Matka, która wniosła skargę do rzecznika praw obywatelskich (RPO), jest osobą wspierającą dla swojego dziecka ze znacznym stopniem niepełnosprawności, które pobiera rentę socjalną oraz świadczenie uzupełniające (tzw. 500+ dla osób niesamodzielnych) oraz zasiłek pielęgnacyjny. Dotąd korzystała z ulgi rehabilitacyjnej na dziecko, gdyż jego dochód nie przekraczał 12-krotności renty socjalnej. W ramach ulgi odliczała zakup pieluchomajtek, kupno wózka elektrycznego, leków oraz kosztów wykorzystywania samochodu do celów rehabilitacyjnych. Od 1 stycznia br. pełnoletnie dziecko otrzymało świadczenie wspierające, które wlicza się do dochodu. - Jednym z warunków skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej jest zaś nieprzekroczenie określonego w art. 26 ust. 7e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych progu dochodowego - dwunastokrotności kwoty renty socjalnej w wysokości z grudnia roku podatkowego – przypomina RPO w piśmie do Ministerstwa Finansów (MF).
Czytaj również: Kiedy dodatek dopełniający do renty socjalnej będzie mniejszy>>
Ministerstwo Finansów zmieni przepisy
Jarosław Szatański, dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych w MF, przyznaje, że na razie to jedyny taki sygnał i potwierdza, że w takiej sytuacji nie będzie możliwe skorzystanie z ulgi rehabilitacyjnej. Równocześnie zapowiada zmianę przepisów ze względu na to że, jak pisze, ulga rehabilitacyjna jest istotnym instrumentem wsparcia osób zmagających się z trudnościami wynikającymi ze schorzeń. - Sygnał ten traktujemy jako ważny element oczekiwań społecznych. Przy najbliższej zatem okazji zmiany przepisów ustawy o PIT w ramach rządowej inicjatywy legislacyjnej zaproponujemy zmianę art. 26 ust. 7e ustawy o PIT, aby do dochodów osoby z niepełnosprawnością – dla potrzeb ulgi rehabilitacyjnej – nie wliczać świadczenia wspierającego – zaznacza Jarosław Szatański.
Z odpowiedzi nie wynika jednak, od kiedy takie zmiany miałyby obowiązywać i czy już za ten rok podatkowy. A to jest bardzo istotne, gdyż - jak podkreśla dr n. pr. Anna Drabarz z Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami (PFON) - to jest pierwszy rok funkcjonowania świadczenia wspierającego. – Ważne, by spojrzeć na tę kwestię z punktu widzenia spójności systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami. Prawo podatkowe jest głównym obszarem, gdzie te kwestie powinny być uregulowane w odpowiedni sposób – zwraca uwagę. I dodaje: – Problem niemożności skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przy świadczeniu wspierającym dotknie przecież osoby o najniższych dochodach, które dlatego właśnie rozliczają się z domownikami, rodzicami, osobami bliskimi, które same nie mają wysokich dochodów. Ulga rehabilitacyjna jest wtedy tym istotniejsza dla budżetu rodzinnego.
Jak podkreśla, świadczenie wspierające ma wspierać, a nie stwarzać ułudę, że ktoś zarobił te środki. – To są środki, które mają być kierowane na najważniejsze potrzeby osób z niepełnosprawnością, co wynika z oceny poziomu potrzeby wsparcia – mówi dr Drabarz. Jak zaznacza, system się rozpada, gdy świadczenie wspierające stoi na przeszkodzie, by skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. – Tracimy ratio legis, dla którego to świadczenie zostało wprowadzone, jeśli ustawa podatkowa tego nie widzi, traktując je jako dochód – dodaje.
Zobacz wzór dokumentu w LEX: Decyzja uznająca specjalny zasiłek opiekuńczy za nienależnie pobrany z obowiązkiem zwrotu > >
Cena promocyjna: 60.3 zł
|Cena regularna: 67 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 46.9 zł
Które świadczeni nie wliczają się do dochodu
Na razie do dochodu nie wliczają się, a więc nie mają także wpływu na ulgę rehabilitacyjną:
- alimenty na rzecz dzieci, małoletnich, pełnoletnich, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, pełnoletnich do ukończenia 25. roku życia, uczących się w szkołach,
- świadczenie uzupełniające,
- dodatek energetyczny,
- dodatek osłonowy,
- dodatek węglowy,
- dodatek dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła i dodatku dla niektórych podmiotów niebędących gospodarstwami domowymi z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła,
- dodatek elektryczny,
- refundacja kwoty odpowiadającej podatkowi VAT,
- zasiłek pielęgnacyjny oraz dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów.
- Świadczenie wspierające nie zostało zaliczone do katalogu świadczeń niewliczanych do dochodu - co oznacza, że skarżąca oraz wielu innych podatników mających na utrzymaniu dorosłe osoby z niepełnosprawnością nie będzie mogło skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Jest to dla skarżącej niezrozumiałe i krzywdzące – zaznacza RPO w wystąpieniu do resortu finansów.
Sprawdź również książkę: [E-book] Ubezpieczenia społeczne. Repetytorium >>
Potrzeba więcej zmian w ustawie podatkowej
Jak podkreśla Jarosław Szatański, od 1 stycznia 2024 r. w ustawie podatkowej dokonano zmiany - w art. 21 ust. 1 ustawy o PIT, został dodany pkt 8e, na podstawie którego świadczenie wspierające jest wolne od PIT. - Przy czym ustawodawca nie zdecydował się na wyłączenie tego świadczenia z limitu dochodu osoby z niepełnosprawnością, o którym mowa w art. 26 ust. 7e ustawy o PIT. Oznacza to, że przy ustalaniu prawa do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej niezbędne jest uwzględnienie tego świadczenia w dochodzie osoby z niepełnosprawnościami – dodaje przedstawiciel MF.
Ulga rehabilitacyjna (zdefiniowana w art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) polega na odliczeniu wydatków poniesionych w roku podatkowym na cele rehabilitacyjne lub związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych osobie z niepełnosprawnością lub osobie, na utrzymaniu której ona się znajduje.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.