Czy spółka z kraju UE, która kupiła w kraju towary, a następnie dokonała ich wywozu do kraju trzeciego, ma prawo do zwrotu VAT zawartego w cenie towarów kupionych w Polsce?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoSpółka z innego kraju UE kupiła w kraju towary, a następnie dokonała ich wywozu do kraju trzeciego. Spółka ta nie zarejestrowała się jako polski podatnik VAT.Czy ma prawo do zwrotu VAT zawartego w cenie towarów kupionych w Polsce? Czy po dokonaniu rejestracji z datą wsteczną może ubiegać się o zwrot podatku?

Odpowiedź:
Zależnie od okoliczności wywozu przedmiotowych towarów z Polski, spółka może odzyskać zapłacony podatek VAT na podstawie przepisów o zwrocie VAT podatnikom zagranicznym lub na zasadach ogólnych.
Uzasadnienie:
W pierwszej kolejności pragnę wskazać, że przepisy wszystkich państw członkowskich przewidują możliwość odzyskiwania podatku VAT przez podatników z innych państw. W Polsce przepisy w tym zakresie określa obecnie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom (Dz. U. z 2014 r. poz. 1860) – dalej r.z.
Nie jest wykluczone, że spółka, o której mowa, jest w przedstawionej sytuacji uprawniona do odzyskania podatku VAT w oparciu o przepisy tego właśnie rozporządzenia. Będzie tak, jeżeli jest ona w swoim państwie UE zarejestrowana jako podatnik VAT (zob. § 3 ust. 1 pkt 1 r.z.), a wywóz do kraju trzeciego nie miał charakteru dostawy towarów, tj. nie nastąpił w ramach przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (ze względu na brzmienie § 3 ust. 1 pkt 2 r.z.). W takim przypadku rejestracja spółki jako podatnika VAT w Polsce nie będzie konieczna, aby mogła ona odzyskać podatek VAT.
Zwrot na podstawie przepisów r.z. nie będzie jednak możliwy, jeżeli wywóz towarów, o których mowa, do kraju trzeciego miał charakter dostawy towarów, tj. nastąpił w ramach przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (w uproszczeniu – jeżeli wywóz nastąpił w ramach sprzedaży do nabywcy spoza UE). Wówczas bowiem spółka dokonała eksportu towarów (opodatkowanego stawką 0% lub stawką krajową) lub dostawy krajowej (opodatkowanej stawką krajową), co wyłączyło możliwość odzyskania podatku na podstawie przepisów r.z.
W takim przypadku celem odliczenia podatku VAT zapłaconego przy nabyciu towarów, o których mowa, spółka będzie obowiązana zarejestrować się jako polski czynny podatnik VAT. Co prawda art. 88 ust. 4 u.p.t.u. stanowi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, lecz przyjmuje się, że przepis ten nie wyłącza możliwości dokonywania zaległych odliczeń po zarejestrowaniu się jako czynny podatnik VAT. Stanowisko to reprezentowane jest zarówno przez sądy administracyjne (zob. przykładowo wyrok NSA z dnia 21 grudnia 2006 r., I FSK 378/06 czy wyrok NSA z dnia 28 lipca 2011 r., I FSK 1430/10), jak i organy podatkowe (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 8 marca 2013 r., ILPP2/443-1242/12-2/MR, interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 grudnia 2013 r., IPPP2/443-1090/13-2/KG czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 26 lutego 2014 r., IPTPP4/443-880/13-2/UNR). Jego prawidłowość potwierdza również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, np. wyrok z dnia 1 marca 2012 r. w sprawie C-280/10. Dodać należy, że w przypadku takim spółka będzie nie tylko uprawniona do odliczenia (i zwrotu) VAT, ale także będzie obowiązana do rozpoznania zaległego eksportu towarów lub dostawy krajowej i – jeżeli nie ma zastosowania stawka 0% przewidziana dla eksportu towarów – opodatkowania dostawy towarów, o których mowa, stawką krajową.

Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 5.05.2015 r.