Leasing pracowniczy polega na „wypożyczeniu” pracownika innemu pracodawcy poprzez udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy na rzecz innego podmiotu. Sprawa jednak nie sprowadza się jedynie do udzielenia pracownikowi urlopu – konieczne jest dokonanie innych czynności, by leasing pracowniczy był skuteczny i zgodny z prawem.
W pierwszej kolejności, niezbędne jest zawarcie porozumienia pomiędzy pracodawcą obecnym a „wypożyczającym”. W zakresie takiego porozumienia powinny znajdować się ustalenia dotyczące zarówno długości urlopu bezpłatnego, jak i pracy u drugiego z pracodawców, w ramach których uzgadnia się rodzaj wykonywanej pracy, wysokość wynagrodzenia i stanowisko pracownika u pracodawcy „wypożyczającego”. Przepisy kodeksu pracy nie przewidują szczególnych wymogów co do formy takiego porozumienia, należy jednak przyjąć, że dla celów dowodowych powinno być ono zawarte na piśmie.
Urlop bezpłatny, udzielany na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy, nie może być skrócony w wyniku odwołania pracownika z urlopu przez pierwotnego pracodawcę – stałoby to w sprzeczności z celem tego urlopu. Dopuszczalne są jednak modyfikacje okresu urlopu w wyniku porozumienia, zawartego pomiędzy pracodawcami, pod warunkiem uzyskania zgody pracownika.
Kolejnym krokiem jest zawarcie odrębnego porozumienia pomiędzy obecnym pracodawcą a wypożyczanym pracownikiem. Porozumienie takie przewiduje szczegółowe ustalenia dotyczące leasingu pracowniczego, między innymi długość trwania urlopu bezpłatnego, rodzaj pracy wykonywanej u „wypożyczającego” pracodawcy czy też, ewentualnie, wynagrodzenie pracownika.
Istotnym dla instytucji leasingu pracowniczego jest fakt, że w czasie jego trwania pracownik pozostaje w dwóch stosunkach pracy. Warto zaznaczyć, że stosunek pracy z pracodawcą pierwotnym zostaje zawieszony na czas trwania urlopu bezpłatnego, a w związku z tym zawieszeniu ulegają także wzajemne prawa i obowiązki wynikające z umowy o pracę.
Zobacz także: Czy można wysłać pracownika na przymusowy urlop?
Podstawą wykonywania pracy u pracodawcy „wypożyczającego” jest w większości przypadków umowa na czas określony, zawarta na okres odpowiadający urlopowi bezpłatnemu udzielonemu pracownikowi. Przyjmuje się, że dopuszczalne jest także wykonywanie pracy na podstawie umowy na czas wykonania określonej pracy, a nawet umowy na czas nieokreślony. Istotną kwestią są ustalenia stron w określonym przypadku oraz wymóg, by stosunek pracy odpowiadał wymaganiom stawianym przez przepisy prawa pracy (np. w zakresie minimalnego wynagrodzenia i innych standardów wykonywania pracy). Nie jest przeszkodą ustalenie wynagrodzenia pracownika na poziomie niższym niż u pierwotnego pracodawcy. Warto jednak zwrócić uwagę na przepisy antydyskryminacyjne i związane z nimi sankcje, które mogą mieć zastosowanie w przypadku gorszego traktowania pracownika „wypożyczonego” niż pracowników „własnych” - ze względu na formę zatrudnienia.
Po rozpoczęciu urlopu bezpłatnego i zatrudnienia u pracodawcy „wypożyczającego”, pracownikowi przysługują uprawnienia wynikające z zawartej z nim umowy o pracę. Warto jednak zaznaczyć, że okres przebywania na urlopie bezpłatnym wlicza się pracownikowi do stażu pracy u pierwotnego pracodawcy, pod warunkiem jego powrotu od pracy po zakończeniu tego urlopu. Urlop bezpłatny w ramach leasingu pracowniczego objęty jest bowiem domniemaniem ciągłości zatrudnienia, umożliwiającym pracownikowi nabycie uprawnień uzależnionych od stażu pracy i związanych z ciągłością zatrudnienia u pracodawcy pierwotnego.