- Elementem, o którym zdecydowaliśmy w ostatnim czasie, są obowiązkowe szczepienia dla wybranych grup pracowniczych. Idąc śladem Niemiec, Austrii, będziemy chcieli od 1 marca wprowadzić obowiązek zaszczepienia dla trzech grup: pierwsza grupa to są medycy, druga grupa to są nauczyciele, trzecia grupa to są służby mundurowe – powiedział we wtorek na konferencji prasowej Niedzielski.
- Perspektywa marca jest tym okresem, w którym szczepienia powinny być wykonane, bo potem oczywiście, jak wejdziemy w okres od 1 marca, będzie to już szczepienie, które jest wymagane jako spełnienie warunków pracy - doprecyzował minister zdrowia. - Będziemy robić wszystko, aby od 1 marca grupy zawodowe medyków, nauczycieli i służb mundurowych mogły pracować tylko wtedy, kiedy są zaszczepione – uzupełnił wiceminister zdrowia Waldemar Kraska.
Rząd szuka pomysłów na zaszczepienie większości Polaków, ale nie słucha ekspertów>>
Nie można rozwiązać ani nie przedłużyć umowy
Póki co szkoła niewiele ma do powiedzenia, jeżeli nauczyciel nie chce się zaszczepić.
- Aktualnie przepisy prawa pracy nie dają możliwości pracodawcy na rozstanie się czy nieprzedłużenie zatrudnienia z pracownikiem z powodu braku szczepienia, ani też zagwarantowanie sobie zatrudniania tylko zaszczepionych kandydatów, bez ponoszenia ryzyka - mówi Prawo.pl adwokat Marta Murek z kancelarii NGL Legal. - Należy zgodzić się z poglądami, że jednym z takich ryzyk jest zarzut dyskryminacji pracownika/kandydata ze względu na np. światopogląd czy stan zdrowia. Warto pamiętać, że jakiś czas temu doszło do redefinicji pojęcia dyskryminacji, powodującej otwieracie katalogu okoliczności mogących stanowić podstawę roszczeń z tego tytułu - tłumaczy prawniczka.
Czytaj w LEX: Zakaz dyskryminacji w stosunkach pracy >
Zgodnie z kodeksem pracy pracownicy powinni być równo traktowani m.in. zarówno w zakresie nawiązania jak i rozwiązania stosunku pracy. Jednym ze sposobów rozwiązania współpracy jest rozwiązanie umowy z upływem czasu na jaki została zawarta. Zatem nieprzedłużenie współpracy z osobą zatrudnioną na czas określony tylko ze względu na brak szczepienia będzie groziło zarzutem dyskryminacji w zakresie rozwiązania stosunku pracy. - Jednakże w praktyce może to być ciężkie do udowodnienia, gdyż pracodawcy nie mają obowiązku podawania przyczyny, dla której nie przedłużają zatrudnienia opartego o umowę zawartą na z góry określony czas - podkreśla mec. Murek.
Czytaj w LEX: Czym jest dyskryminacja w stosunkach pracy i jak jej unikać? - poradnik krok po kroku >
Żadnych odrębności w Karcie Nauczyciela
Pracodawca nie może też tak po prostu zapytać kandydata do pracy o to, czy się już zaszczepił. Jak tłumaczy prawniczka, wszelkie pytania o stan zdrowia kandydata w postaci zaszczepienia czy stosunek do szczepień, mogą doprowadzić do wystąpienia z roszczeniem z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zakresie nawiązania stosunku pracy przez niezatrudnionych w procesie rekrutacji. Mimo że powrót dzieci do szkół jest - jak zapewniają resorty zdrowia i edukacji - jednym z priorytetów państwa, nie wprowadzono żadnych odrębności dotyczących nauczycieli i pracowników szkół.
- Szczepienia ochronne przed objawami COVID-19 nie mają w obecnym stanie prawnym charakteru obowiązkowego i nie mogą być wymuszane przez pracodawcę na pracownikach czy kandydatach do pracy - mówi radca prawny Maciej Sokołowski, specjalista w dziedzinie prawa oświatowego. - Także pracownicy szkół, w tym nauczyciele, nie stanowią grup zawodowych, wobec których pracodawca może wymagać szczepień. Pracownik, który odmówi szczepienia zorganizowanego przez dyrektora nie może ponosić z tego względu negatywnych konsekwencji w postaci np. kary dyscyplinarnej czy rozwiązania stosunku pracy, a kandydat nieszczepiony nie może być przy naborze odmiennie traktowany w stosunku do kandydata szczepionego - tłumaczy. Zauważa jednak, że odmowa szczepienia może spowodować pozbawienie pracownika np. uprawnień odszkodowawczych związanych z chorobą zawodową, w sytuacji, gdy dojdzie do zachorowania pracownika na COVID-19.
Czytaj w LEX: Różnicowanie a dyskryminacja – status prawny osób szczepionych i nieszczepionych na COVID-19 >
Godziny ponadwymiarowe - też dyskryminacja
Wątpliwy prawnie jest też pomysł, by niezaszczepionym nauczycielom nie przydzielać godzin ponadwymiarowych, na który według doniesień w social mediach wpadli niektórzy dyrektorzy. - Nie wydaje mi się to częste, bo nie mamy takich informacji - mówi Prawo.pl Krzysztof Baszczyński, wiceprezes Związku Nauczycielstwa Polskiego. - Osobiście uważam, że nauczyciele powinni się zaszczepić, niemniej - skoro zgodnie z przepisami, szczepienia nie są obowiązkowe - taka praktyka byłaby dyskryminująca - podkreśla.
Czytaj w LEX: Unijne cyfrowe zaświadczenia COVID >
- Jeżeli w jakikolwiek sposób zostałoby wyrażone, że nauczyciele niezaszczepieni nie będą otrzymywać godzin ponadwymiarowych albo nawet gdyby wynikało to z praktyki i dałoby się udowodnić, byłaby to dyskryminacja np. ze względu na stan zdrowia - mówi radca prawny Robert Kamionowski z kancelarii Peter Nielsen & Partners Law Office. - Pewną podstawą mogłyby być przepisy, które zobowiązują dyrektora do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków w szkole. Natomiast takie ich zastosowanie można by ewentualnie rozważać, gdyby zakażeń było bardzo dużo, a i tak prawdopodobnie zostałoby uznane za dyskryminację - tłumaczy.
Czytaj w LEX: Zadania dyrektora we wrześniu - procedury i wzory >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.