Badania wydatku energetycznego można wykonać za pomocą jednej z poniższych metod:
- a) kalorymetria - polega na pomiarach wskaźników wymiany gazowej, tj. znaczy wentylacji płuc i zużycia tlenu. W metodzie tej stosowane mogą być liczniki gazowe do pomiaru wentylacji, maski z wentylami oraz analizatory gazów, jakie się wytworzyły. Z racji stosowania ustnika lub maski, utrudniających oddychanie metoda ta nie jest zalecania, zwłaszcza przy dużych wysiłkach podczas badania;
- b) metoda fizjologiczna - w metodzie tej uwzględniane są wyniki badań układu krążenia oraz oddechowego, z których wynika, że ciśnienie krwi oraz temperatura ciała wzrastają wraz ze wzrostem obciążenia pracą;
- c) metoda tabelaryczna - w metodzie tej wykorzystywane są badania G. Lehmanna oraz jego uczniów. Podstawą metody jest analiza dokładnego czasu pracy. Wydatek energetyczny określa się na podstawie analizy czasu pracy, a także pozycji ciała i wykorzystywanych przy wysiłku różnych grup mięśniowych.
WBGT (Wet Bulb Globe Temperature)
Obciążenie termiczne WBGT (Wet Bulb Globe Temperature) to wskaźnik powiązany z mikroklimatem gorącym, który może być traktowany jako jeden z czynników szkodliwych lub uciążliwych na stanowisku pracy. Dla mikroklimatu gorącego jest ustalona dopuszczalna wartość wskaźnika obciążenia termicznego WBGT w stopniach Celsjusza dla pięciu poziomów tempa metabolizmu organizmu, związanego z wielkością wysiłku fizycznego pracownika (spoczynek, praca lekka, umiarkowana, ciężka, bardzo ciężka). Wskaźnik obciążenia termicznego WBGT wiąże ze sobą trzy wielkości charakteryzujące środowisko gorące, a mianowicie temperaturę powietrza, średnią temperaturę promieniowania oraz wilgotność bezwzględną. Obliczony wskaźnik obciążenia termicznego WBGT na podstawie danych z pomiarów w środowisku pracy należy następnie powiązać z ustalonym wcześniej poziomem metabolizmu pracownika, informacją o jego zaaklimatyzowaniu bądź niezaaklimatyzowaniu do środowiska gorącego oraz w przypadku pracy ciężkiej lub bardzo ciężkiej z informacją o odczuwalnym lub nieodczuwalnym ruchu powietrza.
Zobacz także: Jak często powinna być czyszczona klimatyzacja w pomieszczeniach biurowych?>>
Sposób wykonania pomiaru polegającego na wyznaczeniu wskaźnika obciążenia termicznego WBGT został określony w Polskiej Normie PN-EN-27243:2005 „Środowiska gorące. Wyznaczenie obciążenia termicznego działającego na człowieka podczas pracy, oparte na wskaźniku WBGT”. Tryb, metody, rodzaj i częstotliwość wykonywania badań i pomiarów mikroklimatu gorącego i powiązanego z nim wskaźnika obciążenia termicznego WBGT został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 2.02.2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 33, poz. 166) – dalej r.b.p.c.s.
Zgodnie z § 12 r.b.p.c.s. w przypadku występowania mikroklimatu gorącego badania i pomiary wskaźników mikroklimatu wykonuje się raz w roku. Jeżeli podczas dwóch ostatnich badań wartości wskaźników mikroklimatu nie przekraczały wartości dopuszczalnych dla 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy, pracodawca może wykonywać je raz na dwa lata. Wartości dopuszczalne wskaźnika obciążenia termicznego WBGT zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 6.06.2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. poz. 817 ze zm.).
Dopuszczalne wartości WBGT znaleźć można w załączniku A do Polskiej Normy PN-EN-27243:2005 „Środowiska gorące. Wyznaczenie obciążenia termicznego działającego na człowieka podczas pracy, oparte na wskaźniku WBGT”. W normie nazwane one zostały „wartościami odniesienia wskaźnika WBGT obciążenia termicznego”.
Badania czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy
Zgodnie z § 15 r.b.p.c.s. badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy wykonują laboratoria, które uzyskały akredytację w tym zakresie na podstawie przepisów ustawy z 30.08.2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz.U. z 2017 r. poz. 1226). W przypadku braku wymienionych powyżej laboratoriów akredytowanych do badania lub pomiarów określonego czynnika, badania i pomiary wykonują:
- laboratoria szkół wyższych, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk lub instytutów badawczych, które prowadzą badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy i mają wdrożony system zapewnienia jakości lub
- laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Wojskowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji - jeżeli mają wdrożony system zapewnienia jakości lub
- laboratoria prowadzone przez jednostki organizacyjne lub osoby fizyczne, które uzyskały certyfikat kompetencji w zakresie wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności, dysponujące aparaturą do badań i pomiarów tych czynników, która podlega udokumentowanemu nadzorowi metrologicznemu obejmującemu okresowe wzorcowania lub sprawdzania i konserwację.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Bezpieczeństwo i higiena pracy. Pytania i odpowiedzi
|