W marcu otrzymaliśmy fakturę od polskiego kontrahenta, dokumentującą zakup materiałów do produkcji. Faktura jest wystawiona w PLN. W maju otrzymaliśmy fakturę korygującą do faktury marcowej, w której kontrahent pozostawił wszystkie kwoty z faktury pierwotnej, a jedynie dodał wartość w EUR do zapłat. Wartość EUR została przeliczona przez kontrahenta po kursie z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej.
Czy zrobił to prawidłowo?
Zgodnie z poglądem prezentowanym przez organy podatkowe oraz orzeczeniami sądowoadministracyjnymi, do przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych na fakturach korygujących należy przyjąć kurs stosowany do przeliczenia wartości z faktury pierwotnej, której korekta dotyczy, czyli kurs z dnia powstania obowiązku podatkowego od korygowanej transakcji.
W aktualnym stanie prawnym krajowi przedsiębiorcy mogą rozliczać się między sobą w walutach obcych bez konieczności uzyskiwania indywidualnego zezwolenia dewizowego w Narodowym Banku Polskim. Faktura dokumentująca sprzedaż krajową może być więc wystawiona w walucie obcej. Powyższe wynika z noweli wprowadzonej w przepisie art. 358 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c., zgodnie z którym, jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej.
Jak wynika z powyższego, jeżeli zobowiązanie pieniężne wyrażone jest w walucie obcej jest wykonywane w walucie polskiej. Jednak strony umowy mogą w umowie postanowić inaczej, tzn. jeżeli zamierzają wykonać zobowiązanie w walucie obcej, powinny to wyraźnie w umowie uregulować.
Zgodnie zaś z § 2 art. 358 k.c., wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, chyba, że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna stanowi inaczej. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonana.
Powyższe regulacje – obowiązujące na gruncie prawa cywilnego – nie mają zastosowania do rozliczeń podatkowych.
Zauważyć w pierwszej kolejności należy, że zgodnie z § 5 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), kwota VAT (niezależnie od tego, w jakiej walucie wyrażana jest na fakturze kwota należności za dostawę towaru lub usługę) zawsze musi być wyrażona w złotych polskich.
Z kolei, do przeliczenia kwot wyrażonych w walucie obcej na złote należy stosować zasady określone w art. 31a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. W myśl ww. przepisu, waluty obce przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Jeżeli zatem faktura zostanie wystawiona w ustawowym terminie, tj. nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - do przeliczenia należy przyjąć kurs waluty z dnia poprzedzającego datę jej wystawienia. Jeśli natomiast faktura zostanie wystawiona z opóźnieniem, właściwym kursem będzie kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten powstaje wówczas siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
W przedstawionej w pytaniu sytuacji Podatnik ma wątpliwości, jaki kurs waluty winien być zastosowany do faktury korygującej. W przepisach u.p.t.u. brak jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
Organy podatkowe stoją na stanowisku, że kwoty z faktur korygujących wyrażone w walutach obcych winny być przeliczane według kursu z faktury pierwotnej (tj. według tzw. kursu historycznego).
Taki pogląd przedstawił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 czerwca 2009 r., IP-PP2-443-473/09-2/BM. Wymieniony wyżej organ podkreślił, iż czynność dokumentowana fakturą korygującą nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, tylko koryguje poprzedni obrót (ma na celu korektę wykazanych uprzednio wartości), zatem nie można do niej stosować kursu z dnia wystawienia faktury korygującej.
Podkreślić należy, że powyższe stanowisko jest zbieżne z opinią Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 22 lutego 2007 r., I FSK 47/06 stwierdził, że określenie "faktura" odnosi się również do faktury korygującej. O kursie waluty, według którego dokonywane jest przeliczenie, decyduje moment wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż lub moment powstania obowiązku podatkowego. Późniejsze wystawienie faktury korygującej, której celem jest jedynie zmiana danych wykazanych na fakturze pierwotnej, nie może mieć wpływu na zmianę uprzednio zastosowanego i prawidłowo przyjętego kursu waluty obcej. W ocenie NSA nie do zaakceptowania jest teza, iż przeliczenie waluty obcej na złote może nastąpić w dacie wystawienia faktury korygującej, bowiem byłby to już moment późniejszy od daty powstania obowiązku podatkowego, tj. wystawienia faktury terminowej, jak i faktury nieterminowej, kiedy to obowiązek podatkowy powstaje 7 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Reasumując kursem obowiązującym do przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych również w fakturach korygujących jest kurs zastosowany do przeliczania kwoty wynikających z faktury pierwotnej.
Czy zrobił to prawidłowo?
Zgodnie z poglądem prezentowanym przez organy podatkowe oraz orzeczeniami sądowoadministracyjnymi, do przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych na fakturach korygujących należy przyjąć kurs stosowany do przeliczenia wartości z faktury pierwotnej, której korekta dotyczy, czyli kurs z dnia powstania obowiązku podatkowego od korygowanej transakcji.
W aktualnym stanie prawnym krajowi przedsiębiorcy mogą rozliczać się między sobą w walutach obcych bez konieczności uzyskiwania indywidualnego zezwolenia dewizowego w Narodowym Banku Polskim. Faktura dokumentująca sprzedaż krajową może być więc wystawiona w walucie obcej. Powyższe wynika z noweli wprowadzonej w przepisie art. 358 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c., zgodnie z którym, jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej.
Jak wynika z powyższego, jeżeli zobowiązanie pieniężne wyrażone jest w walucie obcej jest wykonywane w walucie polskiej. Jednak strony umowy mogą w umowie postanowić inaczej, tzn. jeżeli zamierzają wykonać zobowiązanie w walucie obcej, powinny to wyraźnie w umowie uregulować.
Zgodnie zaś z § 2 art. 358 k.c., wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, chyba, że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna stanowi inaczej. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonana.
Powyższe regulacje – obowiązujące na gruncie prawa cywilnego – nie mają zastosowania do rozliczeń podatkowych.
Zauważyć w pierwszej kolejności należy, że zgodnie z § 5 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), kwota VAT (niezależnie od tego, w jakiej walucie wyrażana jest na fakturze kwota należności za dostawę towaru lub usługę) zawsze musi być wyrażona w złotych polskich.
Z kolei, do przeliczenia kwot wyrażonych w walucie obcej na złote należy stosować zasady określone w art. 31a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. W myśl ww. przepisu, waluty obce przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Jeżeli zatem faktura zostanie wystawiona w ustawowym terminie, tj. nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - do przeliczenia należy przyjąć kurs waluty z dnia poprzedzającego datę jej wystawienia. Jeśli natomiast faktura zostanie wystawiona z opóźnieniem, właściwym kursem będzie kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten powstaje wówczas siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
W przedstawionej w pytaniu sytuacji Podatnik ma wątpliwości, jaki kurs waluty winien być zastosowany do faktury korygującej. W przepisach u.p.t.u. brak jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
Organy podatkowe stoją na stanowisku, że kwoty z faktur korygujących wyrażone w walutach obcych winny być przeliczane według kursu z faktury pierwotnej (tj. według tzw. kursu historycznego).
Taki pogląd przedstawił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 czerwca 2009 r., IP-PP2-443-473/09-2/BM. Wymieniony wyżej organ podkreślił, iż czynność dokumentowana fakturą korygującą nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, tylko koryguje poprzedni obrót (ma na celu korektę wykazanych uprzednio wartości), zatem nie można do niej stosować kursu z dnia wystawienia faktury korygującej.
Podkreślić należy, że powyższe stanowisko jest zbieżne z opinią Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 22 lutego 2007 r., I FSK 47/06 stwierdził, że określenie "faktura" odnosi się również do faktury korygującej. O kursie waluty, według którego dokonywane jest przeliczenie, decyduje moment wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż lub moment powstania obowiązku podatkowego. Późniejsze wystawienie faktury korygującej, której celem jest jedynie zmiana danych wykazanych na fakturze pierwotnej, nie może mieć wpływu na zmianę uprzednio zastosowanego i prawidłowo przyjętego kursu waluty obcej. W ocenie NSA nie do zaakceptowania jest teza, iż przeliczenie waluty obcej na złote może nastąpić w dacie wystawienia faktury korygującej, bowiem byłby to już moment późniejszy od daty powstania obowiązku podatkowego, tj. wystawienia faktury terminowej, jak i faktury nieterminowej, kiedy to obowiązek podatkowy powstaje 7 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Reasumując kursem obowiązującym do przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych również w fakturach korygujących jest kurs zastosowany do przeliczania kwoty wynikających z faktury pierwotnej.