Czy udzielenie pożyczki podmiotowi powiązanemu obliguje do sporządzenia dokumentacji podatkowej?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoWłaściciel jednoosobowej firmy X (pełna księgowość) jest również udziałowcem w spółce z o.o. spółce komandytowo-akcyjnej Y. Firma X pożyczyła firmie Y pieniądze.Czy firma X jest obowiązana do sporządzania dokumentacji, o której mowa w art. 25a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Odpowiedź:
W przypadku opisanym w treści pytania może wystąpić obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej właściwej dla transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.
Uzasadnienie:
Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 11 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.p., i odpowiednio art. 25 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., jeżeli podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.
Posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że jeżeli polski przedsiębiorca posiada udziały w polskiej spółce są to podmioty powiązane w znaczeniu u.p.d.o.p. i u.p.d.o.f. To przesądza o tym, że po przekroczeniu któregoś z progów zapisanych w art. 9a u.p.d.o.p. i 25a u.p.d.o.f. koniecznym będzie sporządzenie dokumentacji podatkowej właściwej dla transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Dokumentacja nie jest załączana do zeznania podatkowego, podatnik jedynie wskazuje jedynie w zeznaniu rocznym, że ciąży na nim taki obowiązek. Dokumentacja przekazywana jest organowi dopiero na jego żądanie.
Dokumentacja taka musi zawierać:
1) określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko);
2) określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty;
3) metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji;
4) określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach – w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot;
5) wskazanie innych czynników – w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji zostały uwzględnione te inne czynniki, a w przypadku zawarcia umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze – w szczególności przyjętych w umowie zasad dotyczących praw wspólników (stron umowy) do udziału w zysku oraz uczestnictwa w stratach;
6) określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń – w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.

Radosław Kowalski, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 31.03.2015 r.