Od roku szkolnego 2024/2025 nauka udzielania pierwszej pomocy będzie realizowana przez nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej na zajęciach edukacji przyrodniczej oraz przez wychowawców klas na części zajęć z wychowawcą w klasach IV–VII szkół podstawowych, klas: II–IV liceum ogólnokształcącego, II–V technikum oraz II i III branżowej szkoły I stopnia (w klasie VIII szkoły ponadpodstawowej i w klasie I szkół ponadpodstawowych uczniowie uczą się pierwszej pomocy na lekcjach edukacji dla bezpieczeństwa) - informuje resort edukacji.
RPO: Zdrowie psychiczne jest podstawowym prawem człowieka>>
WOŚP szkoli nauczycieli
Posłowie pytają resort, czy do prowadzenia zajęć z pierwszej pomocy wyłonił Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy - MEN wskazuje, że nie. Niemniej podkreśla, że szkolenia dla nauczycieli poprowadziła właśnie ta organizacja.
- Fundacja WOŚP od wielu lat prowadzi działania na rzecz edukacji i promowania pierwszej pomocy wśród uczniów i nauczycieli. Podczas spotkań w resorcie edukacji oraz w prowadzonej korespondencji, Fundacja WOŚP wielokrotnie wskazywała na potrzebę uzupełnienia treści nauczania dotyczących pierwszej pomocy w podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej. Na prośbę Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy Ministerstwo Edukacji Narodowej zwróciło się – za pośrednictwem kuratorów oświaty - do dyrektorów szkół podstawowych, zachęcając szkoły do udziału w szkoleniach dla nauczycieli w ramach ogólnodostępnego i bezpłatnego programu edukacyjnego „Ratujemy i Uczymy Ratować“. Szkolenia dla nauczycieli, organizowane w ramach ww. programu, są bezpłatne, trwają jeden dzień i obejmują część praktyczną oraz teoretyczną. Prowadzą je instruktorzy Fundacji WOŚP. W ramach szkolenia szkoły otrzymają bezpłatne materiały dydaktyczne - wyjaśnia MEN. Dodaje, że nie dokonało wyboru Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy do realizacji zajęć z zakresu nauki udzielania pierwszej pomocy (ani żadnego innego podmiotu) i nie zleciło WOŚP (ani żadnej organizacji) prowadzenia zajęć/szkoleń w szkołach z ww. zakresu. Resort - jak podkreśla w odpowiedzi - nie organizował również przetargu na szkolenia nauczycieli, ani nie przekazuje żadnych środków finansowych WOŚP (ani żadnej innej organizacji) na realizację szkoleń.
Posłowie sugerują promowanie idei transplantacji
Pojawił się też postulat zwiększenia liczby treści związanych z promowaniem transplantacji. MEN odpowiada, że takie kwestie są już poruszane na lekcjach. - Na zajęciach biologii (zakres podstawowy i rozszerzony) uczeń pogłębia znajomość uwarunkowań zdrowia człowieka, w tym rozumie znaczenie poradnictwa genetycznego i transplantologii. W ramach Działu Odporność uczeń wyjaśnia, na czym polega zgodność tkankowa i przedstawia jej znaczenie w transplantologii - wskazuje w odpowiedzi. Dodaje, że na zajęciach etyki, w ramach działu bioetyka, uczeń identyfikuje i rozważa problemy moralne związane m.in. z trwaniem i rozwojem ludzkiego życia (np. transplantacje, inżynieria genetyczna – klonowanie). - Również podstawa programowa kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia uwzględnia treści nauczania, dotyczące rozumienia znaczenia poradnictwa genetycznego i transplantologii. Na zajęciach biologii uczeń wyjaśnia, na czym polega zgodność tkankowa, i przedstawia jej znaczenie w transplantologii, a na zajęciach etyki identyfikuje i rozważa problemy moralne związane z trwaniem i rozwojem ludzkiego życia (np. transplantacje, inżynieria genetyczna – klonowanie) - podkreśla. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły II stopnia - w zakresie etyki - także umożliwia uczniom identyfikowanie i rozważanie problemów moralnych m.in. związanych z trwaniem i rozwojem ludzkiego życia (np. transplantacje, inżynieria genetyczna – klonowanie).
Dodatkowo, rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół określa - w formie katalogu otwartego - obszary tematyczne, które wychowawca powinien dodatkowo wzmacniać na zajęciach z uczniami. Celem przepisu jest zaakcentowanie najistotniejszych problemów, które powinny być podejmowane na zajęciach z wychowawcą - w szczególności zdrowotnych, prawnych, finansowych, klimatycznych i ochrony środowiska – związanych z aktualną sytuacją społeczną. - O tym, jakie szczegółowe tematy z zakresu problemów będą omawiane, decyduje wychowawca w ramach realizacji zadań określonych w programie wychowawczo-profilaktycznym szkoły lub placówki, mając na uwadze potrzeby konkretnej grupy uczniów, a także problemy sygnalizowane przez dyrektora szkoły, nauczycieli, rodziców oraz wynikające z aktualnej sytuacji społeczno-zdrowotno-ekonomicznej - wskazuje MEN.
Resort wymienia, że treści prozdrowotne są elementami wielu przedmiotów, nauczane są:
- w szkole podstawowej na lekcjach biologii uczniowie poznają: rodzaje zębów, przyczyny próchnicy i zasady profilaktyki, konieczność stosowania diety zróżnicowanej i dostosowanej do potrzeb organizmu (wiek, płeć, stan zdrowia, aktywność fizyczna itp.), istotę działania szczepionek i surowicy, wskazania do ich zastosowania oraz uzasadniają konieczność stosowania obowiązkowych szczepień.
- Na lekcjach wychowania fizycznego – w ramach działu edukacja zdrowotna - uczniowie poznają np.: znaczenie aktywności fizycznej dla zdrowia, piramidę żywienia, zasady zdrowego odżywiania, pozytywne mierniki zdrowia, zasady i metody hartowania organizmu, sposoby ochrony przed nadmiernym nasłonecznieniem i niską temperaturą, zasady aktywnego wypoczynku zgodne z rekomendacjami aktywności fizycznej dla swojego wieku (np. WHO lub UE), ćwiczenia kształtujące nawyk prawidłowej postawy ciała w postawie stojącej, siedzącej i leżeniu oraz w czasie wykonywania różnych codziennych czynności, czynniki wpływające pozytywnie i negatywnie na zdrowie i samopoczucie, sposoby redukowania stresu, konsekwencje zdrowotne stosowania używek i substancji psychoaktywnych, przyczyny i skutki otyłości, nieuzasadnionego odchudzania się, stosowania sterydów.
- Treści nauczania z zakresu edukacji zdrowotnej – w przypadku uczniów szkół ponadpodstawowych - mają istotnie pogłębiony i poszerzony wymiar. Uczniowie liceum ogólnokształcącego i technikum na lekcjach biologii m.in. poznają: związek budowy narządów z pełnioną przez nie funkcją, sposoby nabywania odporności swoistej (czynny i bierny), narządy i komórki układu odpornościowego, zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego (nadmierna i osłabiona odpowiedź immunologiczna), sytuacje wymagające immunosupresji (przeszczepy, alergie, choroby autoimmunologiczne), wpływ czynników zewnętrznych na funkcjonowanie układu oddechowego (tlenek węgla, pyłowe zanieczyszczenie powietrza, dym tytoniowy, smog), wybrane choroby układu nerwowego (depresja, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona) oraz znaczenie ich wczesnej diagnostyki dla ograniczenia społecznych skutków tych chorób, istotę rozmnażania płciowego, zasady racjonalnego żywienia, zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia) i ich skutki zdrowotne, przyczyny otyłości oraz sposoby jej profilaktyki, znaczenie badań diagnostycznych (gastroskopia, kolonoskopia, USG) w profilaktyce chorób układu pokarmowego, w tym raka żołądka, raka jelita grubego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.