Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst. jedn. Dz.U. z 2006 r., Nr 121, poz. 844 z późn.), gruntami, budynkami i budowlami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej są grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest działalność, o której mowa w przepisach Prawa działalności gospodarczej z wyjątkiem działalności rolniczej, leśnej i wynajmu turystom pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych znajdujących się na obszarach wiejskich, jeżeli ich liczba nie przekracza 5 (art. 1a ust. 1 pkt 4 ustawy).
W zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości lokalu, który nie jest czasowo używany w prowadzonej przez przedsiębiorców działalności, sądy administracyjne zajmują dość rygorystyczne dla podatników stanowisko. Np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku orzekł, że na tle wskazanych wyżej przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że sam fakt posiadania lokalu przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla lub grunt jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że nawet budynki niewykorzystywane przez przedsiębiorcę w danym momencie lub też wykorzystywane na inną działalność niż gospodarcza (za wyjątkiem budynków mieszkalnych) należy uznać za związane z działalnością gospodarczą.
Jeśli podatnik jest przedsiębiorcą, to nie ma znaczenia fakt, czy w rzeczywistości wykorzystuje lokal do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Istotne jest jedynie to, że lokal znajduje się w posiadaniu podatnika jako przedsiębiorcy. Dlatego też w takim przypadku lokal powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości według stawek przewidzianych dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą.
Warto zapamiętać
Sam fakt posiadania lokalu przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla lub grunt jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że nawet budynki niewykorzystywane przez przedsiębiorcę w danym momencie lub też wykorzystywane na inną działalność niż gospodarcza (za wyjątkiem budynków mieszkalnych) należy uznać za związane z działalnością gospodarczą. Podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości budynków stanowi ich powierzchnia użytkowa, a nie jest ważne jak intensywne są wykorzystywane te nieruchomości i jakie przynosi to efekty gospodarcze.
Sąd stwierdził, że organy podatkowe nie mają obowiązku dokonywania kontroli sposobu użytkowania wynajmowanego przez podatnika lokalu, ani przed jego wynajęciem ani też w trakcie trwania umowy najmu. Ustalenia te nie mają istotnego znaczenia, bowiem rzeczywiste wykorzystywanie czy też niewykorzystywanie lokalu na działalność gospodarczą prowadzoną przez podatnika nie miało wpływu na zakwalifikowanie lokalu jako związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, a w konsekwencji opodatkowaniem według stawek najwyższych, przewidzianych dla nieruchomości związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Sąd stwierdził także, że podatek od nieruchomości od nieruchomości ma charakter majątkowy, w tym znaczeniu, że obowiązek podatkowy powstaje przez sam fakt posiadania nieruchomości, bez względu na to, czy przynosi ona zysk posiadaczowi, czy też na tę nieruchomość należy ponieść nakłady w celu utrzymania jej w stanie zdatnym do użytku, a także na pewnym poziomie estetycznym. Podatek od nieruchomości nie nawiązuje więc w swojej konstrukcji do efektów ekonomicznych uzyskiwanych przy jej wykorzystywaniu. Decydujące znaczenie ma to, że podstawę opodatkowania budynków stanowi ich powierzchnia użytkowa, a nie jest ważne jak intensywne są wykorzystywane te nieruchomości i jakie przynosi to efekty gospodarcze – podsumował sąd (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 30 maja 2006 r., sygn. akt I SA/Bk 95/06).