Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadza się do kwestii czy prawo całkowitego odliczenia podatku w stosunku do zrealizowanych uprzednio wydatków inwestycyjnych dotyczących obiektu wskutek przyszłego jednoczesnego wykorzystania tego obiektu do czynności odpłatnych i nieodpłatnych podlegać będzie korekcie odliczenia określonej w art. 91 ustawy o VAT umniejszającej odliczony podatek, czy też nie.

Zdaniem podatnika nie, jednak zarówno organ podatkowy jak i wsa w Poznaniu uznały stanowisko za nieprawidłowe. Ich zdaniem o ile na moment ponoszenia wydatków inwestycyjnych podatnik zamierzał wykorzystywać obiekt wyłącznie do czynności opodatkowanych, i tym samym odliczał podatek naliczony, a obecnie nastąpi zmiana wykorzystania obiektu i będzie on również wykorzystywany do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, to dojdzie do zmiany przeznaczenia tych nakładów, a zatem zastosowanie znajdzie w przedmiotowej sprawie przepis art. 91 ust. 7a ustawy o VAT . Na podstawie tego przepisu podatnik musi dokonać stosownej korekty umniejszającej odliczony podatek.

NSA uchylił jednak zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. NSA powołując się na uchwałę z 24 października 2011 r., akt I FPS 9/10, LEX nr 964538 stwierdził, że wykorzystywanie obiektu do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT nie wpływa na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego i w związku z tym strona nie musi stosować odliczenia proporcjonalnego w ciągu danego roku podatkowego.

WSA ponownie rozpoznał sprawę przyjmując już argumentację NSA. Tym razem sąd wskazał, że obecnie w ustawie o VAT brak jest unormowania określania proporcji, dającej podstawę do odliczenia podatku naliczonego od wydatków służących zarówno działalności gospodarczej podatnika (opodatkowanej i zwolnionej), jak i działalności niemającej charakteru gospodarczego (niepodlegającej opodatkowaniu). Skoro rzecz dotyczy odliczenia podatku, to pod uwagę można wziąć tylko takie transakcje, które w ogóle objęte są zakresem przedmiotowym VAT. To oznacza, że w przypadku podatku naliczonego wynikającego z wydatków związanych tylko z czynnościami opodatkowanymi oraz z czynnościami niepodlegającymi podatkowi, podatnik nie stosuje odliczenia częściowego wedle proporcji określonej na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy o VAT , lecz odliczenie pełne. Wartość czynności niepodlegających w ogóle opodatkowaniu nie wchodzi zatem do sumy wartości obrotów ustalanych dla potrzeb liczenia proporcji sprzedaży.

Podsumowując, skoro czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT nie wpływają na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego i w związku z tym podatnik nie musi stosować odliczenia proporcjonalnego w ciągu danego roku podatkowego, to również czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT nie spowodują obowiązku dokonania korekty na podstawie art. 91 ust. 7 i 7a ustawy o VAT , gdyż nie mając wpływu na zakres prawa do odliczenia nie spowodują jego zmiany w stosunku do chwili dokonywania odliczeń.

Wyrok WSA w Poznaniu z 13 września 2012 r., I SA/Po 697/12

Przywołane akty prawne:

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 t.j.)