W dniu 13 czerwca 2013 r. Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" dotyczący norm czasu pracy osób niepełnosprawnych. Zdaniem wnioskodawcy, wydłużenie do ośmiu godzin na dobę czasu pracy osób niepełnosprawnych pogarsza ich sytuację prawną oraz prowadzi do częściowego demontażu systemu rehabilitacji zawodowej tej grupy osób.
Artykuł 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 października 2010 roku o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw wprowadził z dniem 1 stycznia 2012 r. zmianę regulacji dotyczącej czasu pracy osób niepełnosprawnych: wydłużył, do ośmiu godzin na dobę oraz do 40 godzin tygodniowo, wymiar czasu pracy osób legitymujących się orzeczeniem o znacznym lub o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Dotychczasowy siedmiogodzinny czas pracy na dobę i 35-godzinny tygodniowy, powyższej grupy osób niepełnosprawnych, stanowi natomiast wyjątek od wskazanego ogólnego wymiaru czasu pracy. Skrócony wymiar czasu pracy ustawodawca przewidział tylko dla tych osób niepełnoprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które uzyskają zaświadczenie lekarskie o celowości stosowania skróconego czasu pracy.
Zdaniem wnioskodawcy wydłużenie do ośmiu godzin na dobę czasu pracy osób niepełnosprawnych:
1) narusza zasadę demokratycznego państwa prawnego, gdyż pogarsza ich sytuację prawną, prowadzi do częściowego demontażu systemu rehabilitacji zawodowej tej grupy osób i nie jest konieczne dla zapewnienia ochrony innych wartości konstytucyjnych,
2) narusza zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, gdyż umożliwiając osobom niepełnosprawnym świadczenie pracy w skróconym czasie pracy na podstawie zaświadczenia wydanego przez właściwego lekarza, nie wprowadził żadnych kryteriów wydania pozytywnego lub negatywnego dla zainteresowanego orzeczenia o celowości skrócenia wymiaru czasu pracy. Ponadto, nie zostały wprowadzone mechanizmy obrony niepełnosprawnego pracownika przed odmową przyjęcia przez pracodawcę zaświadczenia lekarskiego o konieczności wykonywania przez pracownika pracy w skróconym czasie pracy,
3) sprzeczne jest z zasadą sprawiedliwości społecznej, wymagającą od ustawodawcy wyważenia interesu ogółu i interesu jednostki. Ustawodawca zmniejszając bowiem wielkość środków publicznych, przekazywanych pracodawcom na wspieranie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, złagodził obciążenia pracodawców, przerzucając w ten sposób ciężar wprowadzanych zmian na osoby niepełnosprawne.
Artykuł 69 konstytucji nakłada na władze publiczne obowiązek realizacji zasady wspierania osób niepełnosprawnych. Tymczasem kwestionowane rozwiązanie zdaniem wnioskodawcy prowadzi do pogorszenia ich sytuacji.
Opracowanie: Weronika Adamczyk
Źródło: www.trybunal.gov.pl, stan z dnia 7 czerwca 2013 r.