Ulga termomodernizacyjna obowiązuje od 2019 r., a jej interpretacje były już kilkakrotnie zmieniane - zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść podatników. Teraz szef Krajowej Administracji Skarbowej zweryfikował odliczenie wydatków na wymianę pokrycia dachowego, w tym dachówek. Po latach wydawania pozytywnych dla podatników interpretacji stwierdził, że ulga jednak się nie należy.

 

Wymiana dachu to jednak nie termomodernizacja

Przykładem jest interpretacja zmieniona z urzędu przez szefa KAS z 14 czerwca 2024 r. (nr DOP3.8222.51.2024.CNRU). Z wnioskiem o jej wydanie wystąpiła kobieta, która w 2022 r. wymieniła przeciekające pokrycie dachowe w swoim domu. Zapytała, czy może odliczyć wydatki na m.in. dachówkę  rynny. Rok temu, w interpretacji z czerwca 2023 r. (nr 0111-KDSB2-1.4011.166.2023.2.AZ), stanowisko fiskusa było pozytywne. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że w ramach ulgi termomodernizacyjnej można wydatki na wymianę pokrycia dachowego udokumentowane fakturami VAT.

Jednak po roku szef KAS uznał to stanowisko za nieprawidłowe. Wyjaśnił, że w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r., określającym katalog wydatków podlegających odliczeniu, wymieniono m.in.:

  • materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem jako materiały budowlane i urządzenia oraz
  • docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych lub fundamentów jako usługi.

 

Sprawdź w LEX: Czy ulgę termomodernizacyjna można rozliczyć poprzez korektę zeznania? >

Szef KAS argumentuje, że zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Rozwoju i Technologii dach budynku może być uznany jako przegroda budowlana w rozumieniu przepisów uprawniających do uzyskania ulgi termomodernizacyjnej. Jak wyjaśnia MRiT, samo pojęcie przegrody budowlanej nie zostało zdefiniowane w przepisach regulujących proces budowlany oraz w przepisach regulujących sprawy związane ze wspieraniem przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Jednak wydzielenie z przestrzeni obiektu budowlanego jest możliwe wyłącznie w przypadku wykorzystania przegród poziomych lub ukośnych, a takimi są m.in. dachy.

To oznacza, że wydatki poniesione na docieplenie dachu (rozumianego jako przegroda budowlana) należy uznać za wydatki na przedsięwzięcie termomodernizacyjne, które mogą zostać odliczone w ramach ulgi termomodernizacyjnej, o której mowa w art. 26h ustawy PIT.

- Natomiast wydatki na wymianę/budowę dachu nie są ujęte w powołanym rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. Zatem ich brak w katalogu wydatków wymienionych w tym rozporządzeniu wyklucza ten rodzaj wydatku z możliwości zastosowania ulgi termomodernizacyjnej - stwierdził szef KAS.

To oznacza, że kobieta nie może odliczyć wydatków na wymianę pokrycia dachowego, prace blacharsko-dekarskie oraz wymianę okien dachowych.

Takie samo rozstrzygnięcie otrzymali inni podatnicy, m.in. mężczyzna, który w 2022 r. wydał ponad 30 tys. zł na wymianę dachówek. W marcu 2023 r. dyrektor KIS potwierdził, że przysługuje mu ulga termomodernizacyjna. Jednak 13 czerwca 2024 r. zmienił interpretację (nr DOP3.8222.45.2024.CNRU). Poinformował podatnika, że nie ma możliwości odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej wydatków poniesionych na zakup dachówki w celu wymiany pokrycia dachowego.

Sprawdź w LEX: Czy przedsiębiorca może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej, jeśli zakupił klimatyzator na cele działalności gospodarczej, jednak ostatecznie zmienił jego przeznaczenie na cele prywatne? >

 

To już kolejna zmiana interpretacji

- Mimo iż przepisy dotyczące ulgi termomodernizacyjnej nie uległy zmiany, następuje już kolejna zmiana ich interpretacji. Tym razem szef KAS powołuje się na rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. określające katalog wydatków podlegających odliczeniu. Wydaje się, że warto po kilku latach zweryfikować ten katalog, by możliwość odliczenia zawartych w nim wydatków nie budziła już dalszych wątpliwości. Zauważmy też, że w tym przypadku kwestią sporną są wydatki na wymianę dachu, które stanowią zwykle znaczącą pozycję w budżecie termomodernizacyjnym. Brak możliwości ich odliczenia może negatywnie wpłynąć na tego typu inwestycje - mówi Agata Malicka, współwłaścicielka biura rachunkowego.

Przypomina, że organy podatkowe zmieniły już na niekorzyść linię interpretacyjną dotyczącą wydatków na klimatyzatory. Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z 30 marca 2023 r. "Formy wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych" wydatki na zakup i montaż klimatyzatora z funkcją grzania nie uprawniają do skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej. W konsekwencji nie można ich odliczyć niezależnie od okoliczności, czy ewentualnie spełnione zostały inne przesłanki wymagane do skorzystania z tej ulgi. Jeszcze rok wcześniej stanowisko fiskusa było korzystne.

Zobacz w LEX: Ulga termomodernizacyjna na przykładach >

Minister Finansów w objaśnieniach z 30 marca 2023 r. na korzyść podatników zmienił natomiast stanowisko dotyczące wydatków na termomodernizację poniesionych przed formalnym oddaniem domu do użytku. Wcześniej fiskus kwestionował prawo do ulgi, gdy właściciel pośpieszył się z inwestycją i zapłacił np. za instalację fotowoltaiczną czy nowy piec zanim dopełnił formalności w nadzorze budowlanym. Rok remu stwierdził jednak, że kryterium „oddania budynku do użytkowania” nie przesądza o możliwości skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej lub o braku takiej możliwości. Prawo budowlane nie wyklucza bowiem traktowania jako „budynek” obiektu, co do którego nie miało miejsca formalne oddanie do użytkowania.

Czytaj również: ​Klimatyzacja z funkcją grzania a ulga termomodernizacyjna >>

 

Czy trzeba dopłacić podatek

Jakie konsekwencje ma zmiana interpretacji? Osoba korzystająca z ulgi płaci niższy podatek. Czy to oznacza, że brak prawa do ulgi oznacza konieczność zwrotu ulgi i dopłaty podatku? 

Jak wyjaśnia dr Jacek Matarewicz, adwokat, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski, zgodnie z art. 14e. par. 1 ordynacji podatkowej szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub TSUE.

Co to oznacza w praktyce? Podatnik, w którego przypadku dyrektor KIS zmienił stanowisko z nieprawidłowego na prawidłowe, może złożyć korektę deklaracji i odzyskać nadpłacony podatek. Przykładowo jeśli w 2020 r. dyrektor KIS nie zgadzał się na odliczenie ulgi termomodernizacyjnej, a teraz się zgadza, podatnik może odliczyć ulgę, składając korektę zeznania za 2020 r.

Czytaj w LEX: Funkcja ochronna interpretacji indywidualnej w kontekście zmiany przepisów prawa stanowiących jej przedmiot >

Bardziej skomplikowana jest sytuacja odwrotna, gdy fiskus zgadzał się wcześniej na odliczenia, a teraz zmienia zdanie na niekorzyść wnioskodawcy.  

Zgodnie z art. 14k ordynacji podatkowej zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą nie może szkodzić wnioskodawcy. Zakres ochrony różni się od momentu jej wydania. Jeśli interpretacja została doręczona podatnikowi przed wystąpieniem skutków podatkowych, ochrona obejmuje odpowiedzialność karną skarbową oraz zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku i odsetek od zaległości podatkowych. Jeśli została doręczona podatnikowi po wystąpieniu skutków podatkowych, nie ma już zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku.

Sprawdź w LEX: Ulga termomodernizacyjna – warunki - procedura krok po kroku >

Ponadto, w przypadku rozliczenia rocznego, ochrona obowiązuje do końca roku podatkowego, w którym doręczono zmienioną interpretację. Przy rozliczeniu miesięcznym – do końca tego oraz następnego miesiąca.

Dr Jacek Matarewicz zaznacza, że przepisy dotyczące tej kwestii są dość skomplikowane.

- Przedstawmy to na przykładzie podatnika, który w 2022 r. otrzymał korzystną interpretację dotyczącą ulgi w PIT, a w 2024 r. szef KAS zmienił ją na niekorzyść. Co do zasady podatnik korzysta z parasola ochronnego do końca 2024 r. Jeśli w rozliczeniu za 2022 r. skorzystał z ulgi, to nie będzie musiał dopłacać podatku, odsetek od zaległości ani nie ponosi odpowiedzialności karnej skarbowej. Ale warunkiem jest, że skorzystał z ulgi już po doręczeniu pierwszej interpretacji, czyli pytał w niej o zdarzenie przyszłe. Inaczej będzie, gdy najpierw skorzystał z ulgi, a potem wystąpił z wnioskiem o interpretację. W takiej sytuacji organ podatkowy może zażądać zwrotu ulgi, czyli dopłaty podatku. Wnioskodawca nie zapłaci natomiast odsetek ani nie poniesie odpowiedzialności karnej skarbowej. Oczywiście powstaje pytanie o zastosowanie zasady zaufania do państwa i tworzonego przez nie prawa – mówi mec. Matarewicz.

Czytaj również: ​Czy jest ulga termomodernizacyjna na nowe domy