Odpowiedź:
Przez „sprzedaż spółki z o.o.” rozumie się odpłatne przez wspólników zbycie całości posiadanych udziałów w tej spółce. Wspólnicy uzyskują w tym przypadku przychód z kapitałów pieniężnych. W tym przypadku nie dochodzi do likwidacji spółki, przynajmniej nie wynika to z pytania, w związku z czym, jeżeli posiadany majątek nie jest sprzedawany, zmiana obejmuje tylko udziałowców spółki z o.o.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) – dalej u.p.d.o.f., za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.
Przychód ten powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych (art. 17 ust. 1ab pkt 1 u.p.d.o.f.).
Natomiast, przy ustalaniu wartości tego rodzaju przychodów stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 u.p.d.o.f. Wynika z nich, że przychodem jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.
Co ważne, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający (art. 19 ust. 4 u.p.d.o.f.).
Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu (art. 30b ust. 1 u.p.d.o.f.). Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli odpłatne zbycie udziałów (akcji), papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (art. 30b ust. 4 u.p.d.o.f.). Z pytania trudno wywnioskować, że znajdzie zastosowanie to wyłączenie.
W związku z tym, że z pytania nie wynika też, w jaki sposób nabyto sprzedawane udziały, ustalając dochód trzeba zastosować odpowiednie koszty uzyskania przychodu wymienione w art. 30b ust. 2 u.p.d.o.f.
Dochody z tego tytułu rozlicza się w zeznaniu PIT-38.
Sprzedaż udziałów podlega też opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), ale zobowiązanym do zapłaty podatku jest nabywca udziałów.
Trzeba też pamiętać o obowiązkach wynikających z przepisów ustawy z 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm.) – dalej k.s.h.
Przede wszystkim, o przejściu udziału, jego części lub ułamkowej części udziału na inną osobę zainteresowani zawiadamiają spółkę, przedstawiając dowód przejścia bądź ustanowienia zastawu lub użytkowania. Przejście udziału, jego części lub ułamkowej części udziału jest skuteczne wobec spółki od chwili, gdy spółka otrzyma od jednego z zainteresowanych zawiadomienie o tym wraz z dowodem dokonania czynności (art. 187 § 1 k.s.h.).
Ponadto, z art. 188 k.s.h. wynika m.in., że zarząd jest obowiązany prowadzić księgę udziałów, do której należy wpisywać nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę każdego wspólnika, adres, liczbę i wartość nominalną jego udziałów oraz ustanowienie zastawu lub użytkowania i wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, a także wszelkie zmiany dotyczące osób wspólników i przysługujących im udziałów. Po każdym wpisaniu zmiany zarząd składa sądowi rejestrowemu podpisaną przez wszystkich członków zarządu nową listę wspólników z wymienieniem liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich oraz wzmianką o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału.
Przez „sprzedaż spółki z o.o.” rozumie się sprzedaż jej udziałów, więc jeżeli majątek spółki nie będzie sprzedawany, wówczas zmianie ulegnie tylko skład osobowy wspólników spółki, a nie jej majątek.
Sławomir Liżewski, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 21.08.2017 r.
