Wspólnicy postanowili zlikwidować spółkę i podzielić majątek. Na dzień likwidacji została w zasadzie tylko nieruchomość zakupiona w trakcie trwania umowy spółki. Wspólnicy, jest ich dwóch, mają po 50% udziałów, postanowili, że jeden z nich spłaci drugiego w kwocie odpowiadającej 50% wartości nieruchomości. Wartość nieruchomości przekracza wartość udziałów wniesionych przez wspólników i wartość niepodzielonego zysku.
Czy wspólnicy uzyskują przychód w PIT? Jeśli tak - to z jakiego źródła? Jeśli tak, to czy wspólnik, który spłaca drugiego wspólnika, może uwzględnić jako koszt prowizję i odsetki od zaciągniętego na spłatę kredytu bankowego?

Podział majątku zlikwidowanej spółki cywilnej będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych tylko od nadwyżki zwróconego udziału ponad wniesiony wkład. Będzie to przychód z praw majątkowych.

W przypadku spłaty udziału, u wspólnika, który zbył swój udział powstanie również przychód z praw majątkowych.

Od przychodu z praw majątkowych można odliczyć koszty powstałe w związku z odstąpieniem udziału (koszty prowizji bankowych, odsetki od kredytu itp.)
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane przez podatnika w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej (czyli także w spółce cywilnej).

W związku z tym majątek otrzymany w związku z likwidacją spółki cywilnej będzie stanowił przychód zwolniony z opodatkowania.
Jeżeli wspólnik w wyniku podziału majątku otrzyma kwotę równą wartości wniesionych wcześniej wkładów do spółki, wówczas nie powstanie po jego stronie obowiązek zapłaty podatku. Natomiast w przypadku gdy otrzymany w wyniku likwidacji majątek przewyższa wartość wniesionych wcześniej udziałów, to różnica między wartością należnego do zwrotu wkładu, a wartością wkładu wniesionego przez wspólnika do spółki (nadwyżka) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten, ponad wartość zwolnioną z opodatkowania, należy zakwalifikować do przychodów z praw majątkowych, o których mowa w przepisach art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 18 u.p.d.o.f.

W przypadku gdy jeden wspólnik spłaca swój udział drugiemu wspólnikowi, u tego drugiego powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Będzie to również przychód z praw majątkowych.

Przepisy u.p.d.o.f. zaliczają bowiem przychody ze sprzedaży udziałów w spółkach osobowych do przychodów z praw majątkowych.
Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z innymi dochodami, zgodnie z art. 9 ust. 1a u.p.d.o.f. Należy je wykazać w zeznaniu rocznym, składanym w terminie do 30 kwietnia roku następnego i w tym samym terminie należy wpłacić z tego tytułu podatek, obliczony zgodnie z art. 27 ust. 1 u.p.d.o.f.
Jeśli w związku ze sprzedażą udziałów podatnik poniósł jakieś udokumentowane koszty (np. koszty prowizji czy odsetek od kredytu udzielonego na spłatę udziału, koszty notarialne), to koszty te należy wykazać jako koszty uzyskania przychodów.

Joanna Jasińska