W roku 1999 dzierżawiliśmy od firmy suwnicę łącznie z placem pod suwnicą. W roku 2002 kupiliśmy ww. teren (wieczyste użytkowanie) oraz suwnicę i estakadę podsuwnicową. Zakup był zwolniony z VAT – był to towar używany. W roku 2002 wybudowaliśmy ogrodzenie o wartości 20.500 zł, w roku 2005 ponieśliśmy nakłady na ulepszenie na 18.400 zł, w roku 2006 ponieśliśmy nakłady na ulepszenie na 7000 zł. Od poniesionych wydatków odliczyliśmy VAT. Ogrodzenie jest osobnym środkiem trwałym. Obecnie zamierzamy w 2011 r. wszystko sprzedać (tj. suwnica, estakada suwnicowa, ogrodzenie i wieczyste użytkowanie gruntu).
Czy sprzedaż ta będzie zwolniona z VAT?
Firma może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a) u.p.t.u. jednak pod warunkiem, jeżeli poniesione nakłady były niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów. Warunku tego nie stosuje się, jeżeli sprzedaż dokonana zostanie w roku 2011 w miesiącu, w którym upłynie 5 lat wykorzystywania od ulepszenia budowli. W przypadku, kiedy warunki nie zostały spełnione sprzedaż wieczystego użytkowania gruntu wraz z budowlą należy opodatkować stawką VAT 22%.
Z przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., wynika, że grunty, budynki, budowle lub ich części są towarami, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Zaś przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste oraz zbycie tego prawa. Powyższe wynika z art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 u.p.t.u.
Ze stanu faktycznego przedstawionego w pytaniu wynika, iż Firma od roku 2002 jest właścicielem wieczystego użytkowania gruntu. Na nieruchomości znajduje się suwnica, estakada podsuwnicowa oraz ogrodzenie. Zatem zakładam, że mamy tutaj do czynienia z budowlą.
Podstawową stawką podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 u.p.t.u. jest stawka 22%, oczywiście z pewnymi zastrzeżeniami oraz wyjątkami, a jednym z nich jest zwolnienie od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części.
Przypomnieć należy, że nie można skorzystać ze zwolnienia, jeżeli dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim. Jak również w przypadku, gdy pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata (art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.).
W omawianej sprawie Firma może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a) u.p.t.u. jednak pod warunkiem, jeżeli zostały spełnione wszystkie przesłanki.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u., zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, omówionym wyżej, pod warunkiem, że:
1) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Przy nabyciu budowli w roku 2002, Firmie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zatem jedna z przesłanek została spełniona. Firma poniosła nakłady w latach 2002, 2005 oraz 2006 r., na łączną kwotę 45.900,00 zł. Jeżeli poniesione przez Firmę nakłady były niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów, wówczas można skorzystać z powyższego zwolnienia.
Warunku tego nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat (art. 43 ust. 7a – u.p.t.u.).
Jak wspomniałam już wyżej Firma nabyła nieruchomość w roku 2002. Odnosząc się do powyższego przepisu należy stwierdzić, iż można będzie skorzystać ze zwolnienia jeżeli sprzedaż dokonana zostanie w roku 2011 w miesiącu, w którym upłynie 5 lat wykorzystywania od ulepszenia budowli.
Chciałabym również zaznaczyć, że ustawodawca postanowił, iż w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu (art. 29 ust. 5 u.p.t.u.). Zaś zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego budynkami i budowlami rozstrzygają przepisy rozporządzenia w myśl, których zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku (§ 12 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 z późn. zm.).
To oznacza, że do zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu stosuje się taką samą stawkę podatku VAT, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale związanych z gruntem. Jeżeli dostawa budynków i budowli korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, ze zwolnienia takiego również korzysta zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, na którym obiekty te są posadowione.

Uwagi
Z PKOB wynika, iż budynki i budowle lub ich części rozumiane są jako konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów składowych, będące wynikiem prac budowlanych. Zaś obiekty budowlane nie klasyfikowane PKOB, zalicza się do obiektów inżynierii lądowej i wodnej wskazując przykładowo, iż są to drogi kołowe, kolejowe, mosty, autostrady, drogi lotniskowe, zapory wodne itp.
Ustawodawca w przepisach nie wskazuje, co ma na myśli pod pojęciem "budowli". W związku z czym, należy odnieść się do definicji wynikającej z przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.). Zgodnie z art. 3 pkt 3 ww. ustawy, budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Dorota Mielcarek