Wydana 7 lipca przez Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości UE opinia dotyczy obowiązków podatkowych związanych z krótkoterminowym najmem lokali , gdzie kontakt z klientem jest nawiązywany przez platformę internetową. Ta konkretna sprawa dotyczy platform Airbnb z siedzibami w Irlandii i w Wielkiej Brytanii, które współpracują z właścicielami lokali na wynajem we Włoszech (sygn. C-83/21).
Czytaj też: Najem i dzierżawa w księgach rachunkowych >>>
Danina od pośrednictwa
Trudnym zagadnieniem - tak we Włoszech, ale też w innych krajach, w tym w Polsce - jest traktowanie dochodów, jakie uzyskuje taka platforma z opłat, jakie płacą jej właściciele lokali za pośrednictwo w dotarciu do klientów. W rozpatrywanej rzez TSUE sprawie spór dotyczy legalności włoskich reguł opodatkowania w świetle ustawodawstwa unijnego. Włoskie przepisy przewidują bowiem, że platforma powinna od takich usług płacić we Włoszech podatek dochodowy (konkretnie tzw. podatek u źródła). Co więcej, powinna ona we Włoszech ustanowić przedstawiciela podatkowego odpowiedzialnego za wpłacenie tego podatku.
W przedstawionej opinii Rzecznik Generalny Maciej Szpunar uznał, że sam obowiązek pobierania podatku u źródła od platform działających jak Airbnb jest uzasadniony (choć podatek ten nie jest regulowany wprost europejskimi dyrektywami). Zdaniem Rzecznika, nałożenie obowiązku pobrania podatku u źródła na pośredników uczestniczących w zapłacie czynszu za najem jest całkowicie zrozumiałe. Co więcej, obowiązek ten nie powinien obciążać właścicieli wynajmowanych lokali.
- Działalność znacznej liczby osób fizycznych, które nie podlegają obowiązkom nałożonym na przedsiębiorców, jest ze swej natury trudna do skontrolowania pod względem podatkowym - czytamy w komunikacie TSUE. Rzecznik dostrzegł bowiem, że usługi Airbnb dotyczą często lokali, których właścicielami nie są przedsiębiorcy, a zwykłe osoby fizyczne - czasem tylko sezonowo wynajmujące turystom pokoje czy domy.
Przeszkoda w swobodzie
Uznania Rzecznika nie znalazły natomiast przepisy, które nakazują takim platformom ustanawianie we Włoszech przedstawiciela podatkowego w celu rozliczana podatku u źródła. Może to bowiem stanowić nieproporcjonalne ograniczenie swobody świadczenia usług. Naruszałoby to art. 56 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Rzecznik powołał się zresztą na wyrok TSUE w sprawie Komisja vs Hiszpania z 11 grudnia 2014 r. (C-678/11), w której zakwestionowano hiszpańskie przepisy ustanawiające obowiązek ustanawiania przedstawiciela podatkowego dla firm świadczących usługi transgraniczne właśnie w celu przekazywania informacji i pobierania podatku. Opinia Rzecznika nie wiąże Trybunału, który może wydać wyrok niepodzielający tej opinii.
W Polsce bez przepisów
O ile Włochy już podjęły próbę systemowego uporządkowania podatku u źródła od podobnych usług, to w Polsce wciąż ta sprawa pozostaje niedoregulowana. Polskie przepisy o podatku u źródła nie odnoszą się bowiem wprost do działalności pośredników w znajdowaniu klientów na krótkoterminowy wynajem. Zasadniczo podatek ten obciąża dochody zagranicznych firm uzyskiwane w Polsce z tytułu np. licencji, dywidend i odsetek od pożyczek (art. 21 ust. 1 ustawy o CIT). Opłaty za pośrednictwo nie są w tych przepisach wymienione. Platformy pośrednictwa na ogół nie udzielają pensjonatom czy właścicielom pokoi na wynajem żadnych licencji.
Czytaj też: Podatek u źródła będzie korzystniej rozliczany>>
Furtkę do niekorzystnych wobec podatników działań otwiera nieprecyzyjny przepis art. 21 ust 1 lit. 2a ustawy o CIT. Ustawa odwołuje się tam do świadczeń „o podobnym charakterze” w odniesieniu do katalogu usług niematerialnych objętych podatkiem u źródła. Teoretycznie może to oznaczać, że władze skarbowe zażądają od polskiego partnera zagranicznych platform rezerwacji noclegów, by naliczał i odprowadzał w imieniu tego zagranicznego podmiotu podatek w wysokości 19 proc.
Nawet jednak, gdyby do tego doszło, to wykonywania obowiązków płatnika można żądać tylko od podmiotu, który wynajmuje lokal w ramach działalności gospodarczej. Ustawa o CIT wyraźnie przewiduje bowiem w art. 26 ust. 1, że płatnikiem podatku u źródła może być tylko przedsiębiorca. Jeśli rzeczywiście jest on zobowiązany w imieniu zagranicznego partnera odprowadzać podatek u źródła - powinien składać formularz IFT-2R i wpłacać zaliczki na ten podatek. Powinien też co do zasady dostarczać władzom skarbowym certyfikat rezydencji zagranicznego partnera.
Sprawdź PROCEDURĘ: Pobór zryczałtowanego CIT (tzw. podatku u źródła) >>>
Na razie w Polsce - w odróżnieniu od Włoch - nie przewidziano w przepisach podatkowych sposobu odprowadzania podatku u źródła, gdy polskim partnerem zagranicznej platformy rezerwacji noclegów jest podmiot niebędący przedsiębiorcą. Wprawdzie zagraniczny podmiot może powołać w Polsce przedstawiciela podatkowego do celów rozliczeń, ale ta instytucja jest przewidziana dla celów VAT, a nie podatku dochodowego.
Jeśli zatem TSUE wyda wyrok, w którym podważy model rozliczeń z użyciem przedstawiciela podatkowego - Włochy będą musiały wycofać się z tego rozwiązania. Może to też być wskazówka dla polskiego ustawodawcy co do ewentualnych przyszłych przepisów, regulujących podobne sytuacje.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.