Przedstawiciele biznesu zgłaszają, że ministerstwo finansów zbyt łatwo wykreśla podatników z rejestrów VAT. Problemem jest także brak informowania przedsiębiorców o tym, że nie są już podatnikami VAT. Zdarzają się przypadki, w których podatnik nawet nie wie, że został już wykreślony. 

Zawiadomienie czasami nie jest konieczne
Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 19065 tłumaczy jednak, że wykreślanie z rejestrów bez konieczności zawiadomienia jest tylko wyjątkiem. Prawo umożliwia takie działanie. Zgodnie bowiem z treścią art. 96 ust. 9 ustawy o VAT taka procedura jest możliwa jedynie w sytuacji, gdy:
- podatnik nie istnieje,
- mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem,
- dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą,
- podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwanie naczelnika organu podatkowego,
- z posiadanych informacji wynika, że podatnik może prowadzić działalność z zamiarem wykorzystania działalności banków lub spółdzielczych kas oszczędnościowo- kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi.

Brak kontaktu z podatkiem wystarczy, by go wykreślić
Ministerstwo Finansów wskazuje, że jedną z przesłanek do zastosowania procedury wykreślenia bez zawiadomienia jest brak jakiegokolwiek kontaktu organu podatkowego z podatnikiem. Przed wykreśleniem naczelnik urzędu skarbowego zobowiązany jest jednak do przeprowadzenia szeregu czynności weryfikujących, w szczególności podjęcia prób skontaktowania się z podatnikiem lub jego pełnomocnikiem, wysłania wezwań do stawienia się podatnika lub jego pełnomocnika, jak również dokonania sprawdzenia podmiotu w miejscu wskazanym dla prowadzenia działalności gospodarczej. Dopiero w wyniku braku skuteczności dokonanych czynności naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Wszystkie prowadzone przez organ podatkowy czynności są dokumentowane.

Sporo wykreśleń, ale skarg niewiele
W ubiegłym roku z rejestru podatników VAT zostało wykreślonych 110.377 podmiotów. Jak zapewnia jednak resort finansów, nie wpłynęły do niego żadne sygnały, które świadczyłyby o problemach dotyczących interpretacji przepisów z zakresu wyrejestrowywania podatników. Organy podatkowe stosują wykreślenie podatników z rejestru podatników VAT jedynie w ewidentnych przypadkach wskazujących na działanie podatników niezgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT, jak również w przypadku gdy po stronie podatnika brak jest woli kontaktu z  urzędem. W sytuacji gdy kontakt z podatnikiem zostaje wznowiony i zostały złożone stosowne wyjaśnienia, organ podatkowy po ich weryfikacji może przywrócić status podatnikowi taki, jaki miał przed wykreśleniem. W 2017 r. jedynie  w 22 sprawach podatnicy wystąpili na drogę sądową, co stanowi około 0,02 proc. dokonanych wykreśleń w tym okresie.

Jerzy Martini, doradca podatkowy, partner w kancelarii Martini i Wspólnicy, zwraca uwagę, że wykreślanie podmiotów jest częścią większego programu uszczelniania systemu podatkowego. Jego zdaniem narzędzie to utrudnia jednak działanie niektórym firmom. Obecnie w zasadzie nie jest możliwe założenie spółki, która nie będzie prowadziła od razu działalności gospodarczej. Ekspert podkreśla, że transakcje kupna-sprzedaży gotowych i zarejestrowanych spółek były popularne. Teraz jest to w zasadzie niemożliwe. Jerzy Martini podpowiada, że lepszym rozwiązaniem byłaby bardziej skrupulatna weryfikacja na etapie rejestracji podatnika i np. konieczność spotkania się zarządu rejestrowanej spółki z organem podatkowym. Dzięki takiemu rozwiązaniu wykreśleń byłoby z pewnością mniej.

Przeczytaj również: Weryfikacja kontrahentów w rejestrach MF budzi zastrzeżenia >>