Zezwolenie na pracę sezonową będą mogli uzyskać obywatele wszystkich państw trzecich. O zezwolenie na pracę krótkoterminową będą mogli ubiegać się wciąż tylko obywatele sześciu państw: Ukrainy, Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Rosji.

Ustawa ma spełnić dwa cele:
1) wdrożyć do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE z dnia26 lutego 2014 r.w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w charakterze pracownika sezonowego,
2) uszczelnić procedury dotyczące wykonywania pracy krótkoterminowej przez obywateli 6 państw – Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy – na podstawie oświadczenia podmiotu powierzającego pracę o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy (PUP) i ograniczenia nadużyć.

1. Praca sezonowa

Wprowadzone zostało zezwolenie na pracę sezonową.

1.1. Trzy sektory: rolnictwo, ogrodnictwo oraz turystyka

Państwa członkowskie muszą określić rodzaje prac objętych zezwoleniem, przy czym dyrektywa bezpośrednio wskazuje trzy sektory, w których prace mają charakter sezonowy – rolnictwo, ogrodnictwo oraz turystykę. W rozporządzeniu wykonawczym ministra właściwego do spraw pracy, wydanym w uzgodnieniu z ministrami właściwymi do spraw rolnictwa oraz turystyki, wskazane zostaną szczegółowe działania zgodnie z podklasami Polskiej Klasyfikacji Działalności. Tylko praca w wyznaczonych podklasach będzie objęta zezwoleniem na pracę sezonową. O zezwolenie na pracę sezonową będą mogli się ubiegać obywatele wszystkich państw trzecich, co stanowi rozszerzenie zakresu w stosunku do wykorzystywanego obecnie systemu oświadczeń, który obejmuje obywateli tylko sześciu wybranych krajów.

1.2. Okres do dziewięciu miesięcy w roku kalendarzowym

Zezwolenie na pracę sezonową będzie wydawał starosta na okres do 9 miesięcy w roku kalendarzowym. Okres ten został wyznaczony na 9 miesięcy, liczony jako okres kolejnych 9 miesięcy pobytu w celu pracy sezonowej. Okres wykonywania pracy sezonowej zostanie zatem wydłużony, a przyjęcie roku kalendarzowego jako okresu rozliczeniowego ma pozwolić uniknąć sygnalizowanych w stosowaniu procedury oświadczeniowej problemów. Okres będzie liczony od daty pierwszego wjazdu cudzoziemca na terytorium państwa strefy Schengen. W celu weryfikacji daty przekroczenia granicy, publiczne służby zatrudnienia uzyskają, za pośrednictwem systemów teleinformatycznych, dostęp do danych gromadzonych przez Straż Graniczną dotyczących rejestrowanych przekroczeń granicy przez cudzoziemców.

1.3. Zezwolenie na pracę sezonową wyda starosta

Właściwy do wydawania zezwoleń na pracę sezonową będzie starosta. Wprowadzane zmiany przewidują dopuszczanie cudzoziemca do wykonywania prac sezonowych poprzez wydanie mu odpowiednio wizy (wizy Schengen - w przypadku pobytów poniżej 90 dni lub wizy krajowej - w przypadku pobytów powyżej 90 dni) oraz nowego typu zezwolenia na pracę sezonową.
 

1.4. Warunki pracy określone we wniosku składanym przez pracodawcę

Warunki pracy cudzoziemca będą określone we wniosku składanym przez pracodawcę, ponieważ po ich zatwierdzeniu będą wiążące, to jest podmiot powierzający pracę będzie zobowiązany do powierzenia pracy co najmniej na tych warunkach (możliwe jest powierzenie pracy na lepszych warunkach).

2. Praca krótkoterminowa, inna niż praca sezonowa, możliwa na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi

Możliwa będzie również praca krótkoterminowa, inna niż ww. prace sezonowe, na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisywane do ewidencji oświadczeń będą dotyczyły tylko takich prac, do wykonywania których nie jest wymagane zezwolenie na pracę sezonową. Zdecydowano więc o pozostawieniu instytucji oświadczeń, których rejestracja przez PUP zwalnia z wymogu uzyskania zezwolenia na pracę w zakresie prac niesezonowych z odpowiednimi modyfikacjami.

Lista państw, których obywatele będą objęci tymi rozwiązaniami, będzie wskazana w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw pracy. Oświadczenia dotyczą obywateli tej samej grupy 6 państw co dotychczas: Ukrainy, Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Rosji. Ponadto wprowadzono jednak upoważnienie dla ministra właściwego do spraw pracy do określenia zawodów, w których oświadczenia będą mogły dotyczyć również obywateli innych państw, stosownie do potrzeb rynku pracy. Wydanie rozporządzenia w tej sprawie jest jednak fakultatywne.

Praca na podstawie oświadczenia wpisywanego do ewidencji oświadczeń przez starostę będzie mogła być wykonywana przez okres 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Oświadczenie może nie zostać wpisane do ewidencji, jeżeli urząd uzna, że zostało ono złożone dla pozoru lub będzie wykorzystane przez cudzoziemca w celu innym niż wykonywanie pracy dla danego podmiotu lub podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom, lub też nie wywiązuje się z obowiązków informacyjnych nałożonych na niego ustawą.

Wprowadzono przepisy ułatwiające pozyskiwanie przez PUP z ZUS i administracji skarbowej danych mogących służyć do oceny, czy oświadczenie nie jest składane dla pozoru. Odmowa wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń będzie miała formę decyzji administracyjnej, na którą będzie przysługiwało prawo złożenia środka zaskarżenia do ministra właściwego do spraw pracy.

3. Ograniczenie nadużyć związanych z zezwoleniami na pracę wydawanymi na zasadach ogólnych

Wprowadzone zostały nowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia na pracę, jeśli okoliczności sprawy wskazują, że wniosek o wydanie zezwolenia na pracę został złożony bez związku z rzeczywistym zamiarem powierzenia pracy cudzoziemcowi lub że zezwolenie będzie wykorzystane przez cudzoziemca w celu innym niż wykonywanie pracy dla danego podmiotu.