Od 1 stycznia 2012 r. w katalogu produktów związanych z dobrowolnym oszczędzaniem na emeryturę (obok funkcjonującego już indywidualnego konta emerytalnego IKE) funkcjonuje nowy produkt, jakim jest indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego IKZE. Prawo do wpłat na IKZE przysługuje osobie, która ukończyła 16 lat. Na IKZE oszczędności może gromadzić wyłącznie jeden oszczędzający, dlatego nie ma możliwości prowadzenia wspólnego konta IKZE dla małżonków. IKZE można założyć bez względu na to, czy posiada się już IKE i czy jest się uczestnikiem pracowniczego programu emerytalnego.
Sprawdź też w LEX: Jak najlepiej rozliczyć IKZE w przypadku umowy o pracę i działalności na ryczałcie? >
Jak działa IKZE?
Zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego oraz dokonywania wypłat, wypłat transferowych, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach reguluje ustawa o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
Wpłata środków pieniężnych jest dokonywana przez oszczędzającego na IKE lub IKZE, tym samym jest przekazanie pożytków z papierów wartościowych zgromadzonych na IKE lub IKZE oszczędzającego. Oszczędzający na IKZE ma prawo do odliczenia od dochodu wpłat na IKZE na zasadach i w trybie określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli na podstawie umowy o prowadzenie IKZE gromadzi oszczędności tylko na jednym IKZE. Dlatego IKZE wyróżnia się zastosowaniem preferencji podatkowej polegającej na odliczaniu od podstawy opodatkowania PIT wpłat na to konto.
Sprawdź też w LEX: Czy skorzystanie z ulgi wpłat na IKZE jest możliwe przy płatności z rachunku wspólnego małżonków? >
Regulacje ustawowe nie dla każdego są jasne i zrozumiałe, zdarzają się podatnicy zwracający się do organów interpretujących o wyjaśnienie nieścisłości. Dyrektor KIS niedawno zajmował się wątpliwościami podatnika, który w ramach rozliczenia podatku za rok 2023 uwzględnił w bilansie odliczenie od dochodu. Powodem miało być posiadanie polisy zapewniającej ochronę na wypadek śmierci ubezpieczonego oraz gromadzącej określony kapitał na przyszłą emeryturę poprzez regularne opłacanie składek podczas zadeklarowanego okresu ubezpieczenia. Podatnik wprost wskazał, że wskazana polisa nie stanowi umowy o prowadzenie indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Mimo tego wychodził z założenia, że w ramach zawartej polisy miał prawo skorzystać z ulgi podatkowej w PIT.
Sprawdź też w LEX: Czy osoba, która w Polsce osiąga tylko dochody z najmu prywatnego, może odliczyć wpłaty na IKZE? >
Polisa ubezpieczeniowa to nie umowa o IKZE
Podatnik mylił się – wpłaty dokonane w ramach polisy nie uprawniały do ich odliczenia w rozliczeniu za rok 2023 i skorzystania z ulgi podatkowej na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Sprawdź też w LEX: W jaki sposób opodatkować zwrot z IKZE? >
Podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu kwot wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonanych przez podatnika w roku podatkowym, do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym. Jak już wspomniano, ustawa o PIT wprowadza możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania dokonanych przez podatnika w roku podatkowym wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Dyrektor KIS podkreślił, że podatnik, który w danym roku podatkowym dokonywał wpłat na IKZE może odliczyć poniesione przez siebie wydatki od uzyskanego dochodu. Co istotne, odliczenie dotyczy wyłącznie wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, które zdefiniowane zostało w ustawie o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
Jeżeli zatem, zdaniem organu interpretującego, wykupiona przez podatnika i jednocześnie wnioskodawcę polisa ubezpieczeniowa nie stanowi umowy o prowadzenie indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), wpłaty dokonane w ramach polisy nie uprawniały do ich odliczenia w rozliczeniu za rok 2023 i skorzystania z ulgi podatkowej.
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 29 lipca 2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.385.2024.2.KF
Czytaj również: Inwestorom trudno skorzystać ze zwolnienia >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
