Naczelny Sąd Administracyjny określił w wyroku z 10 października 2024 r. (sygn. II FSK 92/22) zasady opodatkowania wygranych w konkursach uzyskanych osobę prowadzącą działalność gospodarczą. Tym razem NSA orzekł, że jest to przychód z biznesu.
Jak wyjaśnia Grzegorz Grochowina, szef Zespołu Zarządzania Wiedzą w Departamencie Podatkowy w KPMG w Polsce, spór dotyczy tego, czy w przypadku przedsiębiorcy uzyskującego nagrodę w konkursie zastosowanie ma art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT, który przewiduje 10 proc. zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową czy też przychód z działalności gospodarczej. W tym drugim przypadku dolicza wartość nagrody do pozostałych przychodów i opodatkowuje łącznie według zasad przyjętych dla tej działalności.
– Co do zasady korzystne dla podatników byłoby przyjęcie, iż uczestnicy konkursów płacą niższą 10 proc. stawkę PIT, niezależnie od tego, czy są to przedsiębiorcy czy osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Wówczas obowiązek poboru i odprowadzenia podatku spoczywa na płatniku – mówi Grzegorz Grochowina. - Niestety, spory w tej kwestii trwają od lat, a orzecznictwo w tej sprawie jest niejednolite. Dlatego warto, by kwestia ta została jednoznacznie rozstrzygnięta, np. by minister finansów wydał w tej sprawie interpretację ogólną - dodaje.
.
Jak się rozliczać po założeniu firmy
Spór rozpoczął się od wniosku o interpretację. Wystąpił o nią sportowiec, który jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Często bierze udział w imprezach sportowych spełniających kryteria konkursu, do którego odnoszą się normy wynikające z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) pobiera się 10 proc. zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową.
Mężczyzna planuje zarejestrowanie jednoosobowej działalności gospodarczej i rozliczenie stawką liniową 19 proc. Zamierza wówczas kontynuować starty w imprezach sportowych organizowanych na terytoriach państw członkowskich UE. Zapytał, jak wówczas będą opodatkowane nagrody finansowe uzyskiwane w konkursach. Jego zdaniem, nadal należy stosować art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT. Przepis ten nie zawiera bowiem ograniczenia, które uniemożliwiałoby objęcie jego zakresem osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Skarbówka stwierdziła w interpretacji, że mężczyzna powinien rozliczyć nagrody łącznie z pozostałymi przychodami, według stawki 19 proc. W konsekwencji musi sam rozliczyć wygraną jako przychód firmy, a na organizatorze nie ciążą obowiązki płatnika i nie musi pobierać podatku.
Czytaj w LEX: Opodatkowanie nagród związanych ze sprzedażą premiową > >
Niejednolite orzecznictwo
Innego zdania był WSA w Kielcach, który w wyroku z 26 listopada 2021 r. (sygn. I SA/Ke 458/21) zgodził się z podatnikiem. Według WSA sportowiec prawidłowo zauważył, że art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT nie zawiera żadnego ograniczenia podmiotowego, które uniemożliwiałoby objęcie jej zakresem osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Tym samym, nie wyklucza ona zastosowania zryczałtowanego podatku dochodowego do nagród przedsiębiorców.
Z kolei NSA w wyroku z 10 października (sygn. II FSK 92/22) przyznał rację fiskusowi. NSA stwierdził, że zakwalifikowanie danego przychodu do ostatniego źródła w katalogu wskazanym w art. 10 ust. 1 ustawy o PIT, czyli innych źródeł, jest możliwe tylko w sytuacji, gdy przychód ten nie mieści się w żadnym z ośmiu wskazanych wcześniej źródeł przychodów. Jednym z nich jest pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3). Dopiero wykluczenie danego przychodu ze źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o PIT pozwala zakwalifikować ten przychód do innych źródeł.
Przepisy art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT odnoszą się do sytuacji wyjątkowych, gdy ktoś prowadzi zupełnie inną aktywność i ubocznie uzyskuje dochód z nagrody, która jest wtedy ryczałtowo opodatkowana. Jeśli zasadniczym źródłem przychodów jest działalność gospodarcza i nagroda jest efektem tej działalności gospodarczej (działalności sportowej) to do tego źródła także te nagrody powinny być zaliczane.
Sąd wskazał w uzasadnieniu, że podobne sprawy były wielokrotnie rozpoznawane przez sądy administracyjne – jednak niestety orzecznictwo w tym zakresie jest rozchwiane. Pojawiały się bowiem rozstrzygnięcia, które były zgodne ze stanowiskiem organu, jak i zgodne ze stanowiskiem
podatnika.
Sąd w tym przychylił się jednak do stanowiska, prezentowanego m.in. w wyroku NSA z 28 lipca 2023 r. (sygn. II FSK 174/21). Sąd orzekł wówczas, że tylko nagrody otrzymane przez uczestników konkursów będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi pozarolniczej działalności gospodarczej stanowią przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, a w konsekwencji przychód z tytułu nagród uzyskanych przez zwycięzców konkursów, tj. przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu 10 proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym (w oparciu o art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT).
Sprawdź w LEX: Znaczenie konkursów o charakterze marketingowym adresowanych do jednostek samorządu terytorialnego > >
Czytaj również: Od nagród w akcji lojalnościowej trzeba zapłacić PIT
Czytaj w LEX: Opodatkowanie przychodów z tytułu otrzymania świadczeń promocyjnych i reklamowych > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
