Odpowiedź:
Ujęcie przedmiotowego zakupu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów możliwe jest na podstawie dowolnego dokumentu spełniającego wskazane w uzasadnieniu warunki. Zakup ten może (lecz nie musi) stanowić dla spółki wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.
Uzasadnienie:
Podstawą zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (zakładam, że dla Pana spółki cywilnej prowadzona jest właśnie podatkowa księga przychodów i rozchodów) są dowody księgowe, którymi są nie tylko faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne (zob. § 12 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1037) – dalej r.p.k.p.r.), ale również inne dowody stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
– wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
– datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
– przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
– podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych
oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie (zob. § 12 ust. 3 pkt 2 r.p.k.p.r.).
Ujęcie przedmiotowego zakupu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów możliwe jest zatem na podstawie dowolnego dokumentu spełniającego te warunki (może to być, przykładowo, spełniająca te warunki umowa sprzedaży). Jeżeli dokumentu takiego nie można uzyskać, najlepiej zrezygnować z zakupu, gdyż przepisy r.p.k.p.r. nie przewidują alternatywnego sposobu dokumentowania wydatków ponoszonych przez podatników (a więc rozpoznanie kosztów na podstawie innego dokumentu wiąże się z ryzykiem zakwestionowania tego przez organy podatkowe).
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że zakupy towarów z innych państw członkowskich Unii Europejskiej (w tym z Wielkiej Brytanii, Irlandii) mogą stanowić wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (zob. art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Aby jednak wystąpiło wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, konieczne jest co do zasady, aby:
– doszło do nabycia prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz (zob. art. 9 ust. 1 u.p.t.u.),
– nabywcą towarów był podatnik, u którego nabywane towary będą służyć prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, albo nabywcą jest osoba prawna niebędąca podatnikiem (zob. art. 9 ust. 2 pkt 1 lit. a u.p.t.u.; nieistotny w omawianej sytuacji wyjątek od tej zasady dotyczy nowych środków transportu – zob. art. 9 ust. 3 pkt 1 u.p.t.u.),
– dokonującym dostawy towarów był podatnik (zob. art. 9 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u.; nieistotny w omawianej sytuacji wyjątek od tej zasady dotyczy nowych środków transportu – zob. art. 9 ust. 3 pkt 2 u.p.t.u.).
Warunki te mogą być w przedstawionym stanie faktycznym spełnione, jeżeli sprzedawcą jest podatnik, czyli podmiot prowadzący działalność gospodarczą (nie musi to być podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT UE). W takim przypadku – o ile nie ma zastosowania żadne z wyłączeń występowania wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów wskazanych w art. 10 ust. 1 u.p.t.u. – z tytułu dokonania wskazanego zakupu spółka cywilna powinna rozpoznać wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. W przeciwnym razie zakup ten nie stanowi wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów ani żadnego innego zdarzenia wywołującego w Polsce skutki VAT u spółki cywilnej.
Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 26.07.2016 r.
Na jakiej podstawie zaksięgować zakupiony towar i jak prawidłowo rozliczyć VAT, gdy sprzedającym jest podatnik UE?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoWraz ze wspólnikiem prowadzimy spółkę cywilną zajmującą się automatyką przemysłową, jesteśmy czynnym podatnikiem VAT oraz podatnikiem VAT-UE. Chciałbym dokonać zakupu towarów handlowych w postaci sprężarki od kontrahenta z Wielkiej Brytanii za pośrednictwem portalu internetowego. Problem polega jednak na tym, iż firma lub też osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej nie chce wystawiać faktur, a w drugim przypadku umowy sprzedaży.Na jakiej podstawie mogę zaksięgować zakupiony towar i jak prawidłowo rozliczyć VAT, gdy sprzedającym jest podatnik UE?
