Firma prowadząca księgi rachunkowe wystawia faktury do paragonów fiskalnych. Ponieważ sprzedaż jest księgowana na podstawie raportu fiskalnego, faktury te nie są w ogóle księgowane.
Czy takie postępowanie jest prawidłowe? Jeżeli nie to na jakich kontach należy zaksięgować takie faktury?

Osobiście uważam, że faktury wystawiane do paragonów fiskalnych nie muszą być ujmowane w ewidencji bilansowej, a tym bardziej podatkowej, jeżeli sprzedaż oraz podatek VAT należny jest ujmowany w księgach na podstawie raportów fiskalnych. Ewidencjonowanie takich faktur w ewidencji bilansowej i podatkowej powodowałoby dublowanie zapisów, a tym samym - wysokość dochodu czy podatków. Oczywiście wskazane jest, aby faktury wystawiane do paragonów fiskalnych spełniały wymogi formalne faktur - określone w przepisach rozporządzenia wykonawczego, a więc przede wszystkim zachowana była kolejność numeracji w chronologii czasowej. Dodatkowo warto, aby faktury takie - mimo że podlegają wyłącznie ewidencji pozabilansowej - były oznaczone unikalnym symbolem (np. numer kolejny/FIS/rok), w odróżnieniu od faktur sprzedaży podlegających ewidencji księgowej (np. numer kolejny/SPRZ/rok).

Zgodnie z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. - podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Dodatkowo według art. 106 ust. 4 u.p.t.u. podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.) - dalej r.z.p.t.u. - faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1) imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2) numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
3) dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT"; podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym;
4) nazwę towaru lub usługi;
5) jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług;
6) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
7) wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
8) stawki podatku;
9) sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
10) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
11) wartość sprzedaży towarów lub wykonanych usług wraz z kwotą podatku (wartość sprzedaży brutto), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku lub zwolnionych od podatku, lub niepodlegających opodatkowaniu;
12) kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie.

Dodatkowo według § 11 ust. 3 r.z.p.t.u. w przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do kopii faktury podatnik obowiązany jest dołączyć paragon dokumentujący tę sprzedaż. Przepisu tego nie stosuje się do sprzedaży dokumentowanej fakturą emitowaną przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach gdy wartość sprzedaży i kwota podatku należnego zostały zarejestrowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy.

Przykłady
Gdyby jednostce zależało na dodatkowej kontroli, można pokusić się o wprowadzenie dodatkowej ewidencji tych faktur - za pośrednictwem konta rozrachunkowego - przy czym ewidencja tych faktur dla potrzeb podatkowych (wprowadzanie do rejestrów VAT) byłaby równoznaczna z nie ewidencjonowaniem raportów fiskalnych, np.:

1) raport fiskalny:

Wn konto 100 Kasa - wartość brutto sprzedaży

Ma konto 248 Inne rozrachunki - wartość brutto sprzedaży

2) faktury wystawiane do paragonów fiskalnych:

Wn konto 248 Inne rozrachunki - wartość brutto sprzedaży

Ma konto 730 Sprzedaż towarów - wartość netto sprzedaży

Ma konto 222 Rozliczenie podatku VAT należnego - kwota podatku

Niemniej jednak, jak zaznaczyłam na wstępie, postępowanie takie nie jest konieczne, a dodatkowo pracochłonne, zwłaszcza przy jednostkowo dużej ilości operacji.