Z dniem 1 września szkoły podstawowe z sześcioletnich przekształcą się w ośmioletnie – absolwenci klas VI podejmą naukę w klasach VII, a gimnazja nie będą już prowadzić naboru nowych uczniów. Ten rodzaj szkół zniknie zupełnie z systemu we wrześniu 2019 r., kiedy to ostatni rocznik, który je ukończy, pójdzie do szkoły średniej jednocześnie z pierwszymi absolwentami VIII klasy podstawówki.
Główne zmiany w tym zakresie wprowadza ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59), wraz ze znowelizowaną ustawą z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.) stanowi oś zreformowanego systemu edukacji.
Dyrektor nie zleci dodatkowych godzin w świetlicy
Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60) przesądza, że zajęcia świetlicowe oraz z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej nie należą do zajęć wynikających z zadań statutowych szkoły. Ma to rozwiać wątpliwości narosłe wokół przepisów znoszących tzw. godziny karciane – związkowcy obawiali się, że brak doprecyzowania przepisów doprowadzi do tego, że dyrektorzy będą nadużywać prawa i przydzielać nauczycielom dodatkowe godziny, zaliczając je do zadań statutowych szkoły.
Obowiązujący od 1 września przepis stanowi także, że staż na wyższy stopień awansu zawodowego będzie ulegać zawieszeniu także z powodu przejścia w stan nieczynny. Dzięki temu nauczyciele gimnazjów, którzy skorzystali z tej możliwości, bo nie było dla nich miejsca w nowo utworzonych placówkach, nie będą musieli zaczynać stażu od nowa.
Poznaj kompleksowe rozwiązania dla oświaty - publikacje prawne i profesjonalne oprogramowanie do zarządzania szkołą i przedszkolem>>
Nowe ramówki
Jednym z aktów prawnych obowiązujących od 1 września będzie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. poz. 703). Nowe ramowe plany nauczania określają tygodniową liczbę godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą w poszczególnych klasach danego typu szkoły. Dyrektor szkoły, uwzględniając ramowy plan nauczania, opracowuje tygodniowy (semestralny) rozkład zajęć.
Rozporządzenie uwzględnia wprowadzenie do ośmioletniej szkoły podstawowej nowych obowiązkowych zajęć edukacyjnych: geografii, biologii, chemii i fizyki. Te dwa ostatnie przedmioty będą realizowane w klasach IV–VIII w wymiarze dwóch godzin (lekcyjnych) w tygodniu. W klasach V–VI i VIII uczniowie będą mieli jedną lekcję biologii tygodniowo, w klasie VII – dwie. Ponadto w klasach IV–VIII przewidziano tygodniowo jedną godzinę informatyki i cztery wychowania fizycznego.
W czteroletnich liceach ogólnokształcących wszyscy uczniowie będą mieli obowiązkowo w tygodniu cztery lekcje języka polskiego, trzy lekcje pierwszego języka obcego, a dwie drugiego, oraz dwie lekcje historii.
Dobry nauczyciel awansuje szybciej>>
Wychowanie do życia w rodzinie od IV klasy
Od 1 września 2017 r. obowiązuje rozporządzenie MEN z 2.06.2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. poz. 1117). Precyzuje ono, że zajęcia wychowania do życia w rodzinie realizowane są w:
- klasach IV–VIII szkoły podstawowej,
- klasach I–III liceum ogólnokształcącego,
- klasach I–III technikum,
- szkole branżowej I stopnia.
Ateista nie poprowadzi lekcji WDŻ?>>
Więcej form WF do wyboru
Obowiązujące od 1 września rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 29.06.2017 r. w sprawie dopuszczalnych form realizacji obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego (Dz. U. poz. 1322) pozostawi uczniowi możliwość wyboru części zajęć wychowania fizycznego, na jakie będzie uczęszczał. Ich listę ustali dyrektor szkoły po uzgodnieniu z organem prowadzącym i zaopiniowaniu przez radę pedagogiczną oraz radę rodziców. Nowe przepisy są bardziej elastyczne, dopuszczają bowiem tworzenie grup: oddziałowych, międzyoddziałowych, międzyklasowych i międzyszkolnych.
Regulacje dostosowawcze zawiera także rozporządzenie MEN z 14.06.2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu realizacji edukacji dla bezpieczeństwa (Dz. U. poz. 1239). Umożliwia ono organizację wakacyjnych obozów szkoleniowych z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa dla uczniów klasy VIII szkoły podstawowej. Na tego rodzaju obóz wyjechać będą mogli również uczniowie klas I szkół ponadpodstawowych.
Szkoły sportowe bez większych zmian
Od 1 września obowiązywać będą również przepisy określające zasady funkcjonowania szkół i oddziałów sportowych oraz mistrzostwa sportowego. Wprowadza je rozporządzenie MEN z 27 marca 2017 r. w sprawie oddziałów i szkół sportowych oraz oddziałów i szkół mistrzostwa sportowego (Dz. U. poz. 671).
W oddziałach mistrzostwa sportowego – analogicznie jak w przypadku szkół mistrzostwa sportowego – będą realizowane dwa etapy szkolenia sportowego: etap ukierunkowany (mający na celu ujawnienie predyspozycji i uzdolnień kwalifikujących ucznia do szkolenia w danym konkretnym sporcie) oraz etap specjalistyczny.
Bez zmian pozostaje minimalny obowiązkowy wymiar godzin zajęć sportowych w oddziałach mistrzostwa sportowego – co najmniej 16 godzin (analogicznie jak w przypadku szkół mistrzostwa sportowego), natomiast w oddziałach sportowych i szkołach sportowych wymiar ten wynosić będzie 10 godzin.
Prawnik: szkolna wycieczka raczej bez wizyty w fast foodzie>>
Więcej wolnych dni
Od 1 września obowiązywać ma też rozporządzenie MEN w sprawie organizacji roku szkolnego. Jego głównym celem jest dostosowanie przepisów do nowej struktury szkolnictwa, dlatego zmieniono przede wszystkim wykaz typów szkół, w których dyrektor może ustalić dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Liczba tych dni zostaje zwiększona w szkołach podstawowych z sześciu do ośmiu, z przeznaczeniem na:
- egzamin ósmoklasisty – 3 dni,
- rekolekcje wielkopostne – 3 dni,
- dodatkowe dni wolne – 2.
Nowe wymogi wobec szkół i placówek
Wraz z początkiem nowego roku szkolnego zacznie obowiązywać nowa lista wymagań, które mają spełniać szkoły i placówki oświatowe. Określi ją rozporządzenie MEN w sprawie wymagań wobec szkół i placówek, Przepisy dotyczą wszystkich placówek i szkół, w tym oczywiście również niepublicznych. Spełnienie wymagań będzie badane w trybie nadzoru pedagogicznego w formie ewaluacji.
Zmian dokonano m.in. w wymaganiu: Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne. Punkt ten dotychczas zawierał zapis o działaniach antydyskryminacyjnych, nowy akt prawny kładzie natomiast nacisk na bezpieczeństwo oraz kształtowanie postaw patriotycznych, obywatelskich, poczucia tożsamości, świadomości narodowej i kulturowej.
HFPC zaniepokojona planami ograniczenia działań antydyskryminacyjnych w szkołach>>