Wielkopolska Izba Rzemieślnicza w Poznaniu chce, by pracodawca dostawał dofinansowanie nie tylko za to, gdy młodociany pracownik zda egzamin zawodowy. Proponuje zmianę w ustawie i brak powiązania wypłaty ze zdawaniem egzaminu zawodowego, bo obecnie - nie mając gwarancji uzyskania dofinansowania - pracodawcy rezygnują z angażowania się w kształcenie.

Instruktor praktycznej nauki zawodu musi mieć odpowiednie kwalifikacje>>

 

Konieczna umowa z pracodawcą

Praktyczna nauka zawodu jest organizowana w formie zajęć praktycznych, a w technikum, branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej – także w formie praktyk zawodowych. Praktyczna nauka zawodu odbywa się na podstawie umowy o praktyczną naukę zawodu, zawieranej między dyrektorem szkoły a pracodawcą przyjmującym uczniów na taką naukę, a przypadku zajęć praktycznych również na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, zawartej między młodocianym a pracodawcą.

 

Zajęcia praktyczne organizuje się dla uczniów i młodocianych w celu opanowania przez nich umiejętności zawodowych niezbędnych do podjęcia pracy w danym zawodzie, a w przypadku zajęć praktycznych odbywanych u pracodawców, w tym na zasadach dualnego systemu kształcenia - również w celu zastosowania i pogłębienia zdobytej wiedzy i umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Zajęcia praktyczne organizuje się w czasie trwania zajęć dydaktyczno-wychowawczych.

 

Dofinansowanie dla pracodawcy

Kwestię dofinansowania dla pracodawcy reguluje art. 70b ust. 1 ustawy o systemie oświaty. Pracodawcom, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia jeżeli:

  1. pracodawca lub osoba prowadząca zakład w imieniu pracodawcy albo osoba zatrudniona u pracodawcy posiada kwalifikacje wymagane do prowadzenia przygotowania zawodowego młodocianych określone w przepisach w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania,
  2. młodociany pracownik ukończył naukę zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy i zdał egzamin, zgodnie z przepisami w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania.

 

- Stosownie do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 20 stycznia 2011 r. nieuprawniony jest pogląd, że tylko osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę może spełnić wymogi art. 70b ust. 1 pkt 1 u.s.o. – może więc to być np. umowa cywilnoprawna - wskazuje Agata Piszko, ekspertka od prawa oświatowego.

 

Minimalne wynagrodzenie młodocianego odbywającego przygotowanie zawodowe zmienia się z każdym kwartałem i zależy od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. W pierwszym roku nauki zawodu jest to nie mniej niż 8 proc. średniego wynagrodzenia, w drugim roku nauki zawodu jest to nie mniej niż 9 proc. średniego wynagrodzenia, a w trzecim roku nauki zawodu to nie mniej niż 10 proc. średniego wynagrodzenia.

 

Dofinansowanie tylko dla skutecznych pracodawców

Jednak istotna jest nie tylko forma umowy. - Zgodnie z art. 122 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe –  pracodawcom, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia, jeżeli młodociany pracownik "ukończył naukę zawodu i zdał": w przypadku młodocianego zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy będącego rzemieślnikiem - egzamin czeladniczy, a w przypadku młodocianego zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem - egzamin zawodowy - wyjaśnia Krzysztof Lodziński, specjalista w zakresie prawa oświatowego. Bez tego - jak dodaje - pracodawca nie może złożyć wniosku o dofinansowanie jego kosztów kształcenia.


I to właśnie zmiany w tym zakresie chcieliby pracodawcy - ich propozycja to zmienienie wymogu zdania egzaminu na przystąpienie do niego. Resort edukacji jest jednak sceptyczny.  - Samo podejście do egzaminu przez młodocianego może nie stanowić odpowiedniej zachęty dla pracodawcy do realizacji kształcenia na wysokim poziomie, a także dla młodocianego do przygotowania się do zdania egzaminu - wskazuje wiceminister Henryk Kiepura w odpowiedzi na pytanie w tej sprawie. Dodaje, że podobny pogląd w tym zakresie wyraził minister rodziny, pracy i polityki społecznej oraz minister finansów, zgłaszając uwagi do zaproponowanego przez Ministra Rozwoju i Technologii odmiennego rozwiązania dotyczącego dofinansowania kosztów kształcenia młodocianych pracowników.

 

Kwota dofinansowania:

  •     w przypadku nauki zawodu do 8 081zł przy okresie kształcenia wynoszącym 36 miesięcy (jeżeli okres kształcenia jest krótszy niż 36 miesięcy, kwotę dofinansowania wypłaca się w wysokości proporcjonalnej do okresu kształcenia),
  •     10 000 zł w przypadku nauki zawodu prowadzonej w zawodach wskazanych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w prognozie, o której mowa w art. 46b ust.1 ustawy Prawo oświatowe (umowy zawierane po 1 września 2019 r.),
  •     w przypadku przyuczenia do wykonywania określonej pracy – do 254 zł za każdy pełny miesiąc kształcenia.

 

Za realizację praktyk odpowiada szkoła

Szkoła jest zobowiązana do nadzorowania realizacji programu praktycznej nauki zawodu oraz współpracy z podmiotem przyjmującym uczniów na praktyczną naukę zawodu. Jednocześnie w par. 8 ust. 2 pkt 7 r.p.n.z. zostało określone, że podmioty przyjmujące uczniów na praktyczną naukę zawodu powiadamiają szkołę o naruszeniu przez ucznia regulaminu pracy. Zatem, jeżeli szkoła pozyska informację, że uczeń nie realizuje programu praktycznej nauki zawodu oraz narusza regulamin pracy (w tym przypadku nie stosuje się do godzin pracy zakładu pracy) dyrektor szkoły powinien zlecić wychowawcy klasy oraz pedagogowi szkolnemu, aby przeprowadzili z nim rozmowę.

 

Praktyczna nauka zawodu uczniów i młodocianych jest prowadzona indywidualnie lub w grupach. Liczba uczniów lub młodocianych w grupie powinna umożliwiać realizację programu nauczania dla danego zawodu dopuszczonego do użytku w danej szkole przez dyrektora szkoły i uwzględniać specyfikę nauczanego zawodu, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, normy ergonomii i dostępności oraz przepisy w sprawie prac wzbronionych młodocianym, warunki lokalowe i techniczne w miejscu odbywania praktycznej nauki zawodu, a także szczególne potrzeby uczniów lub młodocianych, w tym wynikające z ich niepełnosprawności.

 

Brak zaliczenia praktyk to negatywna ocena lub brak klasyfikacji

Brak zaliczenia praktyk może skutkować nieklasyfikowaniem lub negatywną oceną śródroczną lub roczną. Według art. 44h ustawy o systemie oświaty w technikum i branżowej szkole I stopnia, które organizują praktyczną naukę zawodu, śródroczną i roczną ocenę klasyfikacyjną z zajęć prowadzonych w ramach praktycznej nauki zawodu ustalają nauczyciele praktycznej nauka zawodu lub osoby prowadzące praktyczną naukę zawodu, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy - Prawo oświatowe. Dla ucznia technikum i branżowej szkoły I stopnia, nieklasyfikowanego z zajęć prowadzonych w ramach praktycznej nauki zawodu z powodu usprawiedliwionej nieobecności, szkoła organizuje zajęcia umożliwiające uzupełnienie programu nauczania i ustalenie śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć prowadzonych w ramach praktycznej nauki zawodu (art. 44l ust. 5 u.s.o.).