To zmiana, na którą czeka 280 tys. osób. Tyle bowiem, według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wynosi liczba osób pobierających renty socjalne (na koniec marca 2018 roku).
Projekt nowelizacji ustawy o rencie socjalnej przewiduje zmianę kwoty renty socjalnej poprzez jej podwyższenie do kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, to jest do kwoty 1029,80 zł brutto. Obecnie - od 1 marca 2018 r. - renta socjalna wynosi 865,03 zł brutto, co daje 745,18 zł na rękę. Zaproponowana podwyżka spowoduje wzrost comiesięcznego świadczenia o 132,94 netto, a to oznacza, że po zmianach uprawnieni dostaną do ręki 878,12 zł. Zmiany mają wejść w życie od 1 września 2018 roku, ale renty w nowej wysokości będą wypłacone z wyrównaniem od 1 czerwca.
Podniesienie wysokości renty socjalnej do poziomu równego najniższej emeryturze, rencie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renty rodzinnej jest jednym z zapisów Porozumienia w sprawie wsparcia osób niepełnosprawnych zawartego we wtorek przez rząd i przedstawicieli części środowiska osób niepełnosprawnych.
Rodzice protestujący od 18 kwietnia w Sejmie domagają się również m.in. wprowadzenia 500-złotowego comiesięcznego dodatku rehabilitacyjnego - bez kryterium dochodowego - dla osób niepełnosprawnych niezdolnych do samodzielnej egzystencji po ukończeniu 18. roku życia. Ten postulat nie został ujęty w porozumieniu. Minister Rafalska tłumaczy, że nie ma na taki wydatek środków.
Dla kogo renta socjalna?
Renta socjalna przeznaczona jest dla osób, które w większości nigdy nie osiągają samodzielności życiowej, a w wieku dorosłym zamieszkują z rodzicami lub przebywają wiele lat w instytucjonalnych formach opieki, takich jak domy pomocy społecznej.
Renta socjalna przysługuje osobie, która jest pełnoletnia oraz jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18. roku życia albo
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25. roku życia albo
- w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Renta może być przyznana na stałe - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała lub na wskazany okres - jeśli niezdolność do pracy jest czasowa.
Renta socjalna nie przysługuje jednak osobie, która:
- ma ustalone prawo do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, renty strukturalnej, a także osobie uprawnionej do świadczenia przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- pobiera świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych,
- jest tymczasowo aresztowana albo odbywa karę pozbawienia wolności, z wyjątkiem osób odbywających karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego,
- ma ustalone prawo do renty rodzinnej (części renty) przez jednostkę organizacyjną Zakładu lub przez inny niż ta jednostka organ emerytalno-rentowy (np. KRUS), w wysokości przekraczającej 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 ha przeliczeniowych lub - jako współwłaściciel - ma udział w takiej nieruchomości, który przekracza 5 ha przeliczeniowych.
Wyjątek od powyższej zasady dotyczy osoby, która:
- ma ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym tzw. renty uczniowskiej oraz
- ma ustalone prawo do renty rodzinnej, przy czym wysokość renty rodzinnej jest niższa lub równa 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
jeśli osoba ta pobiera rentę rodzinną jako świadczenie wyższe lub wybrane.
Decyzję w sprawie renty socjalnej wydaje i świadczenie to wypłaca właściwa jednostka organizacyjna ZUS.