Pracodawca wystąpił z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności ugodzie pozasądowej, którą zawarł z pracownikiem.
Ugoda nakładała na pracownika obowiązek spłaty
Z ugody wynikało, że pracownik spowodował dwie szkody z winy nieumyślnej poprzez niewłaściwe ustawienie narzędzia i brak sprawdzenia prawidłowości pracy maszyny. W wyniku powyższego doszło do wyprodukowania 44 tys. sztuk wadliwych opakowań. Wartość każdej ze szkód oszacowano na ponad 11 tys. zł. Ugoda obciążała pracownika obowiązkiem ich pokrycia w całości. Kwoty rozłożono na dwanaście rat, czyli miesięcznie musiałby on spłacać około 1,9 tys. zł. Pracownik zwrócił się do sądu o oddalenie wniosku pracodawcy. W piśmie wskazał, że czuł się przymuszony do zawarcia ugody. W dniu jej podpisania przyszedł do zakładu pracy w innym celu. Był sam, a pracodawcę reprezentowało kilka osób. Z uwagi na ich autorytet i swoje zaskoczenie uznał, że nie ma innego wyjścia niż podpisanie ugody. Pracownik znał wysokość rat, ale nie był w stanie ich płacić.
Przepis jest oderwany od podstawowych zasad prawa pracy
Zgodnie z art. 121(1) par. 1 ustawy Kodeks pracy (dalej: Kp), w razie niewykonania ugody przez pracownika, podlega ona wykonaniu w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, po nadaniu jej klauzuli wykonalności przez sąd pracy. Sąd Rejonowy w Łomży uznał jednak, że treść tego przepisu jest zupełnie oderwana od wszystkich podstawowych zasad prawa pracy, których wspólnym mianownikiem jest ochrona pracownika przed wyzyskaniem jego słabszej pozycji przez pracodawcę. Nie da się bowiem w żaden logiczny sposób wyjaśnić, dlaczego ustawodawca udzielił przywileju pracodawcy poprzez uznanie, że jego umowa z pracownikiem w zakresie naprawienia szkody jest tytułem egzekucyjnym. Ponadto sąd stwierdził, że z reguły treść ugody jest narzucana przez pracodawcę, a rola pracownika ogranicza się do złożenia podpisu pod przedłożonym mu dokumentem. Tak też było w przedmiotowej sprawie.
Czytaj także: Pracodawca ma prawo wystąpić do sądu pracy, by pracownik wykonał ugodę, którą zawarł >>>
Czytaj w LEX: Europejski tytuł egzekucyjny dla roszczeń bezspornych > >
Sąd stwierdził sprzeczność z Konstytucją
Sąd uznał, że art. 121(1) Kp jest w sposób oczywisty sprzeczny z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Przepis ten stanowi, że wszyscy są wobec prawa równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Tymczasem ustawodawca udzielił pracodawcom przywileju, ponieważ tylko ich roszczenia wobec pracowników mogą być egzekwowane bez konieczności występowania na drogę sądową. Wskazany przepis prawa pracy został też uznany za sprzeczny z art. 45 ust. 1 Konstytucji, który stanowi o prawie do sądu. SR zwrócił bowiem uwagę, że klauzulę wykonalności nadaje się na posiedzeniu niejawnym, a tytuł wykonawczy doręcza się wyłącznie wierzycielowi. Tym samym ustawodawca pozwala na nadanie klauzuli wykonalności bez zapoznania się ze zdaniem pracownika. Ponadto sąd uznał, że sporny przepis Kodeksu pracy jest sprzeczny z art. 24 Konstytucji. Przepis ten stanowi, że praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej, a Państwo sprawuje nadzór nad warunkami jej wykonywania. Z uwagi na powyższe, sąd odmówił zastosowania art. 121(1) Kp.
Zobacz wzór dokumentu w LEX: Wniosek pracodawcy o nadanie klauzuli wykonalności ugodzie zawartej z pracownikiem > >
Cena promocyjna: 164.49 zł
|Cena regularna: 329 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 329 zł
Odmowa nadania klauzuli wykonalności
SR podkreślił, że nawet gdyby uznać wskazany przepis za zgodny z Konstytucją, to odmówiłby nadania klauzuli wykonalności z uwagi na treść art. 121(1) par. 2 Kp. Zawarta ugoda była bowiem sprzeczna z prawem i zasadami współżycia społecznego. W rozpoznawanej sprawie, pracownik został postawiony w sytuacji, w której myślał, że nie ma innego wyjścia niż podpisanie ugody. Nie bez znaczenia był fakt, że jest on stosunkowo młodą osobą i była to jego pierwsza praca. Ponadto pracownik nie został uprzedzony o celu spotkania i nie towarzyszyła mu żadna osoba zaufana. Nie brał on też udziału w stwierdzeniu szkód i nie przedstawiono mu materiałów dotyczących sposobu ich wyliczenia. Tym samym należało uznać, że podpisując ugodę nie wyrażał on swojej woli, lecz poddawał się woli pracodawcy. Sąd stwierdził również, że nie udowodniono wysokości szkód i braku ich nastąpienia w ramach ryzyka związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz nie wykazano, że nie przyczynił się do nich pracodawca lub inna osoba. W świetle powyższego, sąd oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności.
Postanowienie Sądu Rejonowego w Łomży z 12 grudnia 2024 r., sygn. akt IV Po 19/24, nieprawomocne
Zobacz inny wzór dokumentu w LEX: Ugoda pozasądowa w sprawie naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.