Unijna dyrektywa pomoże pracownikom cyfrowych platform

Państwa członkowskie Unii Europejskiej przyjęły w poniedziałek dyrektywę mającą poprawić warunki zatrudnienia osób pracujących dla platform cyfrowych. Chodzi tu m.in. o aplikacje Uber czy Glovo. Nowe przepisy mają pomóc określić ich status pracowniczy oraz lepiej chronić przed zautomatyzowanymi decyzjami. Pojawi się też domniemanie stosunku pracy

Dzięki nowym przepisom pracownicy platform cyfrowych, w tym transportowych (m.in. Uber) czy dostarczających posiłki (m.in. Glovo), nie będą mogli już być bezzasadnie traktowani jako osoby samozatrudnione, będą też mieli prawo do korzystania z przysługujących im praw pracowniczych: ubezpieczenia zdrowotnego czy prawa do zasiłku.

Nowe prawo wprowadzi też domniemanie stosunku pracy, zwłaszcza jeśli istnieją dowody wskazujące na to, że pracownikom wydawane są polecenia służbowe lub podlegają oni takiej samej kontroli ze strony pracodawcy jak pracownicy etatowi. Ciężar dowodu spoczywać będzie na platformie, co oznacza, że to ona będzie musiała udowodnić, że stosunek pracy nie istnieje. Dyrektywa nakłada również na kraje UE obowiązek ustanowienia odpowiednich przepisów odnośnie domniemania stosunku pracy na platformach.

Zobacz również: Dyrektywa o pracy platformowej - projekt a polskie prawo

Dyrektywa, po raz pierwszy w historii UE, reguluje także wykorzystanie algorytmów w miejscu pracy. W praktyce oznacza to, że pracownicy nie będą już mogli być monitorowani przez algorytmy lub zwalniani na podstawie decyzji algorytmów; zautomatyzowane systemy będą musiały być monitorowane przez wykwalifikowany personel, a pracownicy będą mieli prawo zakwestionować decyzję podjętą automatycznie przez system. Wcześniej dochodziło do nadużyć, m.in. głośna była sprawa kuriera pracującego dla Glovo we Florencji, który zginął w wypadku podczas dostarczania zamówienia i którego system zwolnił za pośrednictwem maila, za "niewykonanie usługi".

Po raz pierwszy propozycja przepisów regulujących status pracowników platform została przedstawiona przez Komisję Europejską w grudniu 2021 r. Przyjęta w poniedziałek dyrektywa musi zostać teraz oficjalnie podpisana i opublikowana w dzienniku urzędowym UE. Państwa będą miały dwa lata na przeniesienie zapisów dyrektywy do prawa krajowego. Z danych KE wynika, że w całej Unii Europejskiej ponad 28 mln osób zatrudnionych jest na platformach cyfrowych. Szacuje się, że do 2025 roku ich liczba może wzrosnąć nawet do 45 mln. (kk/pap)

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.