Odpowiedź:
Można prowadzić działalność przez spółkę komandytową, w której komplementariuszem będzie spółka z o.o. mająca status spółki doradztwa podatkowego.
Co do zasady nie ma przeciwwskazań, co do tego, aby spółka doradztwa podatkowego była wspólnikiem w spółce świadczącej usługi księgowe, aczkolwiek badać trzeba, czy w określonych sytuacjach nie występuje konflikt interesów (zdefiniowany przede wszystkim w zasadach etyki).
Uzasadnienie:
Na opisany w pytaniu problem należy spojrzeć z dwóch perspektyw: po pierwsze z punktu widzenia tego, czy ta działalność może być wykonana w tej formie; po drugie – czy dla spółki doradztwa podatkowego to dodatkowe zajęcie nie stoi w sprzeczności z przepisami prawa, bądź z prawem korporacyjnym.
W kontekście tej pierwszej kwestii należy zauważyć, co następuje:
Przepis art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 794 z późn. zm.) – dalej u.d.p. , stanowi, że czynności doradztwa podatkowego obejmują:
1) udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
2) prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
3) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;
4) reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.
Jak wynika z art. 2 ust. 2 u.d.p. zawodowe wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 4, zastrzeżone jest wyłącznie dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy.
Tak więc przepisy u.d.p. zastrzegają możliwość zawodowego wykonywania czynności dla podmiotów uprawnionych względem:
– udzielania porad, opinii i wyjaśnień z zakresu prawa podatkowego, celnego i egzekucji administracyjnej;
– reprezentacji podatników (płatników, inkasentów) w postępowaniu przed organami administracyjnymi oraz sądami administracyjnymi.
Czynności w zakresie:
– prowadzenia, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
– sporządzania, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych oraz udzielania im pomocy w tym zakresie,
są czynnościami doradztwa podatkowego, ale ich wykonywanie nie jest zastrzeżone wyłącznie dla podmiotów uprawnionych.
Tak więc te czynności, o których mowa, mogą być wykonywane przez spółkę komandytową, w której komplementariuszem będzie spółka z o.o. mająca status spółki doradztwa podatkowego.
W kontekście drugiej kwestii zauważyć należy, co następuje:
Przepisy u.d.p. zawierają regulacje odnoszące się do zasad wykonywania usług doradztwa podatkowego. Przepisy powyższe odnoszą się do „doradcy podatkowego”. Nie zawierają regulacji dotyczących „spółek doradztwa podatkowego”. W związku z tym można twierdzić, że spółka doradztwa podatkowego może się zajmować czymkolwiek poza doradztwem podatkowym, w tym może być komplementariuszem w innej spółce.
Niezależnie wszakże od powyższego można się odwołać do art. 31 ust. 1 u.d.p. Zgodnie z tym przepisem doradca podatkowy wykonujący ten zawód może prowadzić działalność gospodarczą lub być zatrudniony, jeżeli jej wykonywanie lub to zatrudnienie:
1) nie powoduje konfliktu interesów i niezgodności między poszczególnymi rodzajami działalności lub zatrudnienia;
2) nie narusza niezależności i bezstronności doradcy podatkowego;
3) nie pozostaje w sprzeczności z zasadami etyki zawodowej doradcy podatkowego.
Niezależnie od powyższego – że przepis powyższy się odnosi do doradców podatkowych, a nie spółek doradztwa podatkowego – można stwierdzić, że generalnie nie powstaje konflikt interesów, czy też niezgodność pomiędzy prowadzeniem doradztwa podatkowego (w pełnym, a więc również zastrzeżonym dla podmiotów uprawnionych, zakresie) a bycie wspólnikiem w przedsiębiorstwie zajmującym się usługami księgowymi.
Nie wydaje się także, aby bycie wspólnikiem w spółce zajmującej się usługami księgowymi mogło co do zasady naruszać niezależność i bezstronność podmiotu świadczącego doradztwo podatkowe.
Odwołać się tutaj jeszcze należy do Zasad Etyki Doradców Podatkowych (zawartych w załączniku do uchwały nr 32/2014 Krajowej Rady Doradców Podatkowych z dnia 11 lutego 2014 r.) – dalej jako ZEDP.
W ZEDP precyzuje się m.in. sytuację konfliktu interesów, o której była już mowa. Jak wynika z postanowień zawartych w art. 10 ZEDP konflikt interesów może występować w szczególności, gdy:
a) doradca podatkowy lub spółka doradztwa podatkowego występuje w charakterze doradcy podatkowego dla stron tej samej transakcji mających przeciwstawne interesy, chyba że strony pisemnie zaakceptują ten stan rzeczy,
b) sytuacja procesowa reprezentowanych przez doradcę podatkowego podmiotów jest tak powiązana, że sukces jednego z nich może oznaczać porażkę drugiego, chyba że strony pisemnie zaakceptują ten stan rzeczy.
Konflikt interesów nie występuje wyłącznie z tego powodu, że doradca podatkowy lub spółka doradztwa podatkowego, w ramach której wykonuje on swój zawód, obsługuje podmioty prowadzące wobec siebie interesy konkurencyjne, chyba że zobowiązał się do powstrzymania od obsługi podmiotów konkurencyjnych. W przypadku potencjalnego lub zaistniałego konfliktu interesów doradca podatkowy powinien podjąć kroki zmierzające do jego eliminacji lub zaprzestać świadczenia usług powodujących konflikt.
Reasumując – co do zasady nie ma przeciwwskazań, co do tego, aby spółka doradztwa podatkowego był wspólnikiem w spółce świadczącej usługi księgowe, aczkolwiek badać trzeba, czy w określonych sytuacjach nie występuje konflikt interesów (zdefiniowany przede wszystkim w zasadach etyki).
Adam Bartosiewicz, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 30.08.2016 r.
