakter powołania się przewidziany w art. 6 ust. 4 ustawy z 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn.
Jednak podatniczka nie zgodziła się z decyzją organu. Jej zdaniem nieuzasadnionym było  zastosowanie sankcyjnej stawki podatku od spadków i darowizn. Podatniczka podniosła też, że zeznania świadka składane w toku postępowania podatkowego nie są równoznaczne z powołaniem się podatnika na dokonanie określonej czynności.

LEX Biblioteka Podatkowa >>


Zeznanie może być potraktowane jako powołanie się

Dyrektor izby skarbowej po rozpatrzeniu sprawy ostatecznie utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy zaznaczył, że toczące się czynności sprawdzające czy postępowanie podatkowe nie musi dotyczyć osoby podatnika. W opinii fiskusa powołaniem się na fakt otrzymania darowizny mogą być złożone zeznania podatniczki jako świadka w toku postępowania w sprawie jej konkubenta. Ponadto organ zwrócił uwagę na cel wprowadzenia sankcyjnej stawki opodatkowania (20 proc.). Jego zdaniem, miało to zminimalizować negatywną praktykę powoływania w trakcie postępowania dotyczącego nieujawnionych dochodów na dokonanie czynności cywilnoprawnej (darowizny lub pożyczki), co miało prowadzić do uniknięcia zapłaty podatku dochodowego według stawki 75 proc.
Wojewódzki Sąd Administracyjny (I SA/Wr 1553/15) poparł twierdzenia organów podatkowych. Sąd wskazał, że przepisy nie określają formy, jaką ma przyjąć powołanie się na fakt dokonania darowizny.


Powołanie się na darowiznę musi być w swojej sprawie
Ostatecznie 11 kwietnia br. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok WSA i decyzję fiskusa. Sąd wyjaśnił, że w starym stanie prawnym jak i w obecnym, regulacje dotyczące powoływania się na fakt otrzymania darowizny i sanacyjne stawki opodatkowania praktycznie nie zmieniły się. Jednak to podatnik musi powołać się na okoliczność otrzymania darowizny w postępowaniu dotyczącym jego osobiście. W tej sprawie nie można mówić o powołaniu się, ponieważ podatniczka tylko zeznała jako świadek w postępowaniu swojego konkubenta, że otrzymała darowiznę – wyjaśnił NSA.

Ustawa o podatku od spadków i, Paweł BorszowskiUstawa o podatku od spadków i darowizn. Komentarz >>