Czy świadczona usługa przewozu osób autobusem firmy dla celów ZFŚS podlega opodatkowaniu VAT?

Przekazanie towarów, zużycie towarów, świadczenie usług które nastąpiło w związku z wyjazdem, o którym mowa, a które sfinansowane zostały ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - nie jest dokonywane przez podatnika VAT działającego w tym charakterze. W związku z powyższym nie są to czynności, które należałoby opodatkować.

Pytanie

Spółka zorganizowała wypoczynek sobotnio-niedzielny dla pracowników i ich rodzin. Z przewozu na wypoczynek do docelowej miejscowości pracownicy i ich rodziny korzystali z zakładowego autobusu. Firma jest przedsiębiorstwem transportowym i świadczy usługi przewozu osób. Całkowite koszty wypoczynku wraz z przewozem uczestników wypoczynku autobusem zostały pokryte środkami funduszu socjalnego.
Czy świadczona usługa przewozu osób autobusem firmy dla celów ZFŚS podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Odpowiedź

Przekazanie towarów, zużycie towarów, świadczenie usług – które nastąpiło w związku z wyjazdem, o którym mowa, a które sfinansowane zostały ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - nie jest dokonywane przez podatnika VAT działającego w tym charakterze. W związku z powyższym nie są to czynności, które należałoby opodatkować.

Uzasadnienie

W sytuacji opisanej w pytaniu, jak Państwo piszecie "całkowite koszty wypoczynku wraz z przewozem uczestników wypoczynku autobusem zostały pokryte środkami funduszu socjalnego". Mamy więc tutaj do czynienia ze świadczeniami nieodpłatnymi na rzecz uczestników.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u., opodatkowaniu podlega również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Z kolei z art. 8 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u. wynika, że opodatkowaniu podlega również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Pamiętać jednak należy, że w każdym przypadku z opodatkowaniem możemy mieć do czynienia tylko wówczas, gdy danej czynności (w tym przypadku – czynności nieodpłatnej, o której mowa wyżej) dopuścił się podatnik VAT działający w tym charakterze.

W orzecznictwie sądowym dominuje stanowisko, że pracodawca, który działa poprzez fundusz, nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT.

Tak przykładowo NSA w wyroku z 9 września 2008 r., I FSK 1076/07, w którym stwierdzono m.in.: "Podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym i aby w jego ramach udzielać pracownikom pożyczek mieszkaniowych. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (...) W konsekwencji podmiot wykonując czynności związane z udzielaniem swoim pracownikom zwrotnych pożyczek na cele mieszkaniowe z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 u..p.t.u. ".

Zob. także interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 20 kwietnia 2010 r., IPPP1/443-241/10-4/AW: "całkowite finansowanie ze środków ZFŚS określonej we wniosku działalności socjalnej Wnioskodawcy, nie będzie mieściło się w pojęciu dostawy towarów i świadczenia usług z uwagi na fakt, iż nie zostaną spełnione dyspozycje wynikające z art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 u.p.t.u. ".

Uznano zatem, że w zakresie związanym z funduszem pracodawca nie działa jako podatnik VAT. Nie prowadzi w tym zakresie działalności gospodarczej.

Dotyczy to więc także czynności nieodpłatnych finansowanych z funduszu. Przekazanie towarów, zużycie towarów, świadczenie usług – które nastąpiło w związku z wyjazdem, o którym mowa, a które sfinansowane zostały ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - nie jest dokonywane przez podatnika VAT działającego w tym charakterze. W związku z powyższym nie są to czynności, które należałoby opodatkować.

Uwaga

W praktyce istnieje natomiast spór (są rozbieżności w interpretacjach organów podatkowych oraz sądów administracyjnych), co do potraktowania czynności częściowo odpłatnych, które są finansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego

Przywołane akty prawne:

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.)