Odpowiedź:
Niezwróconą część zaliczki spółka wykonawca zobowiązana będzie zaliczyć do przychodów podatkowych.
Niedoszli nabywcy będą mieli w tej sytuacji prawo do zaliczenia niezwróconej części zaliczki do kosztów podatkowych.
Uzasadnienie:
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jak stanowi art. 14 ust. 1 u.p.d.o.f., za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Należy jednak zauważyć, że zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 u.p.d.o.f. do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Zgodnie więc z przedmiotowym przepisem, w momencie pobierania zaliczek spółka nie mogła ich ewidencjonować do kosztów uzyskania przychodów. Pobrane jednak przez spółkę należności, w momencie dokonania redukcji utracą status zaliczek. Z tymże więc momentem, zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z przytoczonych wyżej regulacji art. 9 ust. 1 i art. 14 ust. 1 u.p.d.o.f., spółka zobowiązana będzie je zaliczyć do przychodów podatkowych. Pozyskaną przez spółkę wartością będzie wartość, jakiej spółka faktycznie nie zwróci, a zatem kwota brutto pobranych należności, czyli w analizowanym przypadku 80.000 zł + 23% VAT.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f., kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f. W kontekście przedmiotowych przepisów, o ile tylko wydatek poczyniony przez niedoszłego nabywcę apartamentu będzie poniesiony w celu uzyskania przychodów, będzie on stanowił koszt uzyskania przychodów.
Wydatki ponoszone na podstawie faktur zaliczkowych, co do zasady nie powinny być zaliczane do kosztów podatkowych, gdyż nie stanowią one tzw. kosztów definitywnych (zob. interpretację ITPP3/443-323/14/AT). Zakładać więc należy, że wydatków poniesionych na zapłatę zaliczek przyszli nabywcy nie ewidencjonowali do kosztów w momencie ich poniesienia. Zaliczenie zatem tych wydatków do kosztów w związku z dokonaną w wyniku układu redukcją zobowiązań jest uprawnione.
Krzysztof Kamiński
Odpowiedzi udzielono 3.11.2015 r.
Jakie konsekwencje podatkowe niesie za sobą utrata części zaliczki na podstawie ugody zawartej z kontrahentem?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoW 2013 r. spółka zawarła z firmami umowy przedwstępne sprzedaży apartamentów. Na podstawie zawartych umów klienci wpłacali zaliczki na poczet zakupu apartamentów. W roku 2015 został zgłoszony wniosek o upadłość z możliwością zawarcia układu. Zgodnie z zawartym układem nastąpi redukcja zobowiązań do 80%.Jakie skutki na gruncie podatku dochodowego będzie miało zredukowanie zobowiązań w przypadku, gdy kontrahent wpłacił zaliczkę na poczet zakupu apartamentu w wysokości 100.000 zł + 23% VAT (23.000 zł), a zgodnie z zawartym układem spółka zwróci mu 20% zaliczki czyli 20.000 zł + 23% VAT (4600 zł).Czy niezwrócona część zaliczki w wysokości 80%, czyli 80.000 zł + 23% VAT (18.400 zł) będzie stanowiła przychód podatkowy dla spółki?Czy niezwrócona część zaliczki w wysokości 80%, czyli 80.000 zł + 23% VAT (18.400 zł) będzie stanowiła koszt podatkowy u kontrahenta?
