Opublikowany przez Rządowe Centrum Legislacji projekt zmian w ustawie o VAT zmierza do wdrożenia europejskich reguł uszczelnienia systemu opodatkowania transgranicznego handlu przez internet. Taka forma sprzedaży staje się coraz powszechniejsza, ale wraz ze wzrostem obrotów dochodzi też do nadużyć podatkowych.

Czytaj też: Rozliczenia VAT będą mniej skomplikowane>>

Państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny do końca 2023 r. wdrożyć dyrektywę 2020/284, która zawiera narzędzia zapobiegające tym nieprawidłowościom. Podstawowy kłopot w egzekwowaniu VAT od takich transakcji wynika z tego, że są one najczęściej opodatkowane w kraju odbiorcy towaru, a dostawca ma siedzibę gdzie indziej.

Czytaj też: Wymiana danych o płatnościach VAT w e-handlu - komentarz praktyczny >>>

 

Elektroniczne oszustwa trzeba ścigać

- Państwa członkowskie nie są w stanie samodzielnie uzyskać od osób trzecich – np. dostawców usług płatniczych – informacji niezbędnych do kontroli transgranicznych dostaw towarów i świadczenia usług objętych VAT, zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów dotyczących VAT e-commerce i rozwiązania problemu oszustw związanych z VAT w sektorze e-commerce - czytamy w uzasadnieniu zmian.

 

Dlatego właśnie projekt zmian w ustawie o VAT ma dotyczyć przede wszystkim banków i innych instytucji płatniczych. Będą one miały nowe obowiązki dotyczące transakcji ze sfery e-commerce, którą obsługują. Chodzi konkretnie o:

  1. Prowadzenie kwartalnej ewidencji płatności i odbiorców płatności w odniesieniu do świadczonych usług płatniczych;
  2. Przechowywanie ewidencji przez okres 3 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym nastąpiła płatność;
  3. Udostępnianie ewidencji za pomocą standardowego formularza elektronicznego w formacie xml Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą informacje.

Obowiązki te mają dotyczyć tylko przypadków, w których:

  1. Środki pieniężne będą przekazywane od płatnika zlokalizowanego w państwie członkowskim UE (co do zasady jest to nabywca towarów/usług) do odbiorcy płatności zlokalizowanego w innym państwie członkowskim bądź poza UE (co do zasady jest to sprzedawca towarów/usług). Oznacza to, że obowiązkiem raportowania będą objęte tylko tzw. płatności transgraniczne;
  2. Dostawca usług płatniczych zrealizuje w ciągu kwartału kalendarzowego więcej niż 25 płatności transgranicznych na rzecz tego samego odbiorcy.

Takie informacje od banków mają posłużyć "skuteczniejszemu wykrywaniu nierzetelnych przedsiębiorstw, dopuszczających się oszustw i innych nieprawidłowości".

W projekcie ustawy uregulowano też kwestię przechowywania danych przez dostawców usług płatniczych. Będą oni zobowiązani przechowywać ewidencje przez okres 3 lat od zakończenia roku podatkowego, w którym nastąpiła płatność.

Projekt przewiduje też zmiany w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej. Pozwala Szefowi KAS na gromadzenie danych od instytucji płatniczych w Centralnym Rejestrze Danych Podatkowych. Dane te będą przechowywane oraz przetwarzane  przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin przekazania  danych wynikających z ewidencji. Po upływie tego okresu mają być usuwane.

Nowe obowiązki mają dotyczyć - jak zakłada MF w Ocenie Skutków Regulacji - potencjalnie ponad pięciuset banków krajowych, spółdzielczych i oddziałów banków zagranicznych, a także 21 SKOK-ów i 1249 biur usług płatniczych. Nowelizacja ma wejść w życie z początkiem 2024 r.

Czytaj też: Jakich błędów należy się wystrzegać na początku prowadzenia firmy – na przykładach >>>

Nowy system wciąż niedoskonały

Zdaniem Roberta Jaszczuka, partnera w kancelarii SSW Pragmatic Solutions, taka rozbudowa narzędzi do monitorowania handlu międzynarodowego i dalszego uszczelniania podatku VAT o te oparte o instytucje płatnicze wydaje się być dobrym kierunkiem. Zwraca on uwagę, że obowiązujący od 1 lipca 2021 r. nowy model rozliczania VAT od e-commerce w Unii Europejskiej przyniosła znaczący wpływ z tego podatku pobieranego od sprzedawców wysyłkowych. - Pojawiły się obawy, że duża część sprzedaży wysyłkowej realizowanej przez zagraniczne podmioty przed 1 lipca 2021 r. nie było w ogóle rejestrowanej w krajach konsumpcji - zauważa ekspert.

Czytaj też: Pakiet VAT e-Commerce od 1 lipca 2021 >>>

Zwraca on jednak uwagę, że w dalszym ciągu pojawiają się obawy, że nie wszystkie podmioty gospodarcze realizują obowiązki nałożone na nie przez europejskie przepisy VAT. - Stąd pojawił się plan wykorzystania instytucji płatniczych, a właściwie danych o płatnościach transgranicznych otrzymywanych przez europejskich podatników, aby móc skutecznie zidentyfikować podmioty uchylające się od obowiązków - tłumaczy Robert Jaszczuk.

 

Sprawdź również książkę: Opodatkowanie VAT usług finansowych >>


 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.