Czy istnieje jakiś sposób, aby z tego zwolnienia można było skorzystać, np. podpisanie umowy tylko z jednym ze wspólników?
Odpowiedź:
Oddanie rzeczy w nieodpłatne użytkowanie na podstawie umowy użyczenia bądź umowy użytkowania stanowi nieodpłatne świadczenie dla podmiotu przyjmującego rzecz do używania. Moim zdaniem w opisanej sytuacji przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń powstanie wyłącznie ze strony wspólnika osoby trzeciej.
Jeżeli nieruchomość należy do majątku spółki nie jest możliwe podpisanie umowy tylko z jednym wspólnikiem poza działalnością spółki.
Uzasadnienie:
Spółka cywilna jako jedyna z wymienionych w polskim prawie spółek nie posiada osobowości prawnej i przede wszystkim tym różni się od spółek handlowych, funkcjonujących jako osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, ale mające zdolność prawną. Wynika z tego, że to wspólnicy, a nie sama spółka są podmiotami prawa, oni też są współwłaścicielami całego majątku, jaki został zgromadzony w trakcie działania spółki. Odpowiadają także za wszystkie jej zobowiązania, zaciągnięte w związku z jej działalnością.
Przy podpisywaniu umowy ze „spółką cywilną” należy pamiętać, że w rzeczywistości jest ona tylko umową i nie ma osobowości prawnej. Dlatego stroną umowy nie będzie spółka, lecz jej wspólnicy.
Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (art. 710 ustawy z 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.)). Przedmiotem użyczenia mogą być zarówno rzeczy ruchome, jak i nieruchomości. Dla ważności takiej umowy przepisy k.c. nie wymagają wprawdzie żadnej formy szczególnej zawarcia umowy, ale z uwagi na to, że opisany budynek będzie wykorzystywany na cele działalności gospodarczej, uzasadnione jest potwierdzenie warunków umowy na piśmie.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032) – dalej: u.p.d.o.f. od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, z wyjątkiem otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.
Jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku, to wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku. Natomiast jeżeli przedmiotem umowy użyczenia jest inna nieruchomość, wartość świadczenia należy ustalić na podstawie cen rynkowych, stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Na podstawie przepisów o podatku od spadków i darowizn:
• do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę, teściów,
• do II grupy podatkowej zalicza się zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
Jak wskazałem przy podpisywaniu umowy użyczenia ze „spółką cywilną” stroną umowy nie będzie spółka, lecz jej wspólnicy. Dlatego też w przedstawionym stanie faktycznym przychód dla żony wspólnika wystąpi tylko w odniesieniu do osoby trzeciej. W zakresie, w jakim użyczającym jest małżonek, można korzystać ze zwolnienia.
Rafał Styczyński, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 22.08.2017 r.
Czy użyczenie nieruchomości żonie jednego ze wspólników spółki cywilnej podlega opodatkowaniu?
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Przedmiotem działalności jest wynajem lokali użytkowych. Jeden z lokali jest użyczony żonie jednego ze wspólników spółki. W zakresie podatku dochodowego istnieje zwolnienie z nieodpłatnych przychodów w ramach pierwszej grupy podatkowej.Czy z tego zwolnienia można korzystać pomimo tego, że lokale są wynajmowane od spółki cywilnej?
