W związku z trwającymi wakacjami przypomnijmy wymagania, jakie muszą spełnić organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej. Wymagania te, w szczególności warunki bezpieczeństwa i higieny, zostały określone rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. Nr 12, poz. 67 z późn. zm.) – dalej r.w.o.w.d. oraz rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p.s.
Organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej mają obowiązek zapewnić im bezpieczne warunki wypoczynku i właściwą opiekę wychowawczą, przede wszystkim poprzez zatrudnienie odpowiednio przygotowanej kadry pedagogicznej.
Liczba uczestników wypoczynku pozostających pod opieką jednego wychowawcy nie może przekraczać 20 osób - jeżeli przepisy w sprawie ogólnych warunków bezpieczeństwa i higieny nie stanowią inaczej. W przypadku dzieci do 10 roku życia liczba uczestników pozostających pod opieką jednego wychowawcy nie może przekraczać 15 osób. Ponadto liczba dzieci pozostająca pod opieką jednego wychowawcy powinna być zmniejszona, jeżeli uczestnikami są dzieci i młodzież niepełnosprawna, wymagająca stałej opieki lub pomocy. Zmniejszenie liczby uczestników następuje w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności.
Organizator wypoczynku może zorganizować wypoczynek po przedstawieniu kuratorowi oświaty - właściwemu ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania organizatora - zgłoszenia wypoczynku.
Obiekt przeznaczony na placówkę wypoczynku musi spełniać wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny, a w przypadku organizacji wypoczynku dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej - być ponadto dostosowany do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności uczestników wypoczynku. Organizator zobowiązany jest zapewnić uczestnikom wypoczynku bezpieczne i higieniczne warunki w czasie ich pobytu w placówce. Uczestnicy mogą korzystać z wyznaczonych kąpielisk tylko pod opieką wychowawcy i przynajmniej jednego ratownika z odpowiednimi kwalifikacjami.
Warunki korzystania z kąpieli, organizacji kąpielisk oraz wycieczek górskich i krajoznawczo-turystycznych określa r.b.h.p.s. Stopień trudności i intensywności ćwiczeń powinny być dostosowane do aktualnej sprawności fizycznej i wydolności ćwiczących, a ćwiczenia należy prowadzić z zastosowaniem metod i urządzeń zapewniających im pełne bezpieczeństwo. Przy organizacji zajęć, imprez i wycieczek poza terenem placówki liczbę opiekunów oraz sposób zorganizowania opieki ustala się, uwzględniając wiek, stopień rozwoju psychofizycznego, stan zdrowia i ewentualną niepełnosprawność osób powierzonych opiece placówki, a także specyfikę zajęć, imprez i wycieczek oraz warunki, w jakich będą się one odbywać.
W razie wypadku uczestnika wypoczynku należy uruchomić postępowanie zgodnie z r.b.h.p.s., a w pierwszej kolejności, niezwłocznie zapewnić poszkodowanemu dziecku opiekę i w miarę możliwości udzielić pierwszej pomocy, a następnie wezwać fachową pomoc medyczną.
Placówką wypoczynku dla dzieci może kierować nauczyciel, czynny instruktor harcerski od stopnia podharcmistrza włącznie lub inna osoba, posiadająca co najmniej trzyletni staż pracy opiekuńczo-wychowawczej lub dydaktyczno-wychowawczej, spełniająca szczegółowe warunki określone w § 12 r.w.o.w.d. Wychowawcami mogą być nauczyciele, studenci szkół wyższych kierunków i specjalności, których program obejmuje przygotowanie pedagogiczne, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia, słuchacze kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów językowych, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia, osoby posiadające zaświadczenia o ukończeniu kursu dla wychowawców kolonijnych, obejmującego program określony w załączniku nr 4 do r.w.o.w.d., instruktorzy harcerscy od stopnia przewodnika włącznie, przodownicy turystyki kwalifikowanej i instruktorzy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego oraz trenerzy i instruktorzy sportowi.
Do obowiązków kierownika placówki wypoczynku należy w szczególności:
- kierowanie placówką wypoczynku zgodnie z obowiązującymi przepisami,
- opracowanie planu pracy oraz rozkładu dnia placówki wypoczynku i kontrola ich realizacji,
- ustalenie i przydzielenie szczegółowego zakresu czynności poszczególnym pracownikom,
- kontrola wykonywania obowiązków przez pracowników,
- zapewnienie uczestnikom placówki wypoczynku właściwej opieki i warunków bezpieczeństwa od momentu przejęcia ich od rodziców (prawnych opiekunów) do czasu ponownego przekazania rodzicom,
- zapewnienie odpowiednich warunków zdrowotnych w placówce wypoczynku zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie stanu sanitarnego pomieszczeń i otoczenia,
- na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) informowanie o zachowaniu dzieci i młodzieży oraz ich stanie zdrowia,
- nadzór nad przestrzeganiem zasad racjonalnego żywienia.
Edward Kołodziejczyk